İtirazın iptali davasına bilirkişi rapor örneği

Uyuşmazlığın esası, davacı tarafça teslim edilen mal bedelinden, cari hesaba istinaden davalı tarafın borcu nedeniyle, borçlu şirketin icra takibine yaptığı itirazı üzerine alacaklı tarafa takipte talep edilen şekilde borcu bulunup bulunmadığının tespitine yöneliktir.

 

 

Yine tesadüfi örneklemeyle bir bilirkişi raporu daha hazırlamaya çalıştım. Konunun özelliği; daha önce davacı tarafın  ticari defterleri üzerinde bir bilirkişi incelemesi yapılmış olması ve bu defa davalı tarafın ticari defterleri üzerinde inceleme yapılacak olmasıdır. Ancak, borçlu şirket ticari defterlerini bilirkişi incelemesine ibraz etmediğinden, dava dosyası üzerinde inceleme tamamlanarak, mahkemeye sunulmuş olduğu varsayımıyla hareket edilmiştir.

 

Umarım faydalı olur.

 

* * * * * 

 

İSTANBUL ... ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ SAYIN HAKİMLİĞİNE 

 

BİLİRKİŞİ RAPORU 

 

ESAS NO   : 2012/... Esas

 

DAVACI   : Gökyüzü Temiz Hava SİSTEMLERİ ARITMA PROJE YAPI    MALZ. İNŞ. TAAHHÜT TİC. LTD.ŞTİ.

 

[VEKİLİ]   : Av. 

 

DAVALI   : Ödemez İNŞ. TURİZM SAN. VE TİC. LTD.ŞTİ. -  

 

DAVA   : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)

 

DAVA TARİHİ   : ../11/2012

 

İncelemeye Verilenler : 1 Adet 2012 /... ESAS sayılı Dava Dosyası ve eki İstanbul ... İcra Müdürlüğünün 2012/..... E. sayılı takip dosyası

 

1- DAVANIN KONUSU VE AÇIKLAMALAR : 

 

Davacı şirket tarafından, davalı şirket aleyhine 21.09.2012 harç tarihli, İstanbul ... İcra Müdürlüğünün 2012/..... E. numaralı dosyasında icra takibi başlatılmıştır. 

 

Takip talebinde alacağın sebebi olarak; Ticari defterlere, cari hesap ekstrelerine, ve faturalara dayalı kalan alacak bakiyesi gösterilmiştir.  

 

Davacı yan, icra talebinde ...689,62 TL asıl alacak, 840,91 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 28.530,53 TL toplam alacağa işleyecek değişen oranlarda yasal faiz, icra giderleri ve icra vekalet ücreti ile birlikte tahsili talebinde bulunmuştur. 

 

Ödeme emri davalı yana 24.09.2012 tarihinde tebliğ edilmiştir. 

 

Davalı vekili Av. ...... ...... 28.09.2012 tarihinde takibe itiraz etmiş ve İcra Müdürlüğü tarafından takibin durdurulmasına karar verilmiştir. 

 

İtiraz nedeniyle takibin durdurulmasını müteakip davacı Gökyüzü Temiz Hava SİSTEMLERİ ARITMA PROJE YAPI MALZ. İNŞ. TAAHHÜT TİC. LTD.ŞTİ. tarafndan huzurdaki itirazın iptali (ticari satımdan kaynaklanan) davası açılmıştır. 

 

Davacı yan, dava dilekçesinde "İtirazın kaldırılarak takibin devamına,  alacağın takip tarihinden itibaren en yüksek faizle tahsiline karar verilmesine  davalı aleyhine %20'den aşağı olmayacak oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesi, yargılama ve vekalet ücretinin davalı yana yükletilmesi" talebinde bulunmuştur.  

 

2- DAVA DİLEKÇESİ 

 

Davacı vekili tarafından Sayın Mahkemeye sunulan 21.11.1012 tarihli dava dilekçesinde özetle; 

 

2.1. Davalı şirketin, müvekkil şirketten malzeme satın aldığını ancak mal ve hizmet karşılığı davacı yan Gökyüzü Temiz Hava SİSTEMLERİ ARITMA PROJE YAPI MALZ. İNŞ. TAAHHÜT TİC. LTD.ŞTİ.'ne olan borcunu ödememiş olduğunu, davalı yan Ödemez İNŞ. TURİZM SAN. VE TİC. LTD.ŞTİ.'ne  davacı şirketin sattığı 10.07.2012 tarihli 312398 nolu 7.475,30 TL bedelli, 20.04.2012 tarihli 312245 nolu 10.747,37 TL bedelli, 24.4.2012 tarihli 312251 nolu 11.466,95 TL bedelli, malzeme karşılığını faturalandırdığını, söz konusu malların dava dışı Tarif Naylon KAUÇUK SAN VE TİC A.Ş tarafından, davalı şirkete teslim edildiğini, teslim edildiğine ilişkin sevk irsaliyelerinin dava dilekçesi ekinde Sayın Mahkemeye sunulduğunu, 

 

2.2. Davacı şirket tarafından, davalı şirket aleyhine 21.09.2012 harç tarihli, İstanbul ... İcra Müdürlüğünün 2012/..... E. numaralı dosyasında icra takibi başlatıldığını, davalı şirket tarafından 28.09.2012 tarihinde borca ve takibe itiraz edildiğini ve icra müdürlüğünce takibin durdurulmasına karar verildiğini, yapılan itirazın haksız olduğunu, müvekkilin alacağına kavuşmasını gecektirmeye yönelik olduğunu,  

 

2.3. Bu itiraz doğrultusunda iş bu davayı açmak ve müvekkil mağduriyetine son vermek zorunlu hale geldiğini belirterek; 

"İtirazın kaldırılarak takibin devamına,  alacağın takip tarihinden itibaren en yüksek faizle tahsiline karar verilmesine, davalı aleyhine %20'den aşağı olmayacak oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama ve vekalet ücretinin davalı yana yükletilmesine" karar verilmesi talebinde bulunmuştur.  

 

3 - DAVA DİLEKÇESİNE CEVAP  :

 

  Dava dilekçesinin 02.01.2013 tarihinde davalı tarafa tebliğ edildiği dosyadaki tebligat parçasından anlaşılmaktadır. 

 

3.1. Yüce Mahkemenin 16/04/2013 tarihli celse, 3 nolu ara kararı doğrultusunda davalı kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına, buna göre iddia savunma ve toplanan tüm deliller ve davalı tarafın ilişki dönemini kapsayan ticari defter ve dayanağı belge ve kayıtlar üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak davacı yanın icra takip tarihi itibariyle davalıdan alacağı varsa miktarının saptanmasına ve ayrıca iddia ve savunma kapsamında taraflarca var ise bilirkişi incelemesinde cevaplandırılması istenilen hususları da kapsar şekilde, ayrıntılı ve denetime elverişli rapor tanziminin istenilmesine, taraf defterlerinin usulüne uygun düzenlenip düzenlenmediğinin de belirlenmesine,

  Davalı yana, ilgili dönemini kapsayan ticari defter ve dayanak kayıtlarını inceleme gün ve saatinde mahkeme huzurunda hazır bulundurmaları aksi halde defter ibrazından kaçınmış sayılacakları ve bu sonuca göre aleyhlerine karar oluşturulabileceğinin HMK 220, 222. madde ve TTK 18/1 ve 64 vd. maddeleri gereğince ihtarına karar verilmiş olup  ihtaratlı daveteye 19.11.2013 tarihinde davalı yana tebliğ edilmiş olmasına rağmen; 

İnceleme günü olan ../11/2013 tarihinde, saat 13,40'ta ve öncesi ile sonrasında da davalı tarafın cevaplarını sunmadığı, delillerini bildirmediği ve duruşmaya da gelmediği görülmekle beraber; 

 

 

3.2. Davalı yanın takibe itirazı sabittir, şöyle ki; 

Borcun aslına ve fer'ilerine itiraz ettiği ve takibin durdurulmasına karar verilmesini talep ettiği, İstanbul ... İcra Müdürlüğüne verdiği 28.09.2012 tarihli itiraz dilekçesinde görüldüğü üzere: 

  Davalı yan itiraz dilekçesi, dava dosyasına ek olarak 2012/..... E. sayılı takip dosyasında mevcuttur. 

 

3.3. Davalı yan vekili Av. ...... ...... itiraz dilekçesinde özetle; "Müvekkile gönderilen ilamsız takibe ilişkin ödeme emrinin 24.09.2012 tarihinde tebellüğ edilmiş olunduğunu, yasal süresi içinde itirazlarını sunduğunu, alacaklı taraf, takip konusu alacağı muhtelif tarihli faturalara dayandırmış olduğunu ve takip öncesi faiz talep ettiğini, müvekkil şirket ile alacaklı taraf arasında mevcut ilişki nedeniyle cari hesap oluştuğunu, iş bu cari hesaba istinaden ödemeler yapılmış olduğunu, takip öncesi hesap mutabakatı yapılmadığından cari hesaba istinaden yapılan ödemeler nedeniyle müvekkil şirketin alacaklı tarafa takipte talep edilen şekilde borcu bulunmadığını, bu nedenle borcun aslına itiraz ettiklerini" belirtmiştir.

 

3.4. Yine davalı yan vekili; takip öncesi taraflar arasında cari hesap mutabakatı yapılmadığından ve müvekkile ihtar da yapılmadığından, keza temerrüt oluşmadığından faiz de talep edilemeyeceğini, borcun ferilerine de itiraz ettiklerini bu nedenlerle borcun aslına ve fer'ilerine itirazlarının kabulü ile takibin durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir.  

 

4- BİLİRKİŞİYE TEVDİ EDİLEN GÖREV

 

4.1. Huzurdaki dava, ilk itirazlar bakımından incelenerek bir itirazın bulunmadığı, uyuşmazlığın icra takibine konu edilen alacak ve ferilerin davalı yandan talep edilebilir olup olmadığı hususunda toplandığı; bu nedenle 16/04/2013 tarihli celse, 3 nolu ara karar doğrultusunda davalı kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına, buna göre iddia savunma ve toplanan tüm deliller ve davalı tarafın ilgili dönemini kapsayan ticari defter ve dayanağı belge ve kayıtlar üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak davacı yanın icra takip tarihi itibariyle davalıdan alacağı varsa miktarın saptanmasına ve ayrıca iddia ve savunma kapsamında taraflarca var ise bilirkişi incelemesinde cevaplandırılması istenilen hususları da kapsar şekilde, ayrıntılı ve denetime elverişli rapor tanziminin istenilmesine, taraf defterlerinin usulüne uygun düzenlenip düzenlenmediğinin de belirlenmesine,

  Bilirkişi olarak, Sayın Mahkemece uzmanlığı bilinen AHMET AK‘ın, görevlendirilmesine, karar verilmiştir. 

 

4.2.   Davalı yana, ilgili dönemini kapsayan ticari defter ve dayanak kayıtlarını inceleme gün ve saatinde mahkeme huzurunda hazır bulundurmaları aksi halde defter ibrazından kaçınmış sayılacakları ve bu sonuca göre aleyhlerine karar oluşturulabileceğinin HMK 220, 222. madde ve TTK 18/1 ve 64 vd. maddeleri gereğince  ihtaratlı daveteye 19.11.2013 tarihinde tebliğ edilmiş olmasına rağmen; 

İncelemenin yapılacağı ../11/2013 tarihinde, saat 13,40'ta  davalı taraf ticari defterlerini, cari hesap bilgileri ile cevaplarını sunmamış, delillerini bildirmemiş ve duruşmaya da gelmemiştir.

 

 

 

4.3. Taraflar arasında görülen huzurdaki davada verilen ...11.2013 tarihli ara kararı gereğince dosyanın bilirkişi sıfatıyla "tarafıma" tevdiine karar verilmiş olup davacı vekili;  

  "Bilirkişiye mahalinde inceleme yetkesi verilmemiştir. Borçlu, zamanında ticari defterlerini sunmadığı için defter ibrazından vazgeçmiştir. Bu nedenle dosya hakkında yeniden bilirkişi incelemesi yapılmasına lüzum yoktur ayrıca bu aşamadan sonra bilirkişiye keşif yetkesi verilmesine ve davalınında defter sunmasına muvafakatim yoktur." demiştir. 

  Huzurdaki davanın bu aşamasında Yüce Mahkemede, dosyanın ve varsa eklerinin "Bilirkişiye" verilmesine karar verilmiştir.

 

5- DAVA DOSYASI İLE EKLERİ ÜZERİNDE YAPILAN İNCELEMELER ve KANAAT:

 

Davacı şirket tarafından incelemeye sunulan defter ve belgeler üzerinde gerekli incelemeler, diğer bilirkişi tarafından davacı yan adresi itibariyle 2013/37 talimat dosyası ile  1. Asliye Ticaret Mahkemesince Taşra'da yaptırılarak, 23.09.2013 havale tarihli rapora bağlanmış ve dava dosyasına gönderilmiş bulunmaktadır:

 

5.1. Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda, 6762 sayılı ETTK’dan farklı olarak, ticari defterlerin tümü açılış ve kapanış onayına tâbi tutulmuştur.  Kapanış onayları, izleyen faaliyet döneminin altıncı ayının sonuna kadar yaptırılmak zorundadır. YTTK, ETTK’da olduğu gibi, kapanış onay yetkisini sadece noterlere tanımıştır. 

  Türkiye Muhasebe Standartlarına göre elektronik ortamda veya dosyalama suretiyle tutulan defterlerin açılış ve kapanış onaylarının şekli ve esasları ile bu defterlerin nasıl tutulacağına ise YTTK’da değinilmemiş, bu hususların Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca bir tebliğle belirlenmesi öngörülmüştür. YTTK’nın ticari defterlerin açılış ve kapanış tasdiklerine ilişkin bu düzenlemeleri 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. 

  6102 sayılı YTTK’nın 64. maddesinin üçüncü fıkrasında “Ticari defterler, açılış ve kapanışlarında noter tarafından onaylanır. Kapanış onayları, izleyen faaliyet döneminin altıncı ayının sonuna kadar yapılır.." hükmündedir. 

  "Dikkat edileceği üzere, YTTK’da, ETTK’nın aksine, ticari defterlerin tümü açılış ve kapanış onayına tâbi tutulmuştur." (Makale, "Copyright © 2010-2013 Ticaret Kanunu.Net", Soner ALTAŞ, Yaklaşım Yayıncılık)

 

  Bilgiler ışığında, davacı yan ticari defter kayıtlarının anılan bilirkişi raporunun "A.1." ve  "A.2." ile "5.1." maddesinde açıklandığı üzere sahibi lehine Yüce Mahkemenin takdirinde olmak üzere  "takdiri delil" özelliğini haiz olduğu anlaşılmaktadır. 

 

5.2. Davalı yan ticari defter kayıtları cari hesap bilgilerini de içerecek şekilde Sayın Mahkemenin kararı doğrultusunda "incelemeye" ibraz edilmemiş olduğundan, önceki bilirkişi raporunda belirtildiği üzere incelemeye ibraz edilmiş bulunan ve sahibi lehine "takdiri delil" niteliğini haiz, davacı tarafın 2012 yılı ticari defter kayıtlarına itibar edilip edilmeyeceği yine, Yüce Mahkemenin takdirindedir. 

 

5.3.   Dava dosyasına mübrez deliller ile davacı yan 2012 yılı cari hesap bilgileri üzerinde yapılan hesaplamalar muvacehesinde 23.09.2013 tarihli raporun "A.3." ve "5.2." ile "5.3." maddelerinde ayrıntılı olarak açıklandığı üzere; Yüce Mahkemenizin denetimine elverişli olarak tespit edilen bakiye, "davalının davacıya ...689,63 TL borcunun bulunduğu" kanaat ve sonucu, dayanaklarını da belirtir şekilde sunulmuştur. 

 

  Buna göre davacı ticari defter kayıtlarının kabul görmesi halinde; davacı yan, davalı yan adına 32.431,61 TL fatura kestiği, bunun karşılığında davalının davacıya 4.741,98 TL ödeme yaptığı, davalının davacıya ...698,63 TL borcunun bulunduğu anlaşılmakla beraber; 

  Davacı yan ticari defterinde davalı adına 2012 yılı kayıtları 120.DU01 ALICILAR - Ödemez İnşaat Ltd. Şti. ve 128.DU01 Şüpheli Ticari Alacaklar - Ödemez İnşaat Ltd. Şti.  hesaplarında takip edilen ve yine davacı yan ticari defterleri üzerinde 120.DU01 kodlu hesapta 0,01 TL "iz değeri" bırakılarak virman yapılan, 128.DU01 kodlu Şüpheli Ticari Alacaklar Hesabına bakiye ...698,62 TL, 28.09.2012 tarihi itibariyle kaydedildiği anlaşılmaktadır. 

  İST. ... İcra Müdürlüğünün 2012 / ..... esas numaralı dosyasında icra takibine konu alacak, ...698,62 TL asıl alacak üzerinden talep edildiği ve davalı yan itirazı üzerine durdurulan takibin yine huzurdaki davada (faiz ve diğer alacaklar hariç) ...698,62 TL dava değeri üzerinden "dava konusu" edildiği anlaşılmıştır. 

 

5.4.   Davacı şirket ile davalı şirket arasındaki ticari işlemlere ilişkin herhangi bir sözleşmenin bulunmadığı anlaşılmakla beraber, davacı şirket tarafından davalı şirket adına keşide edilen  ve önceki raporun "A.3." maddesinde sözü edilen faturaların kesilmiş olması; davalı şirket tarafından davalı şirket adına tediye edilen ve yine anılan raporun "A.3." maddesinde sözü edilen ödemelerin yapılmış olmasının yanısıra, yine davacı şirket tarafından davalı şirkete "mal satışı" yapılmış olması;

  Davaya konu faturalara ilişkin ticari malların dava dışı Tarif Naylon Kauçuk San. ve Tic. A.Ş.'nin 378706, 378331, 379947, 401494 nolu sevk irsaliyeleri ile davalı şirkete teslim edildiğinin, davacı vekilinin 15.03.2013 tarihli dava dosyasına mübrez dilekçesinde verdiği bilgiler kapsamında, 16.04.2013 tarihli celse, 2 nolu karar doğrultusunda dava dışı anılan şirketten alınan 13.06.2013 havale tarihli cevaptan da anlaşıldığı üzere, taraflar arasında bir ticari ilişkinin mevcut olduğu. 

 

5.5. Bilirkişi sıfatıyla daha önce Yüce Mahkemeye sunulan 23.09.2013 tarihli rapora herhangi bir itirazın olmadığı, dosyadaki tarafların iddia ve savunmaları, taraflar arasında görülen huzurdaki davada verilen ...11.2013 tarihli ara kararı gereğince iş bu raporumuzun "5." maddesinin alt başlıklarında her biri ayrı olmak üzere değerlendirilmiştir. 

 

5.6. Davalı taraf, davacı taraftan malzeme satın almıştır ve satın aldığı malzemelere ilişkin daha sonra cari hesaba istinaden ödemeler yapılmış olduğunu, takip öncesi hesap mutabakatı yapılmadığından cari hesaba istinaden yapılan ödemeler nedeniyle davalı şirketin alacaklı tarafa takipte talep edilen şekilde borcu bulunmadığını, iddia etmektedir.

  Davacı taraf ise taraflar arasında ticari ilişkinin mevcut olduğunu bu ticari ilişkide davacı şirket tarafından karşı tarafa mal satılmış olduğunu, davalının takip öncesi hesap mutabakatı yapılmadığından cari hesaba istinaden yapılan ödemeler nedeniyle davalı şirketin alacaklı tarafa takipte talep edilen şekilde borcu bulunmadığına yönelik beyanlarını kabul etmediklerini, davacı şirketin ticari defter kayıtlarıyla da kanıtlandığı gibi alacaklarının  olduğunu ileri sürmektedir. 

  Sonuç olarak uyuşmazlığın esası, davalı tarafça teslim alınan mal bedelinden cari hesaba istinaden yapılan ödemeler nedeniyle davalı şirketin alacaklı tarafa takipte talep edilen şekilde borcu bulunup bulunmadığına yöneliktir.

 

5.7. Tarafların iddia ve savunmaları, dosyaya sunulan deliller, icra dosyasındaki itirazlar ile icra dosyasındaki alacak kalemlerinin değerlendirilmesi için HMK 222 mad. ve TTK. hükümlerine göre, uyuşmazlığa konu yıllara ait defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi sıfatıyla, dava dosyasına mübrez belgeler ile "takdiri delil" niteliğini haiz davacı taraf ticari defter kayıtları ve dayanağı belgeler üzerinde yapılan incelemede; 

  Muavin defter cari hesap bilgileri ve kayıtları üzerinde davalı şirketin, davacı şirkete eksik yaptığı ödemelerinin olduğu ve davacı şirketin davalı şirketten ...698,62 TL asıl alacağını talep ettiği görüldü. 

 

5.8. Bu sonucun huzurdaki davada, Yüce Mahkemenin takdirinde olarak önceki bilirkişi raporunda da belirtildiği gibi, davacı şirket lehine davalı şirketin borçlu olduğu, İstanbul ... İcra Dairesinin 2012 / ..... sayılı dosyasında, takip konusu faturalı alacağa ilişkin, davacı yan, davalı yana icra takibinden önce temerrüde düşürecek işlem yapılmadığından, temerrüdün icra takibi itibariyle oluştuğu, davalı yan takip konusu borca ilişkin ödeme emrini 24.09.2012 tarihinde tebellüğ ettiği,  davacı yan icra takibinde asıl alacağa işleyecek yıllık yüzde dokuz (% 9) oranında adi kanuni faiz talep etmiş olduğu, takip konusu ...698,62 TL alacağa, ödeme tarihine kadar işleyecek faiz hesaplanması gerektiği, görüş ve kanatindeyim.

 

  Altı sayfada, üç nüsha olarak düzenlenen, iş bu raporumuzun bütün delillerinin "nihai takdir" ve değerlendirilmesi Yüce Mahkemenize ait olmak üzere saygı ile sunarım. 

 

...12.2013, Merkezköy / İST. 

 

Bilirkişi 

 

 

Ahmet AK 

Mali müşavir, müdür.

Sözleşme hukukunda uzman, 

Hesap bilirkişisi.