İyi Bir Dinleyici Olabilmenin 12 Altın Kuralı

Son sözü ben söyleyeceğim çabasında olan kişilere çevremizde rastladığımız çok olur, değil mi? Son sözü ben söyleyeceğim çabasının sebebi egodur aslında. Egosu yüksek insanlar çoğu zaman karşısındakinin söylediklerini dinlemeye çok fazla özen göstermeyebilir. Konuşanı önemsemez, egosunu ön plana çıkartmaya çalışır veya susmasını bilmez.

Dinlemek; sadece işitmek değildir. Dinlemek; söylenenleri doğru algılamak, anlamak ve kavramaktır. Kimi insanlar ise karşısındakinin sözünü sürekli keser. Veya empati kurmaktan uzak, yargılayıcı, eleştirici, suçlayıcı bir tavırla yaklaşır. Kimisi de öfke kontrolünü yapamaz, saldırgan bir tavır içindedir. Kimi insan da siz ne anlatırsanız anlatın; o sadece kendi duymak istediğine odaklanır. Kimi dinleyiciler ise sürekli bir savunma ya da sürekli tavsiye verme hatta nutuk çekme halindedir.

Dinlendiğini bilmek ya da iyi bir dinleyici olmak kaliteli iletişimin olmazsa olmazı. Hem sosyal yaşamda hem de iş yaşamında kendini dinletebilmek ve etkin dinlemek oldukça önemlidir.

Gerçekten dinlendiğini anlayan konuşmacı, kendini daha iyi ifade edebilir, kendisinin ve söylediklerinin önemsendiğini hissedebilir. Birbirini etkin dinlemek tarafların arasında bir güven duygusu da oluşturabilir. Konuşulan konu kimi zaman bizim için çok da önemli bir konu olmasa da karşıdaki kişi için önemi büyük olabilir. Bu nedenle karşıdaki kişiye zaman ayırmak ve onu dinleyerek önemsemek ona değer verdiğimizin bir ifadesidir.

Peki, karşımızdaki kişinin bizi gerçekten dinleyip, dinlemediğini anlayabilmek istiyorsak neler yapabiliriz? Ya da biz karşımızdaki kişiyi aktif dinleyebilmek istiyorsak, nelere dikkat edebiliriz?

1-     Konuşan kişiyi dinlemeye istekli olduğunu göstermek, dinlerken dikkati tamamen karşıdaki kişiye vermek, dikkati dağıtabilecek etkenleri ortadan kaldırmak, başka şeylerle ilgilenmemek

2-     Dinlenilen kişiye saygı duymak

3-     Konuşma bitimini beklemeden hemen sonuca varmaya çalışmamak

4-     Karşıdaki kişiye dinlendiğini beden dili ile ifade edebilmek. Karşı tarafı rahatsız etmeyecek ölçüde göz iletişimi kurmak, konuşanın yüzüne bakmak (bir kişiyle konuşurken ve dinlenirken dikkat edilecek en önemli noktalardan biri, nereye baktığınızdır). Beden olarak karşıdaki kişiye doğru durmak. Konuşanı duyabilecek uzaklıkta bulunmak. Konuşanın mimiklerine ve beden diline dikkat etmek. Yüzü veya bedeni kullanarak karşı tarafı dinlediğini göstermek (Başını sallamak, gülümsemek vb.) Çocuklarla iletişimde onun göz hizasına inerek onu dinlemek ve onunla konuşmak çok daha etkili olacaktır. Çocuk dinlenildiğini, önemsendiğini bilmek ister, o anlatırken başka işlerle ilgilenmemek ve dikkatini tamamen çocuğa yöneltmek onunla iletişimin kalitesini arttıracaktır. 

5-     Sabırlı olmak, karşı tarafın sözünü kesmeden dinlemek de iyi bir dinleyici olmanın kurallarından biri. Söz kestiğinizde karşı tarafa benim söyleyeceklerim senin söyleyeceklerinden daha değerli imajı verebilirsiniz.

6-     Konuyu net anlamak için karşı tarafın konuşmasının bitmesini beklemek

7-     Önyargılı olmamak, eleştirmeden, bir yargıya varmadan karşı tarafın konuşması bitinceye kadar dinlemek

8-     Karşı tarafın konuştuğu konunun dışına çıkmamak, sözü bitinceye kadar konuyu değiştirmeye çalışmaktan uzak kalmak

9-     Dinlerken empati kurabilmek, karşı tarafın duygu ve düşüncelerini kendini onun yerine koyarak doğru anlamaya çalışabilmek. Empati kurarak dinlemek karşımızdaki kişiyle ilgilendiğimizi, saygı duyduğumuzu ve onu anladığımızı gösterir.

10-  Karşıdaki kişinin anlattıklarını kısaca tekrar ederek sözel tepki vermek, konuyu özetlemek

11-  Konuyla ilgili sorular sormak, geribildirimde bulunmak

12-  Anlaşılmayan bir konu olduğunda kendince yorum yapmak yerine, bu konuyu doğrudan karşısındakine sormak

Yeşim Buyurgan

Kişisel Gelişim Uzmanı

*Yazı kaynak ve yazar ismi belirtilmeden telif hakları gereği kullanılamaz.