Karagöz - Hacıvat

Çocukluk ve gençkızlık çağlarımda gerçek bir radyoseverdim ben. Tabii o yıllarda radyonun çocuk programları parmakla gösterilecek kadar azdı. Bende en çok iz bırakan iki programdan biri Dr. İhsan Ünlüer'in hazırlayıp sunduğu programdı. Diğeri ise ilkokul çağlarımdaki bayramlarda dinlediğim Karagöz - Hacıvat diyaloglarıydı.

( Radyo dinlemeyi hâlâ çok severim. İnsanın hayâl gücünü zenginleştiren bir unsur sayarım radyo dinlemeyi. Gençkızlık çağlarımda , sabahları ' Arkası Yarın ' programını, perşembe akşamları da ' Mikrofonda Tiyatro ' programını hiç kaçırmadan dinlerdim. Kulaklarımda hâlâ ' Efekt, Ertuğrul İmer ' sesleri çınlar. Fuat İşhan'ın seslendireceği bir Arkası Yarın'ı heyecanla bekleyişimi de asla unutamam. )

Manzara şu;

10 ya da 11 yaşımdayım. Bir bayram sabahı. Dedemlerdeyiz. Koca salon varken bütün aile küçük oturma odasına doluşmuşuz. Çünkü radyo oturma odasında ve az sonra Karagöz ile Hacıvat başlayacak. Lâmbalı radyo öyle düğmesini çevirir çevirmez ses vermez, erkenden açmak gerek. Hem açıp, lâmba ısındıktan sonra dinlenecek istasyonu aramak da gerek. Sonunda beklenen an geliyor ve Karagöz ile Hacıvat başlıyor. Herkes susup dikkatle dinlemeye, arada kahkahalar atmaya başlıyor. Biz çocuklar neredeyse radyoya sarılacağız, o kadar yakından dinliyoruz. Bayram harçlığı almaktan kat kat güzel bir duygu benim için, Karagöz ve Hacıvat'ı dinlemek. Sanıyorum o odadaki üç kuşak insan için de pek çok şeyden daha güzeldi...

Zaman akıp gidince zevkler de değişiyor. Bir zamanlar kahkahalarla güldüğümüz şeylere şimdi gülemiyoruz. Hele ki o günlerde aile büyüklerimizin bizimle birlikte güldüğünü düşünmek - şimdiki aklımla düşününce - komik geliyor. Zaman akıp giderken; basit ama içtenlikli zevkleri, gelenekleri, bu gelenekleri büyük aile kavramı içinde yaşamanın verdiği hazzı, hayâl perdesi bile ortada yokken, Hayâli Küçük Ali'nin sesiyle can bulmuş iki sevimli figürü de sararan takvim yapraklarının arasına sıkıştırıveriyor.

Bütün bunlar, cumartesi günü gittiğimiz bir alışveriş merkezinde geldi aklıma. Şehrimizde yeni açılan AVM'den içeri girince Karagöz ve Hacıvat'ın resimleri ve ' Hoş geldin Ramazan ' yazısı karşılıyordu gelenleri. Katları uzun uzun dolaştıktan sonra oyuncakçıya girmiştik. Bırakın çocukları, yetişkinlerin bile almaya can atacağı kadar güzel oyuncaklar vardı oyuncakçıda. Vitrinin bir köşesi ise Buz Devri filminin hayvancıklarına ayrılmıştı. Tabii favorim sincaptan çok tembel hayvandı. Küçük bir çocuk gibi elime alıp sevdim tembel hayvanı.

Oyuncakçıda filmlerde gördüğümüz bütün kahramanların oyuncakları vardı. Örümcek adam ve diğerleri, çocukların kendilerini seçmeleri için sessizce raflarda bekliyordu. Sadece iki kahraman hariç; Karagöz ve Hacıvat...

( O ikisi benim kahramanlarımdı çocukken. Elbette daha sonraları Tommiks, Donald amca, Varyemez amca, Red Kit, özellikle de Ten Ten girecekti hayatıma. Ama Karagöz ve Hacıvat bizimdi. Gülmemize neden olan diyalogları bizim kültürümüzün diyaloglarıydı. Hacıvat'ın söylediği - neredeyse - her şeyi yanlış anlayan Karagöz'ü bu yüzden her yaştaki insanımız seviyordu. )

Başka bir ülke bu şirin gölge oyunumuzu sahiplenmeye kalkışınca kıyameti koparıyor, oyuncakçılara kendi kültürümüz dışında ne kadar kahraman ikonu varsa dolduruyor, birer Karagöz - Hacıvat kuklası, oyuncağı, figürü koymayı akıl edemiyorduk ne yazık ki. Zaten Keloğlanımızı bile çoktan unutmuştu çocuklarımız. Unutmak ne kelime, bazıları hiç tanımamıştı ki?

20 yıl önce bir Bursa gezisinde tahta plâka üstüne oyulmuş çok güzel boyanıp verniklenmiş Karagöz - Hacıvat figürleri almıştım. Yıllardır sakladığım bu iki figürün şapkalarının üstündeki deliğe uzun ipler geçirdim, yaklaşık iki aydır minik torunuma şirin senaryolarımla oynatıyorum. O da, diğer oyuncaklarını hep başkalarıyla oynamasına rağmen, Karagöz ve Hacıvat'ı kaptığı gibi bana getiriyor. Umarım başka birileri de bu şirin figürlerimizi oyuncakçıların raflarına koymayı aklına getirir, çocukluğumun kahramanları, şimdiki kuşağın da kahramanları olur...