Kanun diyor ki mirasını reddet borcunu ödeme; kim ölmüş babasına laf söyletir ki…

Ölen arkasında ciddi miktarda borç bırakabilir ki bazen öyle oluyor. Bu haldeki ölü yakınları için zor bir durum. Babanız öldü, 10 milyar borcu varmış. Pek mirası da yok. Olsa bile üç beş kuruş. Ne yapacaksınız? Kanun diyor ki mirası reddedersen borcundan da sorumlu olmazsın.

İyi de babanızın mirasını reddetmeniz evlat olarak manevi varlığına saygısızlık değil mi? İnsanlar içinde bulunduğunuz durumu anlamaya çalışmayacak “babasının borcu varmış ödememek için mirasını reddetmiş” diyecekler.

“Mirası reddedersen borcundan da sorumlu olmazsın” başka farklı bir soruna da yol açabilir. Durumu bilen uyanık insanlar yaşlandıklarında “çocuklarım mirası reddeder ödenmez” diye borç yaparlar.

Yani şimdi ölenin borçlu ölmesi mirasçıları ve alacaklıları bakımından ciddi sorun yaratır. Bu konu öyle “mirası reddedersen borcundan da sorumlu olmazsın” diyerek çözümlenemez. Hadi kamu açısından(devlete olan borçlar) bu mümkün olsun, kişilere olan borçları kişiler ister. Ben babamın mirasını reddettim, bana ne onun borcundan diyebilir misiniz? Ya da dediğiniz zaman sonuç nolur? Kişiler sizi mi muhatap alırlar?

Ya kanunda bunun açıklaması var, terekenin oluşturulması falan; ancak hiç (ya da borcundan daha az) malı parası olmayarak ölen kişinin mirasçıları mirası reddederse borçlardan da sorumlu olmayacaklar. Bu da alacaklılar ya da miras olmasa bile borcu kabul eden mirasçılar açısından mağduriyet yaratacaktır.

Adamın/kadının oğlu kızı mirası olmasa bile babalarının/annelerinin mezarda kemiklerini sızlatmamak için borçlarını ödemek isterler. Belki alacaklılar ısrar edecekler “bana ne o senin baban paramızı isteriz” diyecekler. Ölenin yakını “mirası reddettik, bize ne” diyebilirler mi bilmiyorum. Babasıysa babası ödemek istemeyebilir kişi “git ondan al” diyebilir. Yani zaten hiç kimsenin ölen babasının/annesinin borçlarını ödeme mecburiyeti olamaz. Tama, ahlaki olarak vefa anlamında isterse ödeyebilir de zorla ödettiremeyiz. Kanun da ödettiremez.

Diyorum ki borç alacak konularında yaş kriteri dikkate alınmalı. Teminatsız borç verirken bu kişi yarın öbür gün öldüğünde “ kimden tahsil ederim” diye düşünülmeli. Elbette bu durum yaşlı ve gençler için aynı da gençler daha az ölüyor o bakımdan. Anne baba ve diğer büyüklerin borçlu olarak ölmeleri halinde yakınlarının durumu gerçekten zor. Adam dağlar kadar borç bırakmış. Mirası reddetseler olmuyor. Kabul etseler üç kuruş mirasla o kadar borcu nasıl ödeyecekler. Ben o konuda şanslıydım; ne mirası vardı ne de borcu. Daha şanslı olanlar da var; beş kuruş borcu yok, dağlar kadar miras. Görün görün ne babalar var!