Sağlıkla ilgili pek çok konuda üzülerek söylemeliyiz ki son derece ihmalkârız. Özellikle de kırsal kesim için buna bir de tabusal çekinceleri eklersek iş daha da zorlaşıyor. Tüm bu etkenler sonucu, maalesef kadınlarımız ilk jinekolojik kontrolünü hamilelik planlarken ya da hamileyken yaptırmakta. Oysaki erken yapılan kontroller ileriye dönük önlem almamızı sağladığı için hayat kurtarıcı olabiliyor. O halde niçin bir bilene kulak vermeyelim? İşte tüm bu sorularınıza yanıt bulabilmeniz için Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Burcu Aykan’ sorduk, Oldukça etkili ve tatminkâr yanıtlar aldık.

Jinekolojik kontrolün erken başlaması niçin önemlidir, hangi yaşlarda başlanmalı, neler sorgulanmalı, hangi durumlarda test yapılmalı, riskler için önlem almak gerekir mi?

Ergenlik ve erken yetişkinlik döneminde kontrol hem ileride karşılaşılabilecek tıbbi sorunları en aza indirgemede hem de sağlıklı beslenme ve egzersiz alışkanlığı kazanmada temellerin atılması açısından önemlidir  ''ilk kontrollerin 13-18 yaş arasında yapılması gerekir. Bu dönemde genel sağlık durumu, beslenme düzeni, fiziksel aktivite düzeyi, kullanılan ilaçlar, sigara, alkol alımı, cinsel hayatın olup olmadığı sorgulanmalıdır. Aile fertlerindeki kalıtımsal hastalıklar, kalp damar sistemi hastalıkları sorgulanmalı ve eğer risk faktörü varsa buna yönelik gerekli testler yapılmalı ya da ileriye yönelik önlemler alınmalıdır.

Neler değerlendirilmeli, nelere teşvik edilmeli ve hangi destekler başlatılmalı, ne gibi ölçümler yapılmalı, hangi durumlar kontrol edilmeli ve hangi konularda bilgi verilmelidir?

Kişide herhangi bir yeme bozukluğu olup olmadığı değerlendirilmeli, düzenli egzersize teşvik edilmeli, folik asit (günde 0.4 mg) ve kalsiyum (günde1300 miligram) desteği başlanmalı.

Kilo, boy ve kan basıncı ölçümü yapılmalı, meme gelişimi, vücuttaki tüylenme durumu kontrol edilmeli, eğer cinsel ilişki başladıysa ilk Pap testi yapılmalıdır. Bu dönemde özellikle cinsel davranışlar iyi değerlendirilmeli, istenmeyen gebeliklerin önlenmesi açısından korunma yöntemleri konusunda ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusunda bilgi verilmelidir.

Kadınlara gebelik öncesi bilgi verilmesi önemli midir, kadının kendi kendine meme muayenesi bilmesi gerekir mi?

Evet, gebelik düşünen kadınlara gebelik öncesi genel bilgi verilmesi önemlidir, bayanların, kendi kendine meme muayenesini mutlaka bilmeleri gerekir.

Pap testi hangi yaşlarda ve hangi aralıklarla yapılmalı, yüksek risk altında olan kadınlarda başka hangi araştırmalar yapılmalı, neler sorgulanmalıdır?

19 -39 yaş grubu gebe kalmak isteyen bayanların yılda bir kez ve üç defa ardı ardına normal sonuçlandığı takdirde daha seyrek aralıklarla yaptırılabilir'' Özellikle yüksek riskli kadınlarda hemoglobin düzeyi, idrarda bakteri testi, mamografi, açlık kan şekeri ölçümü, kolesterol düzeyi ölçümü, tiroid hormonları ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve hepatit C virusu açısından testler yapılmalıdır. Şiddete maruz kalıp kalmadığı, uyku problemleri yaşayıp yaşamadığı sorgulanmalıdır

Hangi yaşlarda hangi aralıklarla ne tür tarama ve ölçümler yapılmalı?

40-50 yaş arası yıl da ya da 2 yıl da bir, 50 yaştan itibaren ise yılda bir mamografi taraması yapılmalı, yılda bir dışkıda gizli kan taraması ve 5 yılda bir sigmoidoskopi yapılmalıdır. 45. yaştan itibaren 3 yılda bir açlık kan şekeri ölçülmelidir.

Menopoz şikayetleri için neler yapılabilir, bu dönemde günlük kalsiyum tüketimi kaç miligram olmalıdır?

Menopoz dönemindeki şikayetler için gerekli testler yapılıp faydaları ve riskleri tartışıldıktan sonra hormon replasman tedavisine başlanabilir. Menopoz döneminde kalsiyum tüketimi günde en az 1500 miligram olmalıdır

Kaynak:http://www.doktoramcam.com/Makale/Detay/jinekolojik-kontrollerin-onemi/598

Bu makale de ilginizi çekebilir

Bebek Gelişim Tablosu