Kapitalizme İlişkin Geçersiz Varsayımlar

Varsayım: Kapitalizmde sermaye birikimi süreklidir. 

Yanlış. İlk dolar milyarderi Rockfeller’ın serveti, 2010 değerlerleriyle 100 milyar doların epeyi üstünde ediyor. Bu değere, bir sonraki yüzyıl boyunca, bir tek Bill Gates, o da teğet olarak yaklaştı, yani hemen o birikimi yitirdi. Ayrıca dolar milyarderleri listesi, 10 ylda bir üçte bir oranında değişir. 

Varsayım: Kapitalizmde sermaye birikimi süreklidir. 

Yanlış. 5.000 yıldır baki kalan sermaye biçimi bir tek altındır. MÖ 1500’de Hititler’de 1 birim demirin, 7 birim altın değerinde olduğunu belirtmek, o sermayesel varlığın da güvenilmezliğine kanıttır. 

Varsayım: Kapitalizmin ana ilkesi paradır. 

Yanlış: Kapitalizm, tıpkı diğer kültürel modlar gibi, öncelikle standart biyografiler peşinde koşmuştur. İronik olan ise, bunu becerememiş olmasıdır: Yüzyıllık zorunlu 8 yıl eğitim ertesinde, G-7’deki üniversite öğrencileri, Çin’i Dünya haritasında gösterememektedir. 

Varsayım: Kapitalizm ana ilkesi para olan tek sistemdir. 

Yanlış: Cengiz Han’ın yıktığı 50 kent-devletin en az 20’si, üretime değil, tümüyle ticaret / para ekonomisine dayalıydı. Ticaret bitince, onlar bir daha asla geri gelemediler, 750 yıldır. Oysa İstanbul veya Roma, aynı yıkımları birkaç kez yaşasalar da, bugün hala varlar. 

Varsayım: Sermaye birikimi, kapitalizmle ve Sanayileşme Devrimi ile başladı. 

Yanlış: Birincil derecede 500, sonul derecede 5.000 yıllık bir Dünya Sistemi vardır. Kapitalizm, o sistem içinde, olası sermaye biriktirme yollarından yalnızca birisidir ve en başarılısı da değildir. Geçmişte, bugünkü ABD’den daha zengin ülkeler vardı. 

Varsayım: Kapitalizm didaktik biçimde tepeden aşağıya bir determinizm içerir. 

Yanlış: Makro sistemlerden mikro sistemlere dek, yani ülke bloklarından aileye dek, onlarca ara sistemcik var olabilir, olmuştur da, oluyor da. Ancak bu sayede kapitalizm, aile kurumunu yüceltmek isterken batırabildi. 

Varsayım: Kapitalizmin kullandığı ekonomik determinizm tümel olarak geçerli bir sistemdir. 

Yanlış: Bugün ABD ve AB, hiçbir biçimde ekonomik olmayan nedenlerle çöküşe geçti. 

Varsayım: Kapitalizmin rakibi reel sosyalizm yenildi ve gömüldü. 

Yanlış: Yenilen yalnızca Ruslar ve Çinliler idi. Onlar tümel komünistleri ve sosyalistleri tümüyle asla temsil etmedi zaten. Devrim yeniden geliyor, yeni devrimciler de. 

Varsayım: Kapitalizm hep küllerinden yeniden doğar. 

Yanlış: Tarihsel bir süreksizlik dönemine veya yeni bir orta çağa girdiğimizi 30 yıldır biliyoruz. Gerçek çöküş ve kopuş, bu yüzyıl içinde muhakka gerçekleşecek ve kapitalizm kendi yükü altında ezilecek. 

Varsayım: Kapitalizm kürel sonul sistemdir. 

Yanlış: Kapitalizm, kendi içinde birçok alt-sistem içerir. Bugünkü koşullarda da bir zafer durumunda olduğunu söylemek, safdillikten öte bir şeydir. 

Varsayım: Kapitalizm teknolojiyi yaratır. 

Yanlış: Bugün ışık hızından hızlı yol almak dahil birçok teknoloji, gerçekleştirilmeleri mümkünken, kapitalizmin dinselleşen dogmalarının zihinleri köreltmesi nedeniyle, yüzyılı aşkın bir süredir üretilememekte. 

Varsayım: Kapitalizm, neo-liberalizm ve neo-globalizm, 2010 itibarıyla Dünya’yı yönetiyor. 

Yanlış: 1 milyar gecekonduluyu ve 2, 5 milyar köylüyü kapitalizm yönetemez, yönetemiyor da. Özellikle 1 milyar gecekonduluyu hiçbir sistem yönetemez, yönetemiyor da: Bakınız. Cakarta, Sao Paulo ve İstanbul. 

Varsayım: Kapitalizm materyalisttir. 

Yanlış. Kapitalizm, kendi yalanlarına kendi müritlerinin bile inanmadığı bir para dinidir. Ulus-devlet yalanı, 250 yıl tutmadı. 

Varsayım: Kapitalizm aristokrasiyi ve krallığı bitirdi. 

Yanlış. Yanlış olmasın da, muhalefet şerhi çok itirazlı. Bugünkü kompradorların o günkü aristokratlardan davranış olarak hiçbir farkı yok. Krallık dense, hala baki, hem de İngiltere gibi bir yerde. 

Varsayım: Öncü bilim ve sanat dallarını kapitalizm yarattı. 

Çok çok yanlış. Son 5.000 yıla bakınca, temel sanatların ve bilimlerin sınıflandırılması ve doruklarının yer ve zamanlarda taşınmasının, sermaye birikiminden % 90 muaf olduğunu görürüz (ama bu yolculukların tam anlamlı haritalanması için 5.000 yıl yetmedi, 10.000 yıl gerekli, yani 5.000 yıl sonra bu konu açıklığa kavuşmuş olacak). Romalılar’ca Hristiyan oldukları için aslanlara atılan Süryaniler olmasaydı, Aristo’yu bilmiyor olacaktık. 

Varsayım: Kapitalizmle ilgili bir tek, sabit paradigma, söylem düzlemi, dogma vardır. 

Yanlış: Bugün AB’nin en büyük ülkesi, kapitalizm hakkındaki arklı düşünceleri nedeniyle birbirleriyle çatışma halinde. İktidardaki partiler değişirse, bu panorama başka bir biçim kazanır. 

Varsayım: Kapitalizmle ilgili bir tek, sabit paradigma, söylem düzlemi, dogma vardır. 

Yanlış. 1750’den beridir değişen kapitalizmin öncü ülkesinin kapitalizm tezleri de değişti. Bugünkü Çin’in ne yaptığını adlandırmayı henüz beceremedik doğrusu ama onun savlarının da, sermaye birikimi açısından epeyi bir işe yaradığı açıkça ortada.