Kazakistan Bölgesinde Uluslararası Finans Merkezi Olma Yolunda

Temmuz ayında, Kazakistan'ın başkentinde, Orta Asya’da ilk defa olarak uluslararası bir finans merkezi “Astana” faaliyete geçti. Astana'yı Orta Asya'nın finans merkezi haline getirmesi hedeflenen merkezin açılışını, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev yaptı.

Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, açılış öreninde yaptığı konuşmada, gerçeğe dönüşmesi için uzun süredir emek verdikleri Astana Finans Merkezi'nin açılışını gerçekleştirmekten büyük mutluluk duyduklarına işaret ederek, “Ülkemiz yalnızca 27 yaşında ancak bugün bu tarihi açılışla halkımız refah dolu bir yaşama doğru önemli bir adım atmış oldu” dedi.                                                   

Astana Finans Merkezi Müdürü Kayrat Kelimbetov da “Astana Finans Merkezi aracılığıyla, Kazakistan'a daha önce gelmeyen yatırımcıları cezbederek ülkemizde ilk 10 yılda on milyarlarca dolarlık yatırımı çekmeyi hedefliyoruz” diyerek merkezin amacını ortaya koydu.

Açılmadan önce 55 şirketin merkeze kayıt olduğuna işaret eden Kelimbetov, 2020'ye kadar toplam 500 şirketin merkeze kaydolmasını beklediklerini anlattı.

Astana'da bir uluslararası finans merkezinin kurulmasına ilişkin kararname, Nazarbayev tarafından 2015'te imzalanmıştı. Astana Finans Merkezi'nin tüm Orta Asya merkezine yönelik finans merkezi olması hedeflenirken, uluslararası yatırımcılara özellikle bazı vergi ve mevzuat kolaylıkları sağlanarak ülkeye yatırım çekilmesi amaçlanıyor.

Uzmanları planların iddialı olduğunu, ama bunun ne kadar uygulanabilir olduğunu sorguluyorlar. "Astana" finans merkezinin binası, EXPO-2017 uluslararası fuarının altyapısı temelinde çalışıyor ve görünüşe göre, öncekilerinden gelen ilerici fikirleri benimsiyor.

Bu merkezi oluşturma fikri üç yıl önce geldi. Ve her şeyden öte, liderliğin politik iradesini talep etti: Kazakistan'da anayasayı yeniden yazdılar bile. Ülkenin temel yasasında yeni bir madde ortaya çıktı. Astana'da anayasa hukuku uyarınca özel bir yasal rejim kurulabilir. Bu özel hukuk rejimini açarsak, Kazakistan benzer bir değişimin faaliyet gösterdiği diğer ülkelerin deneyimlerini, örneğin Birleşik Arap Emirlikleri, Çin, ABD ve Singapur'un yaşadıklarını dikkate aldılar. Ancak Kazakistan, tüm dünyaya, bağımsızlığı yalnızca 27 yaşında olan bir devlette, İngiliz yasalarına dayanan böyle bir mali vaha yaratmak mümkün olduğunu ilan etmek zorunda kaldı. AIFC'nin hakimlerinin statüsü, yabancı yatırımcıların hak ve çıkarlarının korunmasını garanti eden insanlar, sadece ülkenin büyük, ulusötesi şirketler tarafından hedef alınacak kusursuz bir imaj için çabalarının altını çiziyor.

Finansla ilgili mahkemenin görevi AIFC'nin resmi web sitesinde yer almaktadır: güvenilirlik, adalet ve mevcudiyet ile karakterize edilen hukuki ve ticari uyuşmazlıkların derhal çözüme kavuşturulması için tam bağımsız bir hukuk hukuku sisteminin oluşturulması ve geliştirilmesi, kuralın ilkesinin koşulsuz uygulanması uluslararası işin ihtiyaçlarını karşılayan hukuk ve esneklik. Böylelikle AIFC Kazakistan, Avrasya bölgesinde ve küresel çapta adaletin idaresi ve mevcudiyeti konusunda artan güven sayesinde bölgesel ticaretin büyümesini teşvik etmek istiyor.

Ve bu metnin altında uluslararası finans merkezi Lord Wolfe'nin mahkemesinin başkanı yer alıyor. Dünya hukukundaki kişilik, bir bütün olarak, tüm mahkemenin bileşimi olarak bir işarettir. Lord Harry Kenneth Wolfe, İngiltere'nin yasal tarihinin en etkili isimlerinden biridir. İngiltere ve Galler mahkemelerinin en büyük yargıcısı olan Katar Uluslararası Finans Merkezi Mahkemesi'nin ilk Başkanı olan Hong Kong Temyiz Mahkemesi eski yargıcı, eski Mali Piyasalar Hukuk Komitesi Başkanı İngiltere Bankası.

Kazakistan'daki Lord Wulf, 8 diğer avukat ve Büyük Britanya yargıcı ile çalışacak ve hepsi de uluslararası hukukun gerçek yıldızlarıdır, örneğin AIFC danışma kurulu, kraliyet avukatı Michael Blair ve hakimler arasında Sayın Wolfe, eski bakan Edward Folks, Büyük Britanya Adaleti, Sir Jack Beatson ve Sir Rupert Matthew Jackson - hukuk kitaplarının yazarları. Ve AIFC'de temel olarak İngiliz yasası, Kazakistan'da şans eseri seçilmedi. İngiliz adalet sistemi İngiltere sınırlarının çok ötesinde bilinir; resmi Londra sadece bir finans değil, aynı zamanda uluslararası bir hukuk merkezi. Yani, finans merkezi mahkemesinin yetkisinin bile, kaliteli ve adil bir adil yargı sisteminin garantisi olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Ve Kazakistan makamları bunu mümkün olan her şekilde vurgulamaktadır: AIFC avukatlarının kararı önceliklidir ve merkez mahkemesi çalışmalarında tamamen özerktir.

AIFC başkanı, tanınmış bir Kazakistan ekonomisti ve Merkez Bankasının eski başkanı Kairat Kelimbetov'a göre, uluslararası merkez zaten büyük finans kurumlarıyla işbirliği yapıyor - Dünya Bankası, IMF, EBRD, SCO ülkelerinin Yeni Kalkınma Bankası. AIFC'nin görevleri iddialı: Ekonomiye yatırım çekmede yardım, finansal hizmetlere yatırım için özel bir ortam yaratılması, RK menkul kıymetler piyasasının gelişimi, sigorta ve bankacılık hizmetleri ve İslami finans piyasası.

Bu arada, AIFC tam bir ürün yelpazesi sunmayı amaçlamaktadır. Ve Kazak hükümetinin tercihleri, örneğin, 50 yıldır benzeri görülmemiş bir vergi muafiyeti sağlıyor. Kazakistan'ın ulusal şirketlerin borsa hisselerine yerleştirme niyetinde olduğu zaten biliniyor: Air Astana, Kazatomprom, Kazaktotelecom, Kazmunaygas, Samruk-Energo, Kazpost, Tau-Ken Samruk, Qazaq Air. Kazakistan'da AİFK'nın açılmasına ilişkin bir röportajda, küresel risklerin stratejik çalışmalarında uzmanlaşmış uluslararası danışmanlık şirketi Control Risks'in bir temsilcisi olan Timothy Stanley, öngörülerini açıkladı.

Ona göre, finans merkezinin çalışması sadece ülke ekonomisine değil, aynı zamanda Orta Asya devletinin politik imajına da olumlu etkide bulunacaktır. Şimdi Kazakistan, özellikle bölgedeki komşu ülkelere karşı, en az politik risk taşıyor. Ülke, hizmet imkanıyla nispeten düşük bir ülke borcuna sahiptir. Tabii ki, ekonominin hammadde bağımlılığı hala geçerlidir, ancak aynı zamanda devlet, çeşitliliği ve büyük işlerin gelişimi için koşullar yaratır.

Amerikan ekonomisti ve Pulitzer Ödülü sahibi Daniel Yergin, Merkez'in yatırımcılara sunumu sırasında uluslararası finans merkezinin "Astana" misyonunu çok uygun bir şekilde tanımladı - bu, paranın ve sahiplerinin rahat hissettikleri bir yerdi. Daha doğrusu, belki tarif edemezsin. Avrupa ve Asya arasında dünyada yeni bir finansal köprü ortaya çıktı. Kazak yetkililerin ön tahminlerine göre AIFC, ülke ekonomisine yaklaşık 2 milyar ABD doları çekebilecek. Kazak makamlarının planları iddialı ve oldukça yapıcıdır. Yatırımcılar için rekabet daha da zorlaşmakta ve sadece modern gerçeklerin gereksinimlerini karşılayan ürün yatırım alabilmektedir.