Karpuzda ve kavunda tat ve aroma

Her karpuzun eti ve her kavunun aroması iyi değildir.

Karpuz üretiminde bitkinin kök bölgesindeki hastalıklarına karşı kökleri başka bir karpuzla ya da kabakla aşılanmaktadır. Bunun anlamı kökü kabak olan karpuzun üst kısmı karpuz bitkisidir ve böylelikle karpuz bitkileri güçlü bir şekilde büyüyüp gelişirler ve meyve oluştururlar. Yine televizyonlarda söylendiği gibi tatsız ya da kabak gibi denilen karpuzların aşılanması ile tadı arasında olumsuz yönde bir ilişki yoktur. Yani karpuzlar aşılandı diye tatsız ya da renksiz değildir. Karpuzda tat ve rengi etkileyen faktörler yetiştiricilik ve hasat zamanı ile ilgili faktörlerdir. Karpuzda tat ve aromanın yanında yenilen et renginin tam kırmızı parlak renkte olması ve et kısmının ne aşırı sert en de aşırı yumuşak ve lifli olmaması gerekir. Karpuzda her yıl fiyatlar başlangıçta oldukça yüksek iken sonradan fiyat hızla düşer. Dolayısıyla karpuzda özellikle fiyatların yüksek olduğu dönemde erkenden ve olgunlaşamadan hasat edilen karpuzlar tam renklenmeden ya da olgunlaşmadan piyasada ve pazarlarda satılır ve tüketicinin beğenmediği karpuzlar olarak karşımıza çıkar. Dolayısıyla erken dönemde tüketici pahalıya bile alsa tatlı ve istediği kalitede karpuz alamayabilir. Yine karpuzda ise fiyatlar düştüğü zaman bu seferde erken dönemde tam olgunlaşmadan pazara satılamayan bekletilmiş karpuzlar yaz dönemi açık arazide geççi karpuzlar çıkmadan piyasaya girer. Böylelikle de ikinci dönem karpuzlarında da ucuz ama bekletilmiş karpuz çıkma olasılığı yüksektir. İyi karpuz almanın yolu bilinen manav ya da pazarcılardan karpuz almak, karpuzun sap kısmına bakarak (eğer sap kısmı yeşil ve canlı ise yeni hasat edilmiştir) almak, çok ufak ya da aşırı büyük karpuz almamak (6-7 ile 12-14 arası) olabilir.

Kavunda ise karpuzdan daha farklı olarak tatlı ve aroması yüksek kavun bulmak çok daha önemlidir. Dolayısıyla bizdeki tüketim alışkanlığı olarak sera kavunundan ziyade açık tarlada yetiştirilen sarı-siyah kabuklu Kırkağaç kavunu tercih edilir. Kavun kg fiyatı genelde karpuz kg fiyatından daha yüksektir ve tüketici aldığı kavunların tat ve aroması iyi değilse daha fazla üzülür ve kavunu aldığına pişman olur. Çok ufak 0.5-1kg2lık Kırkağaç kavunu mümkün olduğunca almamak gerekir. İçlerinde tadı iyi bile olsa genelde tatları ufak ve yeterince olgun olmadıkları için iyi değildir. İyi bir kavunda görülen özellikler; sarı ve siyah dış kabuk rengi dengeli olmalı, genelde 2-6 kg arasında olanlar tercih edilmeli, yine sap kısmı yeşil ve meyve dış kabuğu sert olmalı, yumuşak olmamalı, görüntüsünde uzun süre beklemediği anlaşılmalı, güvenilir manav ya da açık halk pazarlarından alınmalı, gerekirse tadına bakılarak alınmalıdır.

Kavunda ise benzer durum erken hasattan ziyade geç hasatlarda fazla olgun ve yumuşak kavunlar şeklinde karşımıza çıkar. Ama ister kavun olsun isterse karpuz tat ve aromayı etkileyen en önemli faktörlerden birisi de yetiştirme koşulları ve iklim koşulları yanında üretimde kullanılan karpuz çeşididir. Farklı firmaların ürettiği ve üreticilere ya da çiftçilere sattığı her karpuz çeşidi iyi olmayabilir, her çeşidin iyi ve kötü tarafları olabilir. Bu durum farklı firmaların ürettiği buzdolabı ya da televizyonlarda kalite, kullanım, uzun süreli dayanım gibi özellikler yönünden farklılıkların olmasına benzetilebilir.