Kardeş

"Mustafa Kemal Paşa, 3 mayıs 1920 günü Doğu cephesi komutanı Kazım Karabekir Paşaya yazdığı bir mektupta''Devlette hiç para kalmadı. Şu anda içeride para temin edebileceğimiz bir kaynak da yok. Başka kaynaklardan para temin edinceye kadar Azerbaycan Hükümetinden borç para alınmasını temin etmenizi rica ederim.'' diyordu. Kazım Karabekir Paşa, isteği Azerbaycan Hükümetine iletti. Bu istek Azerbaycan Sovyet Sosyalist Halk Cumhuriyeti ile Ankara Hükümeti arasındaki ilk resmi temastı. Azerbaycan'dan Türkiye'ye uzanan kardeş eli 1921 yılı içinde Nerimanov'un şahsi emri ile Azerbaycan Dışişleri Bakanı Mirza Davut Hüseyinov, kazanılan Birinci-ikinci İnönü savaşları münasebetiyle çektiği telgrafta''... kazanılan bu büyük zaferlerden dolayı Türk Halkını Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti adına kutluyoruz.''diyor ve bu büyük zaferin şerefine Azerbaycan Halkının yardım için 30 sistern petrol, 2 sistern benzin, 8 sistern kerosin gönderdiğini bildiriyordu... Aynı yılın mayıs ayında Azerbaycan Devleti, TBMM Hükümetine 62 sistern petrol gönderdi ve bundan sonra, savaş bitinceye kadar aynı değerde petrol ve üç vagon dolusu kerosin göndermeyi taahhüt etti. Bu taahhüdün dışında 1922 yılında Batum yolu ile Azerbaycan dokuzbin ton dan fazla kerosin ve 350 ton benzin gönderdi. Mustafa Kemal Paşa 1921 yılında Nerimanov'a bir mektup yazarak borç para talep etmişti. Bu mektubu 17 mart 1921 günü büyük elçi Nerimanov'a ulaştırdı. Nerimanov, derhal 500 kg. altın gönderdi. Bunun 200 kg. Devlet bütçesine, kalanı ise mühimmat ve silah için kullanıldı. Daha sonra Nerimanov, Rusyadan aldığı 10 milyon altın Rubleyi Ankara'ya gönderdi. Bu yardımlarla savaş içindeki ülkenin durumunda belirgin bir düzelme oldu.

23 mart 1921 de Azerbaycan Hükümeti talep etmediği halde Türkiye'ye Azerbaycan Halkının hediyesi olarak 30 sistern petrol, 2 sistern benzin, 8 sistern yağ gönderdi. Nerimanov, Mustafa Kemal Paşa'nın yazdığı mektubun cevabi mektubunda, her gün kazanılan başarılarla Türk Halkının Emperyalizm'den kurtulma günlerinin yaklaştığını, bu yüzden Kahraman Türk Halkını kutladığını yazıyor ve sonra ilave ediyordu; ''Paşam, bizim Türk Milletinde kardeş kardeşe borç vermez. Kardeş her zaman kardeşinin elinden tutar. Biz kardeşiz, her zaman elinizden tutacağız ve tutmaya devam edeceğiz. ''(A.Şemseddinov-Kurtuluş Savaşı Yıllarında Türkiye-Sovyetler Birliği Alakaları"

Tarihimizin bu sayfasını, sizlere de aktarmak istedim. Özellikle bilmeyenlere. Geçmişi bilmeyenlerin, geleceği olamaz. Diyelim ki, tercih yapmak zorundayız. Buyurun seçin. Ermeniler mi, Azeri kardeşlerimiz mi?