İyot Eksikliği

 

İyot Eksikliği Belirtileri ve Tedavisi

Psikonöroimmünoloji

.

Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) göre, dünya nüfusunun yaklaşık üçte biri, özellikle topraktaki iyot içeriğinin düşük olduğu bölgelerde iyot eksikliğinden muzdariptir. Dünya çapında primer hipotiroidizmin -üönde gelen nedenidir ve yaşa bağlı olarak çeşitli koşullara yol açabilir. Özellikle hamile kadınlar önemli bir risk grubudur. Onlarda, fetüsün iyi beyin gelişimi için iyot ihtiyacı artar.

 

Tiroid hormonları T3 (triiyodotironin) ve T4 (tiroksin) için bir yapı taşı olarak iyot, uygun tiroid fonksiyonu için gereklidir. Bu hormonlar birkaç önemli fizyolojik süreçte rol oynar.

 

İyot, çeşitli mekanizmalarla gastrointestinal sistem tarafından diyetten emilir ve kan yoluyla tiroid bezine verilir. Bundan, tiroid bezinde depolanan ve gerektiğinde kana salınan T3 ve T4 üretir. T3 ve T4, sırasıyla üç ve dört iyot atomu içerir. Enzim 5'-monodeiyodinazın etkisi altında, bir iyot atomunu çıkararak, T4 fizyolojik olarak daha aktif T3 formuna (üç ila dört kat daha güçlü) dönüştürülür. Sinir sisteminin gelişimi, büyüme , bazal metabolizma ve yağ, protein, karbonhidrat metabolizmasının düzenlenmesi için tiroid hormonları gereklidir.

 

İyot eksikliği, çeşitli olumsuz sağlık etkilerine yol açabilir. Bu arada, vücut önce tiroid bezinin iyot arzını tüketeceğinden, yetişkinlerde iyot eksikliğinin ortaya çıkması yıllar alabilir. Biraz gecikmiş tiroid bezine sıklıkla spesifik olmayan şikayetler eşlik eder. Bu hipotiroidizm tedavi edilmezse, farklı şikayetler ortaya çıkabilir. 

 

Diyet ve yaşam tarzı yoluyla iyot eksikliği  önlemek için iyi bir diyet  ve diyette yeterli iyot alınması önemlidir. Çok yüksek iyot içeriğine sahip doğal bir kaynak olarak, kelp ve besin değeri büyük kahverengi deniz yosunu örnek olarak verilebilir. Ayrıca yosun  birçok vitamin, mineral, protein ve antioksidan içerir.

 

Öncelikle, iyot esas olarak deniz suyunda bulunur ve deniz ürünlerini en iyi doğal kaynak yapar. Örnek olarak balık, kabuklu deniz ürünleri ve deniz yosunu (özellikle yosun) verilebilir. Ancak yumurtalar ve süt de, en azından hayvanlar yeterli iyot aldığında iyot içerir. İyot ayrıca esas olarak ekmeğe eklenmiş olan kabartma tuzuna ve bazı unlu mamullere de eklenir. Günde bu şekilde pişirilen bir dizi ekmek, günlük iyot ihtiyacının büyük bir kısmını zaten sağlar.

 

İyot durumunu olumsuz etkileyen eğilimler, örneğin kardiyovasküler hastalıkların önlenmesi için (iyotlu) tuz kullanımının azalmasıdır. Düşük karbonhidrat, düşük kalorili veya glutensiz diyetler nedeniyle azalan ekmek tüketimi de giderek daha önemli bir faktör haline gelmektedir. Benzer şekilde, organik veya ev yapımı ekmek tercihinin bir etkisi olabilir, çünkü bu ekmek genellikle iyotlu tuz içermez. Vejetaryen veya vegan bir yaşam tarzıda iyotun yetersiz olma riskini artırır.

 

Kümülatif bir faktör, bazı gıdaların, tiroid bezinde iyot alımına müdahale ettikleri için tiroit hormonu üretimini yavaşlatabilecek guatrojenler de dahil olmak üzere maddeler içermesidir. Bu doğal olarak oluşan maddeler manyok, soya, lahana, Brüksel lahanası, brokoli ve ıspanak içerir. Yukarıdakilerden, bazı (sağlık bilincine sahip) grupların gerçekten çok düşük bir iyot alımı riski altında olduğu sonucuna varılabilir. 

 

gebelik

Hamilelik sırasında tiroid hormonu ihtiyacı artar ve bu nedenle iyot ihtiyacı artar. Optimal tiroid hormon üretimi fetal (beyin) gelişim için hayati önem taşır. Hamilelik sırasında tedavi edilmeyen hipotiroidizme yol açan iyot eksikliği, düşük, gebelik hipertansiyonu, preeklampsi ve intrauterin ölüm gibi gebelik komplikasyonları riskini önemli ölçüde artırabilir. Ek olarak, iyot eksikliği, fetüste bozulmuş bilişsel gelişime ve ciddi eksiklikte bile fiziksel ve zihinsel geriliğe yol açabilir. İyot temini, küçük çocuğun optimal büyümesi ve nörolojik gelişimi için emzirme döneminde de yeterli olmalıdır. 

 

Fibrokistik mastopati

Mastopati, memelerin glandüler dokusunda, genellikle ağrı ve hassasiyet ile birlikte görülen iyi huylu bir durumdur. Klinik çalışmalar, iyot takviyesi ile ağrı yoğunluğunda önemli bir azalma gözlendiğini ve plasebo ile fibrokistik dokuda bir iyileşme olduğunu göstermektedir. 

 

Bilişsel gelişim

Fetal gelişim sonuçlarına ek olarak, iyot eksikliği sırasıyla büyüyen çocuklarda ve yetişkinlerde bilişsel becerilerin gelişimini ve sürdürülmesini etkiler. Meta analizler, çocuklarda iyot eksikliği ile azalmış IQ skoru arasında açık bir ilişki olduğunu göstermektedir. Hafif iyot eksikliği olan 184  gencin iyi tasarlanmış bir çalışması, plaseboya kıyasla iyot alımının bilişsel becerileri önemli ölçüde geliştirdiğini göstermektedir. Hamilelik sırasında hafif ila orta derecede iyot eksikliği ile 8 ve 9 yaş arasındaki çocukların bilişsel işlevleri (IQ ve okuma becerileri) arasında da önemli bir ilişki olduğu gösterilmiştir. Yetişkinlerde, eksiklik düşünme ve reaksiyon kapasitesinin azalmasına veya konsantrasyon ve hafıza ile ilgili sorunlara yol açabilir.

 

Yaygın Sorunlar

1 - Yavaş tiroid bezi

İyot eksikliğinin en iyi bilinen sorunu yavaş tiroid bezidir. Tiroid bezi normal tiroid hormonu üretimi için iyot gerektirir. Bu hormonlar metabolizmayı ve doğrudan büyüme süreçlerini düzenler. Yavaş tiroid bezi olan birine ait şikayetlerin şekli çok geniştir: iştahsızlık, soğuk hissi, kabızlık, sindirim problemleri, yorgunluk, depresyon ve hafıza ve konsantrasyon problemleri görülür.

 

2 - Kuru cilt ve terleme zorluğu

Vücudumuzdaki tüm iyotların yüzde yirmisinin ciltte depolandığını biliyor muydunuz? Özellikle ter bezleri iyot bakımından zengindir. Ter bezlerinde iyot eksikliği, kuru ciltte ve düşük terleme kapasitesinde ortaya çıkar.

 

"Magnezyum ve D vitaminine ek olarak, iyot eksikliği en yaygın üç eksiklikten biridir" 

- Dr. Mercola

 

3 - Mide ve sindirim problemleri

Mide dokusunda iyot eksikliği, mide asidi eksikliğine yol açar. Mide asidi yiyecekleri sindirmek için gereklidir, böylece besin maddeleri vücutta düzgün bir şekilde emilir. Peki neden iyot gerektirir? Mide hücreleri klorürü bağlamak için iyot kullanır. Çok az klorür varsa, çok az mide asidi üretilir. Bu durum uzun süre devam ettiğinde, mide şikayetleri ve sindirim problemleri ortaya çıkar. Hastalarda sıklıkla geğirme, karın krampları görülür 

 

4 - Ağız kuruluğu ve gözler

Gözü nemlendiren bezlerde iyot bulunur. Orada normal gözyaşı sıvısı üretimine katkıda bulunur. Kuru gözler bu nedenle iyot eksikliğini gösterebilir. Ağızdaki bezlerede iyot gerekir. Tükürük üretmek için kullanılır. Hastalar genellikle kuru gözlerden ve kuru ağızdan muzdarip olabilir.

 

"İyot eksikliği önlenebilir zihinsel engelliliklerin ana nedenidir" 

- KİM

 

5 - Konsantrasyon sorunları

İyot eksikliği, çocukluk çağı beyin hasarının önde gelen nedenidir. İyot eksikliği bilişsel ve motor gelişimi engeller ve bu nedenle okul ve (daha sonra da) iş performansı üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. İyot eksikliği olan kişilerin IQ testinde ortalama 15 puan daha düşük olduğunu biliyor muydunuz? Basitçe söylemek gerekirse, bu, teorik meslek öncesi orta öğretim (ortalama 100) ve uygulamalı eğitim (90'dan az) arasındaki fark anlamına gelebilir. Bu nedenle konsantrasyon sorunları ve dikkat bozuklukları ile karşılaştığınızda iyot eksikliğinden şüphe edin.

 

 

 

Kontrendikasyonlar

Hashimoto hastalığı ve Graves hastalığı gibi otoimmün tiroid bozuklukları iyot takviyesinden kaçınmalıdır. İyottan aşırı duyarlı olan kişilerde iyot kullanımından da kaçınılmalıdır. 

Çok yüksek bir iyot alımı hipertiroidizme neden olabilir.

 

Yan etkileri

İyot alerjisi alerjik reaksiyona neden olabilir.  Rinit, akne, halsizlik ve ağız kokusu (ağız kokusu) gibi yan etkiler bu nedenle ortaya çıkabilir.

 

Etkileşimler

• İyot içeren ilaçların (amiodaron dahil) eşzamanlı kullanımı ile iyot kullanımından kaçınılmalıdır. 

• İyotlu kontrast madde ile yapılan radyolojik inceleme sırasında iyot kullanımından kaçınılmalıdır. 

• Bazı (guatrojenik) gıdalar (diyet ve yaşam tarzına bağlı iyot eksikliğine bakınız) iyot ihtiyacını artırır. Bu gıdalarla aynı anda iyotça zengin takviyelerin alınmaması tavsiye edilir. Bu özellikle soya için geçerlidir. 

 

• Antitiroid ilaçlar, potasyum tasarruflu diüretikler, lityum ve bazı kardiyak ilaçların kullanımı ile sınırlı olmamak kaydıyla dikkatli olunmalıdır. Bunun için bir uzmana danışın. 

• Sigara içmek iyot ihtiyacını arttırır.

 

Dozaj

Japonya'da iyot alımı çok yüksektir: esas olarak deniz yosunu tüketimi nedeniyle günde 378 ila 13.000 µg (Önerilen günlük )

 

Avrupa Gıda ve Tüketici Ürünü Güvenlik Otoritesine (EFSA) göre şu şekilde belirlenmiştir: 0-10 yaş arası çocuklar için 70-130 µg / gün, Hamilelik ve emzirme döneminde 150 µg / gün, Yetişkinler için  200 µg 

 

Maksimum güvenli doz

1-3 yaş arası çocuklar için 200 ug / gün, Hamilelik emzirme döneminde ve yetişkinler için  600 ug / gün

 

Aşırı dozda iyot kullanımı, az aktif tiroid bezi olan bazı insanlarda tiroid sorunlarına yol açabileceğinden, doğru dozu almak önemlidir. Aynı dikkat otoimmün tiroid bozuklukları için de geçerlidir. İyi bir tiroid fonksiyonuyla, fazla iyot genellikle vücut tarafından kolayca işlenir. İyot zehirlenmesi nadirdir, ancak günde birkaç miligram alındığında mümkündür.