Jinekolojik Muayene Nedir, Nasıl yapılır?

Evli ya da bekar her kadın 6 ayda veya yılda bir kez kadın doğum uzmanına giderek jinekolojik muayene yaptırması oldukça önemlidir. Jinekolojik muayene olası hastalıkların önlenmesi için erken tanı ve tedavisinde çok önemlidir. Birçok kadın jinekolojik muayeneye gitmekten çekinebilir.  

Ancak senelik muayeneler ile kadının vajinal hastalıkları veya hayatını riske edecek hastalıkların erken tanısı ile ortaya çıkabilecek olumsuz durumların önüne geçilebilir. Örneğin genital bölgede meydana gelen küçük bir yara, önemsenmeyebilir. Ancak bu yara bir süre sonra enfeksiyona dönüşüp daha ciddi sorunlara yol açabilir, ya da oluşan yara ciddi bir hastalığın belirtisi olabilir.

Aynı şekilde genital bölgede kadının önemsemediği kaşıntıların sebebi kanser dokusu da olabilir. Tüm bu durumlardan sakınılması için kadının jinekolojik muayeneden çekinmemesi ve düzenli olarak doktora giderek muayenesini yaptırması gerekmektedir. Daha önce jinekolojik muayeneye hiç gitmemiş kadınlar, ilk muayenede çekinebilir. Muayene, oldukça kısa sürede tamamlanmaktadır.

Ağrılı ya da acılı bir işlem değildir. Bu sebeple de kadınların jinekolojik muayeneye gitmekten korkmaması ve düzenli olarak kontrollerini yaptırması gerekir. Jinekolojik muayeneler, ölümcül olabilecek hastalıkların erken tanısı için çok önemlidir. Jinekolojik muayene kadın hastalıkları ve kadın doğum uzmanları (jinekolog) tarafından yapılmaktadır.

Şayet hasta henüz cinsel yaşam açısından aktif değilse, muayene karından yapılmaktadır. Vajinal muayene için evli ya da bekar olma şartı aranmamaktadır.

Jinekolojik muayene nasıl yapılır?

Jinekolojik muayeneye başlamadan önce kadın hastanın öyküsü dinlenir. Ardından hasta jinekolojik muayene masasına yatırılır. Hastanın masaya yerleşmesi ve kıyafetlerini çıkartması için hemşire ya da doktorun asistanaı yardımcı olacaktır. Belden aşağısına steril bir örtü serilir. Hasta, bacaklarını masanın her iki yanında bulunan desteklere koyar.

Hastanın bu pozisyonunun ismine tıp literatürünce litotomi denir. Jinekolojik muayeneye başlayan doktor ilk olarak hastanın karın bölgesine ve dış genital organlarına bakar. Bu kontrolün ardından kadına spekulum muayenesi yapılır. Spekulum aleti metal ya da plastik olabilir. Spekulum iki parçalı, ördek gagasına benzeyen bir alettir. Bu iki parça arasından kadının vajinasının içi ışık ile aydınlatılarak izlenir.

Spekulumun yerleştirilmesi esnasında kadının kendisini rahat hissetmesi muayenenin daha kolay tamamlanmasını sağlayacaktır. Spekulum aletinin yardımıyla vajina içine bakılarak vajinanın içinde akıntı veya diğer patolojik bulguların varlığı gözlemlenir. Aynı zamanda rahim ağzı ve çevresi de gözlemlenir. Rahim ağzında herhangi bir yara ya da farklı sorunlar mevcut ise bunlar tespit edilir. Doktor gerekli görürse rahim ağzından smear testi ya da kültür örneği alır. Spekulum muayene bakire olan kadınlara yapılmamaktadır.

Spekulum muayenesinden sonraki aşama elle muayene yani manuel muayene evresidir. Kadının rahminde veya yumurtalıklarındaki miyom ya da kist benzeri yapılar elle hissedilebilmektedir. Bu muayene yapılırken doktor iki parmağını vajinanın içerisine yerleştirir. Doktor diğer eliyle de karın alt bölgesine dokunarak organları ve dokuları değerlendirir.

Bakire kadınlar için vajinal yoldan elle muayene yapılamaz. Bu sebeple de karından ya da rektumdan muayene yapılabilir.

Ultrason ile muayene

Jinekolojik muayeneden sonra, şayet doktor gerekli görürse ultrason muayenesi de yapabilir. Günümüzdeki jinekolojik muayenelerin hemen hemen hepsinden sonra ultrason incelemesi yapılmaktadır. Ultrason muayenesi karından ya da vajinal yoldan yapılabilmektedir. Ultrason muayenesi eğer karından yapılacaksa kadın hastanın idrarını yapmamış olması gerekmektedir.  Ultrason muayenesi bakire kadın hastalara karından yapılmaktadır.