İşyerinde farklı kuşakları yönetmenin yolu mentorluktan geçiyor

İş gücünün demografik yapısı giderek değişiyor. Küreselleşmenin getirdiği iletişim ve işbirliği imkânları, mobilite ve değişimin sürekli hale gelmesi, şirketlerin insan kaynakları yönetiminde yeni yöntemler geliştirmesini zorunlu hale getiriyor. 2020 yılında iş gücünü oluşturacak 20 yaşındaki gençler ile 70’lerinde hala çalışmayı sürdüren profesyoneller, işyerinde 5 kuşağın bir arada yer almasına neden olacak.

Peki bu 5 kuşak kimleri kapsıyor? 2020 yılında 1946 öncesinde doğan geleneksel kuşak, 1946 – 1964 arasında doğan Baby Boomers kuşağı, 1965 – 1976 arasında doğan X kuşağı, 1977 – 1997 arasında doğan Y kuşağı ve 1998 sonrasında doğan 2020 kuşağı…

5 farklı kuşak, 5 farklı davranış biçimi demek. Örneğin, geleneksel kuşak, uzun saatler ve yoğun çalışmaya, hiyerarşiye önem verirken, Baby Boomers hayatlarında işe öncelik veriyor ve otoriteyi sorgulamıyor. Bağımsız, girişimci ve kendi problemlerini çözmeyi tercih eden X kuşağının ardından ise, toplumsal katılıma önem veren, grup çalışmasına yatkın, sosyal medyayla ilgili ve çevresindeki yeni fikirlerden etkilenen Y kuşağı geliyor. 2020 kuşağını tanımlayan özellikler arasında ise (internete) bağlantılı, ilgili, dikkatli ve işbirlikçi olmaları öne çıkıyor.

Bu farklılıkları yönetmek ayrı bir uzmanlık ve deneyim gerektiriyor. Her kuşağın iletişim kurma, motive olma, çalışma ve düşünme biçimleri farklı. Bu farklılığı bir tehdit olarak görmek yerine fırsata çevirmek için ortak noktalara odaklanmak önem taşıyor. Çünkü tüm profesyoneller güvendikleri, önem verdikleri ve saygı duydukları şirketlerde çalışmak istiyor. Bunu sağlamak için insan kaynakları perspektifi yeniden şekillendirilmeli. İnsan kaynaklarında kuşaklar arasındaki farklılıkları yönetecek, yerelde de küresel bakış açısı ile çalışılmasını sağlayacak, çalışan deneyimini güçlendirecek ve onları süreçlere dahil edecek, sosyal sorumluluk alanında itibarı artıracak, şeffaflık ve kapsayıcılık ilkelerine dayalı bir yapı kurmak giderek daha fazla önem kazanıyor.

Bu ihtiyaç insan kaynaklarına bakış açısı da değiştiriyor. Farklı bakış açılarını ortak bir paydada buluşturmanın temeli ise tüm kuşaklar için mentorluktan geçiyor.

Mentorluk farklı kuşaklar arasında önyargıları kırarken, hiyerarşiyi ortadan kaldırıyor, ilişkileri güçlendiriyor ve deneyim aktarımına olanak sağlıyor. Mentorluğu yönetim stili/şekli haline getirmiş yöneticilerin mentileriyle şeffaf ve paylaşım esasına dayalı iletişim kurdukları görülüyor. Bu kişiler, iletişime açık ve probleme çözüm önerisi sunmadan önce birbirini anlamanın önemini kavramış yöneticiler. Mentor olan yöneticiler daha fazla paylaşım yapıyor ve başarıyı daha çok destekliyor. Mentorluk denince akla ilk olarak farklı yaş gruplarına mensup 2 kişi geliyor ancak bunu yalnızca farklı yaş grupları için geçerli olabilir şeklinde algılamamak gerekiyor. Özellikle günümüzdeki ihtiyaçları göz önünde bulundurduğumuzda, tersine mentorluğun giderek önem kazandığını söyleyebiliriz.

Tersine mentorluk, genç çalışanın üstünde bulunan bir çalışanla yetenek ve bilgisini paylaşması olarak tanımlanabilir. Günümüzde teknoloji ve sosyal medya kullanımı alanlarında öne çıkan bu uygulama, 2020’nin işyerinde işgücündeki gençleşme ve ekiplerdeki yaş farkları nedeniyle daha da önem kazanacak. Tersine mentorluk hiyerarşik bariyeri ortadan kaldırarak bilgiyi ve kişileri birbirlerine bağlıyor.

Her neslin güçlü ve iyi olduğu özellikler ve farklı deneyimleri var. Y kuşağı ve sonraki kuşaklar, dijital dünyaya hâkim, telefonların teknik özellikleri X kuşağı için üç bilinmezli denklemken bu nesiller için menüden yemek seçmek kadar kolay... Dolayısıyla onların sahip olduğu bu birikimi üstleriyle paylaşmalarını sağlayacak bir sistem kurmak gerekiyor. 2020’de iş dünyasında teknolojinin ne kadar merkezi bir rol üsteleneceğini düşündüğümüzde, şirketlerde tersine mentorluk sistemini oturtmanın önemini görüyoruz.

FLOW olarak tersine mentorluğu hem tepe yönetimin Y ve sonraki kuşakları anlayabilmeleri için hem de kurumun sürdürülebilirliği için önemli bir yöntem olarak konumlandırıyoruz. Böylece bilgilenmek istediğimiz ve anlamamız gereken bu nesilleri doğrudan onlardan mentorluk alarak anlıyoruz.