KASAVA Tarımı 2

Toprak Hazırlığı

Optimum yumru oluşumu sağlayacak şekilde toprak hazırlığı yapılmalıdır. Pulluk ile toprak sürüldüğünde toprak havalandırılır ve karıştırılır. Toprak hazırlığı ile yabancı ot kontrolü da yapılır. Taban taşı oluşumunu engellemek için 2-3 yıl ara ile taban patlatma yapılmalıdır. Bu sayede su toprağın en alt katmanına kadar ulaşarak drenaj sorununu giderir. İyi tarım uygulamasının gereklerinden biriside sürüm yapıldıktan sonra 2 hafta veya bir ay toprak güneşe maruz bırakılmalıdır. Bu uygulama derine gömülmüş ot tohumlarının ölümünü sağlar. İkincil toprak işleme dikim yapılmadan önce yapılır. Son işlem olarak genişliği 1-1.5 metre yüksekliği 45-65 cm olan sırtlar yapılır.

Dikim İşlemi

Saptan elde edilen çelikler dikimde kullanılmaktadır. Bitkinin aşağı ve orta kısımlarından alınan çelikler uç kısımlarından elde edilen çeliklere göre çıkış gücü ve verimi daha yüksektir.   Güçlü ve sağlıklı cassava bitkileri elde etmek istiyorsak kullanacağımız çelikler 8-18 aylık olmalıdır. Daha genç materyaller yumuşaktır ve çabuk kururlar. Daha yaşlı çelikler kullandığımızda bitkinin büyüme ve gelişmesi için gerekli besin içeriğine sahip değildir. Dikim için kullanılan çelikler 20-25 cm uzunluğunda olup 5-8 boğumlu olmalıdır. Çeliğini üzerindeki zararlıları yok etmek için dikim yapılmadan önce 5-10 dakika sürede sıcak suyla  (45-50 C°) muamele edilir veya bitkiyi bitki zararlılarından korumak için beş dakika süre ile besin solüsyonu, insektisit ve fungisitden oluşmuş solüsyona maruz bırakılır. Çelikler 2/3 toprağa gelecek şekilde hafif yatık olarak dikilmelidir. Bitkiler arası dikim aralığı çevre şartları, toprak özellikleri ve sulama olanaklarına göre değişmekle birlikte 1 metre aralıklarda yapılmaktadır. Verimli topraklarda hektarda 10.000 bulunulması istenirken, çorak ve verimsiz topraklarda 16.000/ha bitki olması istenir.

Toprak İsteği ve Gübreleme

Kasava bitkisi hafif kumlu, drenajı iyi, yeteri kadar bitki besin maddesi içeren topraklarda 40-60 ton/ha yumru verimi elde edilir. Kasava bitkisi azot ve potasyum kullanımı çok miktarda olup fosfor, kalsiyum ve magnezyum tüketimi orta seviyededir.  Toprakta potasyum ve fosfor orta seviyede olduğu vakit yaklaşık N;P;K oranları 1;1;2 şeklinde olup 40–80 kg N, 40–80 kg P ve 80–160 kg K /ha. miktarda uygulanmalıdır.

Toprak yapısını koruyan kompost veya çiftlik gübreleri uygulaması ile 6-9 ay süre zarfında bitki besin maddeleri sağlanır.

Fazla miktarda azot kullanılmamalıdır. Vejatatif gelişmeyi veya yaprak gelişimini artırarak yaprağı bol, yumruları küçük bitkilerin oluşumu gerçekleşmektedir. İlave olarak aşırı azot kullanımı yumruda siyanür içeriğini artırarak yumrunun acılaşmasını sağlar. Yetersiz K uygulaması aşırı vejetatif gelişmeyi artırırken yumru oluşumunu azaltır.

Yabancı ot Kontrolü

 Kasava ilk gelişme devresi yavaş olduğu için yabancı otlardan fazlaca etkilenmektedir.  Bitki tarlayı kaplayacak devreye gelinceye kadar 2-3 kez yabancı ot kontrolü yapılmalıdır. Bu kontrol traktör veya elle yapılır.  Herbisit kullanılacaksa dikimden hemen sonra 1.5 kg/ha etkili maddeli metholachlor kimyasalı kullanılır. Alternatif olarak 2.4 l/ha dozunda Dual çıkış öncesi herbisit olarak kullanılır. Ayrıca yabancı ot mücadelesi açısından kasova farklı bitkilerle birlikte üretim (Intercropping) yapmak suretiyle etkili yabancı ot kontrolü yapılır.

Kasavanın Hasadı

Yumrular olgunlaştığı vakit yıl boyunca kasava hasadı yapılır. Yumru verimi ve birim alandaki nişasta verimi en yüksek olduğu vakit hasat gerçekleştirilmelidir. Yapılan araştırmalarda bazı çeşitlerin 18-20 ay içerisinde bu duruma geldiği gözlenmiştir. En yüksek değer yumru veriminin ve nişasta oranının en yüksek olduğu değerdir. Hasat gecikmeye başladığında yumru verimi azalırken nişasta üretimi çok daha hızlı düşmektedir. Ayrıca hasat geciktikçe odunlaşma artacağından dolayı yumru kalitesi düşmekte ve kullanım alanları sınırlanmaktadır.

Hasat Metotları

Hasadı kolaylaştırmak için değişik ekipmanlar geliştirilmesine karşın yaygın olarak elle hasat yapılmaktadır. Hasat yapılmadan önce topraktan 40-60 cm yüksekliğinde pala veya makine ile saplar kesilir. Toprağa yakın 40-60 cm uzunluğundaki bu saplar topraktan yumruyu çekmek için bırakılır. Bitkinin üst kısımdaki saplar dikim materyali veya yakacak olarak kullanılır. Hafif topraklarda yumrular bitkinin sapını çekerek kolayca hasat yapılır. Bu hasat elle olabileceği gibi kazayağına benzer toprak işleme aletleri ile de yapılır. Daha sonra yumrular ayıklanır.

Kasava yumruları küçük, orta ve büyük olmak üzere 3 farklı derecelendirilir. Ayrıca yumrular kalitelerine göre de ayrılırlar. Kaliteli yumruda çürük ve kesik olmamalıdır. Düşük kalitede olanlar ise satılmayarak hayvan yemi veya ıskarta olarak işlem görürler

Sonuç

Dünyada ve ülkemizde iklim değişikliği ciddi sorun olarak gelecekte karşımıza çıkacağı öngörülmektedir. Özellikle sahil kuşağındaki bölgelerimiz (Akdeniz ve Ege Bölgesi) ile Güneydoğu Anadolu Bölgesinde bu durumdan çok daha fazla etkileneceği düşünülmektedir. İnsan beslenmesinde alternatif olarak kasava bitkisi diğer bitkilere göre avantajlı konumdadır. Neredeyse bitkinin tüm kısımlarının değerlendirilmesi üstün özelliklerden bir tanesidir. Geçmiş yıllarda Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümünde hocam Prof. Dr. Halis Arıoğlu ile yaptığımız çalışmada kasava bitkisinin rahatlıkla Adana koşullarında yetişebileceğini gözlemledik. Bu derleme ile kasava hakkında tarım gönüllülerine bilgi vermeyi amaçlayarak gelecekte ülkemizde alternatif bitki olarak yaygınlaştırılmasını sağlama amaçlanmıştır.