Kan aranıyor

Çaresizlik insanların kapısına düştüğü zaman, canhıraş bir biçimde çözüm oluşturma gayretine giriliyor. Ağabeyim Korkmaz Başdere'nin ameliyatı vesilesiyle, hastanenin talebi doğrultusunda, zor bulunan 0 Rh (-) kanı temin etmek üzere, bütün akraba ve dost çevremizi haberdar ettik. Onların da ilgi ve paylaşımları ile, geniş bir alanda kan aranmasına başlandı. Çok şükür aranan kanları temin ettik ve bugün ameliyata alındı. Duyarlılıkla, keyfiyetten haberdar olup, telefon ve mesaj iletişimi ile destek veren herkese, içten teşekkürler sunuyorum.

Bu aralıkta, çare ve çözüm ararken, çaresizlerin içinde bulunduğu ruh hali ve yaşadıkları stres aklıma/gözümün önüne geldi. İnsani mülahazalar ışığında güç durumda olanlara yardım elini uzatmanın erdemini ve kazandırdığı mutluluk duygusunu tartışmaya ve tarife hiç gerek yoktur.

78 milyon nüfusu olan, deprem ve terör sorunlarını uhdesinde bulunduran bir toplumun, kan bulmak ve tedarikli olmak konusunda, donanımlı ve hazır olması gerekmektedir.

Televizyonlardan, radyolardan ve kalabalık mahallerin hoperlörlerinden ulaşan anonslardan, bir hayatı kurtarmanın telaşlı ifadeleri, duyarlı her bir vatandaşın kalbinde endişe ve hüzün oluşturmaktadır.

Peki hasta sahipleri gelişmiş ülkelerde aynı heyecan ve telaşı yaşamakta mıdır? Bu sorunun bir çözüm yolu olmalı diye kendi kendime düşündüm. Sağlık Bakanlığı'nın, benim tasavvurlarım doğrultusunda bir planlaması var mıdır, varsa, bunu hayata geçirmekte niçin beklenmektedir, sorularını ilgili ve yetkililere buradan soruyor ve yanıt bekliyorum.

Hepimizin malumu olduğu üzere, adres bildirimi ve tebligat kanunu hükümleri çerçevesinde, yeni bir düzenlemeye gidilerek, her vatandaşımızın, adres, telefon ve mail iletişim adreslerini, muhtarlıklara ve nüfus dairelerine bildirmeleri öngörülmüştür.  

Bu uygulamaya paralel olarak, Sağlık Bakanlığı da vatandaşlarımızın kan gruplarına ilişkin bilgilerin, bir merkezde toplanması doğrultusunda, bir yasa çıkararak, bu bilgileri bağlı bulundukları mahalledeki, ev doktorlarına bildirmekle mükellef olduklarını öngöremez mi?

Pek tabi dir ki, bu çerçevede, hastane ve sağlık kuruluşlarının,  ihtiyaç halinde, aranan kanla ilgili vatandaşlarımızla iletişim kurarak, kan temin etme sorunu  da aşılmış olur.


Öte yandan, konunun uzmanları, sağlıklı insanların, her iki ayda bir kan bağışında bulunmasının olanaklı olduğunu, kan vermede sorunu olmayan vatandaşlar için bu yola başvurmanın, vücudun  sağlıklı işleyişine ayrı bir katkı oluşturacağını dile getirilmektedirler.


Kan bağışında bulunmanın bir takım kriterlere bağlı olduğunu, yaptığım araştırmadan öğrenmiş bulunmaktayım. Bu bilgileri paylaşmayı da görev addederek aşağıda sunuyorum.

- 18-65 yaş arasında ve 50 kg üzerinde bulunan, sağlıklı olan herkes, 2 şer ay aralıklarla kan verebiliyor.

- Kan verirken, yorgun uykusuz olmamalı ve bir şeyler yemiş olmalı, yani tok karnına kan vermeli.

-Viral hepatit hastalığı geçirmiş olanlar, 10  yaşından sonra sarılık geçirenler, B ve C  türü sarılığı testlerle positif olduğu tespit edilen hastaların kan bağışı kabul görmemektedir. Ayrıca bu kişilerle, son 12 ayda cinsel ilişkide bulunmuş olanların da kan vermemeleri gerekmektedir.

-Son 12 ay içerisinde kan tranfuzyonuna (kan nakline) tabi tutulanlar kan bağışı yapamazlar.

-Diğer taraftan doku nakli, impulant (diş kemiğine diş yerleştirme), cildi deldirme (hızma ve kulak memesini deldirme), vücuda dövme işlemi yaptıranlar da 12 ay süre ile kan bağışında bulunamazlar.

-HIV virüsü pozitif olanlar, sedef hastalığı tedavisinde kullanılan ilaçları alanlar ile, saç dökülmesi ve iyi huylu prostat tedavisinde kullanılan  ilaçları alanlar, keza beyin ameliyatı sonrası, dura mater grefiti  türünden ilaç alanlar,  (Kullanılan ilaçların kan vermeye giderken, hastaneye veya kan merkezine götürülmesinde yarar vardır)

-Kanama eğilimi olanlar, ömür boyu kan bağışında bulunamazlar.

-KRONİK; Bonşit, Nefrit, Böbrek, Kalp, Karciğer ve Epilepsi hastaları

- Diabet (Şeker hastaları) ve insulin kullananlar,

- 38 üzerinde ateşi olanlar ile grip, nezle  türü bulunanlar, 14 süre ile

- Baş ağrısı ve başdönmesi olanlar, bu rahatsızlıkları geçinceye kadar:

-Frengi hastaları

-Hayvan ısırıkların maruz kalanlar, test sonuçları belli oluncaya kadar,

-Endoskopik ve  Klonoskik muayene yaptıranlar 12 ay süre ile kan bağışında bulunamazlar.

(Bu açıklamaların dışında ilave edilecek hususlar olabileceğini düşünerek, hastalık ve akla gelebilecek mazereti olanların, kan merkezinden tamamlayıcı bilgi almaları  tavsiye olunur)