Karşıyaka'nın üç gülü

TRT-Milliyet Gazetesi işbirliği ile hazırlanıp salı günleri yayımlanan "Demirkırat" belgeselini fırsatım oldukça izlemeye çalıştım. Türkiye Cumhuriyeti'nin demokrasi denemelerinde geçtiği sınavları, karşılaştığı zorlukları, demokrasi adına yapılan hataları Mehmet Ali Birand ve ekibi mümkün olduğu kadar objektif olarak gözler önüne sermeye çalıştılar. Bu özverili ve iyi niyetli olduğuna inandığım çalışmalarından dolayı onları kutluyorum.

Bence burada boy hedefi olarak gösterilen 27 Mayıs 1960 darbesidir. Ben Menderes'lerin asılmalarını kesinlikle onaylamıyorum. 1961 Anayasa'sıyla gelen temel hak ve özgürlükler, sendika ve derneklerin faaliyetlerine gelen serbesti ile ters düşmektedir. Bu güne kadar bir tabu olarak kalan bu konuların herkesçe bilinip rahatça tartışılmasından daha doğal birşey olamaz. 1961 Anayasa'sı ile gelen özgürlük ve bağımsızlık rüzgarları 1970'lere gelindiğinde iyice şiddetini arttırmış; bir generalin deyimiyle "sosyal uyanış ekonomik kalkınmayı geride bırakmıştı". Bu gidiş sermaye ağaları ve karşılıksız bağımlı olduğumuz Sam Amca'nın çıkarlarına ters düşüyordu. Bu gidişe tek dur diyecek kurum da ordu idi. Ve 12 mart 1971'e gelindi. Ülkedeki ekonomik ve siyasi kargaşanın faturası halkının refahı ve bağımsızlığından başka düşüncesi olmayan üç genç yurtsevere çıkartıldı: Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan, Hüseyin İnan.

Bu üç yurtsever en az Menderes'ler kadar suçsuzdurlar. Bugün bile bu üç kişinin hayatı bir tabu olarak durmaktadır. Madem açık bir topluma doğru gidiyoruz Menderes örneğinde olduğu gibi bu üç yurtseverin genç yaşta darağacına gönderilmesinin arkasındaki sebep ve kişiler ortaya çıkartılmalıdır.

Bence bu iki olay arasında bir ayrım yapmak çifte standart uygulamaktan başka bir şey değildir. Bütün herkesi bu haksızlığı görüp bu üç yurtsevere hak ettikleri saygı ve sevgiyi göstermeye davet ediyorum.

Not: Bu yazı 22 Temmuz 1991 tarihinde ajandama yazılmıştır.