Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

08 Ağustos '16

 
Kategori
Gönüllülük
 

Kahraman olmak için…

Kahraman olmak için…
 

Yok sayma, var olmasını sağla...


 

 

Kahraman olmak ne demek? Kahraman olmak bence bu dünyada sadece bir insani vasıf değil. Herhangi bir durumda önemli bir yeri olan, alışılmışın dışında üstün çaba gösteren, biri ya da birileri tarafından varlığı önemsenmiş, takdir görenler için kullanılan bir tanımdır. Aslında öyle gösterişli, pelerinli kostümlere ve üstün güçlere, görülmemiş silahlara sahip olmak da gerektirmiyor.

2_8_kasim_losemili_cocuklar_haftasi_h5303

Biri size aşık olsun yeter mesela. İkinizin hikayesinin baş kahramanı olmanızın yanı sıra, aşk sizi aşığın gözünde kahramanlaştıracaktır. Aşığın çayına attığınız iki şekeri karıştırırken kahramansınızdır işte. Fazlasına gerek yok. Savaşlarda yiğit duruşunuz, metanetiniz, gücünüz, ayakta kalabilmeniz ile anılırsınız. İşinizde başarılarınızla kahramansınız. Sosyal çevrenizde, iletişiminizin ve insani ilişkilerinizin derinliği, özelliği ile kahramansınız. Sosyal duruşunuz, olaylara yaklaşımınız, olağanüstü hallerdeki yaklaşımlarınız ile kahramanlık kelimesi ile anılabilirsiniz.

Büyük efsaneler yaratıp, ejderha öldürmeye, yirmi kişiye tek başınıza dalmaya da gerek yok. Üç tüp kan ile de kahramanlaşabilirsiniz. Dünyada sizin kanınızın mucizesine ihtiyacı olan milyonlarca hasta olduğunu düşünürsek, ilgili bir uyum yakalandığında kahraman olma ihtimalinizin ne kadar yüksel olduğu aşikardır. Kendimizin de potansiyel hasta olduğumuzu göz ardı etmeden üzerimize düşeni yapmak, insani bir görevdir.

Biraz detaylı bir yazı olduğunun farkındayım ama yanlış bilinen bilgileri düzeltmek ve farkındalık bilinci oluşturmak için bugün tüm yüreğimi açıp bilgilerimi paylaşmak istedim. Şimdi hep birlikte etap etap bilinmeyenlere ışık tutalım. Vereceğiniz kan örneklerinden elde edilecek olan, kök hücrelerimiz neye yarıyor bir bakalım.

Kök Hücre Tedavisi Uygulanan Hastalıklar; Kemik iliği kanserleri, Lenfomalar, Çeşitli organ kanserleri, Kemik iliğinin yetersiz çalıştığı veya çalışmadığı durumlar, Kalıtsal anemiler, İmmün yetersizlikler, Kalıtsal metabolik hastalıklardır. Bu hastalıklara maruz kalan insanlarımıza destek olmanın yanı sıra yeni bir hayat bahşetmek isterseniz, yaşadığınız yere en yakın Gönüllü Verici Merkezi ve Sabit Kan Alma Merkezlerinde kök hücre bağışı ile ilgili bilgilendirme alabilir ve kök hücre bağışında bulunabilirsiniz. Kök hücre veya kemik iliği nakli bekleyen hastalar için bağışçı adayı olmak istiyorsanız ülkemizde ve dünyada nakil olmayı bekleyen herhangi bir hasta için sizin verileriniz de değerlendirmeye alınacaktır.

30-5-Bk4CqmB

 

Bağışçı olmak isteyen bir kişi; 18-50 yaş aralığında, sağlıklı bir kişi olmalıdır. Türk Kızılayı gönüllü kök hücre bağışçı adayları bularak onlardan 3 tüp ile toplam 10-20 ml kan alacaktır. Türk Kızılay’ı tarafından kan örnekleriniz HIV, Hepatit ve Sifiliz gibi enfeksiyon hastalıkları açısından test edilir. Bu hastalıkların varlığı tespit edilir ise bağışçı olamazsınız ve bu konuda bilgilendirilirsiniz. Eğer enfeksiyöz hastalıklar açısından test sonucunuz negatif ise kan örneğiniz HLA (insan lökosit antijeni) doku tipinizin belirlenmesi için TÜRKÖK Doku Tiplendirme Laboratuvarı’na gönderilir ve test sonuçları Kemik İliği Bankası’na aktarılır. Bu laboratuvarda yapılan test sonuçları TÜRKÖK Ulusal Kemik İliği Bankası’nda saklanacaktır. Bankada kayıtlı sonuçlar arasında yapılan taramada, hasta ile uygun eşleşme gerçekleştiğinde Türk Kızılayı, bağışçı ile tekrar iletişime geçerek kök hücre bağışının yapılacağı ve toplanacağı bir merkeze yönlendirmesini gerçekleştirecektir. Yani ilk aşamada verilen kan, kök hücre için değil, gerekli testlerin yapılabilmesi içindir.

Bağış vermek için harcayacağınız süre, 4-6 haftalık bir zaman aralığında 20-30 saatlik bir zamanınızı alır. Muayene, tıbbi işlemler ya da diğer bağış ile ilgili harcamalar konusunda bağışçıdan hiçbir ücret talep edilmez ve Bağışçının sosyal güvenliği kesinlikle kullanılmaz.

Herhangi bir zaman diliminde bağış kararından vazgeçme hakkına sahipsiniz. Ancak kök hücre bağışçısı olarak uygun bulunduktan sonra, özellikle hasta nakil için tedaviye başladıktan sonra kararınızdan vazgeçerseniz, hastada hayati tehlike oluşabilir.
Bağış, periferik kök hücre toplama ve kemik iliği toplanması yöntemleri ile yapılabiliyor. Bu konular hakkında bilgi almanızı tavsiye ederim.

Bağışçılar kök hücre bağışı işlemi öncesinde isim-soy isim, doğum tarihi (gün/ay/yıl), TC kimlik numarasını içeren nüfus cüzdanı ve kalıcı adres bilgilerini vererek kendilerini tanıtmalıdır. Kimlik ibrazı yasal zorunluluktur.

20141105__4694940448

 

Kök hücre toplamada hangi yöntemler kullanılıyor ve en çok hangisi tercih ediliyor?
– Periferik kök hücre toplama ve kemik iliği bağışı yöntemi olmak üzere iki yöntem uygulanmaktadır. Nakil merkezi tarafından hastanın ve bağışçı adayının sağlık durumu göz önünde bulundurularak hangi yöntemin seçileceğine karar verilmektedir. Yöntem ile ilgili bağışçı adayının tercihi ön planda tutulmaktadır. En çok tercih edilen yöntem Periferik kök hücre toplama yöntemidir.
Periferik kök hücre toplama yönteminin kemik iliği bağışı yönteminden ne farkı vardır?
– Periferik yöntemde, bağışçının hastaneye yatması gerekmemektedir, genel anesteziye ihtiyaç duyulmaz.
– Kemik iliği yönteminde aşılamaya ihtiyaç duyulmamaktadır ve tek seferde sayıca çok kök hücre elde edilmektedir.
Kök hücre toplama işleminden sonra bağışçının kök hücreleri bitiyor mu?
– Kök hücreler devamlı olarak kendini yenileyebilme özelliğine sahip olduğu için bağış işleminden sonra bağışçının kök hücreleri belirli bir sürede tekrar eski sayısına ulaşacaktır.
Bağış sonrasında görülen yan etkiler nelerdir?
Periferik kök hücre toplanmasının ardından; geçici halsizlik hissi, ateş, geçici grip benzeri belirtiler, genel vücut ağrıları; dalak bölgesinde dolgunluk hissi görülebilir. Kemik iliği bağışında, dikiş gerektiren bir kesi oluşmaz. Verici, genellikle ertesi gün kan tetkikleri yapıldıktan sonra taburcu edilir. Ancak, kalça bölgesinde 1-2 gün sürebilen bir ağrı meydana gelebilir. Anesteziye bağlı olarak geçici boğaz ve baş ağrısı gözlenebilir. Kemik iliği toplama işleminde oluşabilecek yan etkiler %1,34 olasılıkla görülebilecek etkiler olup, bir hafta içinde etkisini kaybeder. Kemik iliği toplama işleminde özel iğneler yardımıyla kalça kemiğine bir kere giriş yapılır ve ardından enjeksiyon işlemi ile her defasında 2-4 ml olmak üzere toplamda 1000 ml kemik iliği alınır.
Periferik kök hücre toplama yönteminde uygulanacak olan 5 günlük aşı periyodunda bağışçının işinden izin almasına gerek var mıdır?
Aşı periyodunda bağışçının günlük yaşamını etkileyecek bir yan etki bulunmamaktadır.
Bağışçının ilk bağışından sonra, başka bir hasta ile tekrar doku eşleşmesi olursa, tekrar bağışçı olabilmesi için ne kadar süre geçmeli?
Transplantasyon işleminden sonra yeniden kan yapımının sağlanması ve hücre sayısının yeterli miktara ulaşmasını beklemek açısından 3 aylık bir süre gereklidir. Dünya’ da yapılan çalışmalar sonucu ortaya çıkan istatistiki verilere göre 2. eşleşmenin görülme olasılığı oldukça düşüktür.
Yurt dışında bir hasta ile eşleşme olursa bağışçı yurt dışına gidecek mi?
Bağışçının onay vermesi durumda kök hücre toplama işlemi uygun sağlık biriminde yapıldıktan sonra toplanan kök hücreler hastanın bulunduğu ülkeye gönderilecektir.
Yurt dışında yaşıyorum, Türk Kızılayı’ na bağışta bulunabilir miyim?
İletişim bilgilerinize rahat ulaşılabilmesi açısından bulunduğunuz ülkedeki kemik iliği bankasına başvuru yapmanız daha doğru olacaktır. Türkiye olarak dünyadaki diğer Kemik İliği Bankaları’ndan da tarama yapabildiğimiz için sizin verilerinize uygun bir hasta eşleşmesi olduğunda sizinle iletişime geçilebilecektir.
Bağışçıların verileri neden dünyadaki diğer kemik iliği bankaları ile paylaşılıyor?
Dünya’nın her yerinde kök hücreye ihtiyacı olan hasta sayısı oldukça fazladır. Buna karşılık bu hastalar için gerekli olan sağlıklı kök hücrelerin, hastaların dokusu ile uyuşma olasılığı çok düşüktür. Tüm bunlar düşünüldüğünde bu olasılığı arttırmanın tek yolu, milyonlarca bağışçının doku analizini içeren dünyadaki bütün kemik iliği bankalarının verilerinin paylaşıldığı bir havuzun oluşmasından geçmektedir. Halen ülkemizdeki hastalar için kemik iliği taraması bu havuzdan yapılmaktadır. Bu nedenle ülkemize ait veri tabanı dünyadaki bütün kemik iliği bankalarının verilerinin paylaşıldığı havuz ile paylaşılacaktır.
Daha önce kök hücre bağışında bulundum, tekrar Türk Kızılayı’na da bağışta bulunabilir miyim?
Bunun için öncelikle kök hücre bağışında bulunduğunuz yer ile iletişime geçmeli ve kök hücre bağışı için verdiğiniz numunenin testlerinin yapılıp yapılmadığını sorgulamalısınız. Eğer testler yapıldıysa 2. bir kayda gerek bulunmamaktadır. Fakat gerekli testler yapılmadıysa ilgili yerden kaydınızı sildirmelisiniz. Bu aşamadan sonra da artık Türk Kızılayı’ na kök hücre bağışında bulunabilirsiniz.
Bilgilerim doğrultusunda her detayı yazmaya çalıştım. Konu ile ilgili doktor dostların eklemek istedikleri varsa yorum kısmından yardımcı olmalarını diliyorum.
“Yok sayma, var olmasını sağla…”

 


30-5-Bk4CqmB
 
Toplam blog
: 158
: 253
Kayıt tarihi
: 22.08.15
 
 

Karşı kıyıdan kendi topraklarına geri dönmüş bir ailenin İstanbul'daki bolca edebiyat kokan evinde ..