Kılık kıyafet yönetmeliği ve tartışmaları üzerine...

Kılık kıyafet yönetmeliği kamuoyunda tartışılıyor… Gazetelerin köşe yazarları, sosyal paylaşım siteleri bu konu üzerine yoğunlaşmış durumda… Tartışma yapılırken yeni yönetmeliğin içeriği üzerinde pek durulmuyor… Sanki bu yönetmelikle birlikte “Kılık kıyafet serbestliği” getiriliyormuş gibi bir hava estiriliyor… Yönetmeliğe şöyle bir göz gezdirmek için yönetmeliğin tam metnini buraya alıyorum… Daha sonra tartışmanın boyutlarını,  yönünü ve gelecekle ilgili kaygıları hep birlikte tartışmaya devam edelim.. 

MEB Kılık Kıyafet Yönetmeliği (27 Kasım 2012 Değişiklikleri )

27 Kasım 2012 SALI

Resmî Gazete

Sayı: 28480

YÖNETMELİK

Karar Sayısı: 2012/3959

Ekli Yönetmeliğin yürürlüğe konulması;?Milli Eğitim Bakanlığının 26.11.2012 tarihli ve 183435 sayılı yazısı üzerine, Bakanlar Kurulu’nca 26.11.2012 tarihinde kararlaştırılmıştır.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞINA BAĞLI OKUL ÖĞRENCİLERİNİN KILIK

VE KIYAFETLERİNE DAİR YÖNETMELİK

Amaçve kapsam

MADDE 1– (1) Bu Yönetmeliğin amacı, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî ve özel okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lise öğrencilerinin kılık ve kıyafetlerine dair usûl ve esasları düzenlemektir.

2) Bu Yönetmelik, 8.2.2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 3 üncü maddesinin sekizinci fıkrası ile 5 inci maddesinde belirtilen okulların öğrencileri hakkında uygulanmaz.

Dayanak

MADDE 2– (1) Bu Yönetmelik, 14.6.1973 tarihli ve 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu ile 25.8.2011 tarihli ve 652 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye dayanılarak hazırlanmıştır.

Temel ilkeler

MADDE 3– (1) 4 üncü maddede yer alan sınırlamalar dışında okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve liselerde kılık ve kıyafet serbesttir.

(2) Öğrenciler, okul, sınıf ve şubelerde tek tip kıyafet giymeye zorlanamaz. Ancak, velilerin en az yüzde altmışının muvafakatiyle, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı özel kurumlara ait okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve liselerde 4 üncü maddede yer alan sınırlamalara uyulmak kaydıyla, okul yönetimlerince okul kıyafeti belirlenebilir.

(3) Okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lise öğrencileri, yaş grubu özelliklerine uygun, temiz ve düzenli bir kıyafet giyer.

(4) Öğrenciler, öğrenim gördükleri programın özelliğine göre atölye, işlik ve laboratuarlarda önlük veya tulum, işyerlerinde ise yapılan işin özelliğine uygun kıyafet giyer.

(5) Öğrenciler, beden eğitimi ve spor derslerinde eşofman, diğer spor etkinliklerinde ise etkinliğin özelliğine uygun kıyafet giyer. Ancak öğrenciler tek tip eşofman veya spor kıyafeti giymeye zorlanamaz.

(6) Kız öğrenciler, imam-hatip ortaokul ve liseleri ile çok programlı liselerin imam-hatip programlarında tüm derslerde, ortaokul ve liselerde ise seçmeli Kur’an-ı Kerim derslerinde başlarını örtebilir.

(7) Sağlık özrü bulunan ve bu durumu belgelendiren öğrencilerin özürlerinin gerektirdiği şekilde giyinmelerine izin verilir.

(8) Özel gün, hafta ve kutlamalarda ders içi ve ders dışı faaliyetlerde kullanılmak üzere veliye malî yük getirecek özel kıyafet aldırılamaz.

Kılık ve kıyafet sınırlamaları

MADDE 4– (1) Öğrenciler;

a) Öğrenim gördükleri okulun arması ve rozeti dışında nişan, arma, sembol, rozet ve benzeri takılar takamaz,

b) İnsan sağlığını olumsuz yönde etkileyen ve mevsim şartlarına uygun olmayan kıyafetler giyemez,

c) Yırtık veya delikli kıyafetler ile şeffaf kıyafetler giyemez,

ç) Vücut hatlarını belli eden şort, tayt gibi kıyafetler ile diz üstü etek, derin yırtmaçlı etek, kısa pantolon, kolsuz tişört ve kolsuz gömlek giyemez,

d) Siyasî sembol içeren simge, şekil ve yazıların yer aldığı fular, bere, şapka, çanta ve benzeri materyalleri kullanamaz ve giysileri giyemez,

e) Okul içinde baş açık, saçlar temiz ve boyasız olarak bulunur, makyaj yapamaz, bıyık ve sakal bırakamaz. 3 üncü maddenin altıncı fıkrası hükümleri saklıdır.

Yaptırımlar

MADDE 5– (1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket eden ortaokul öğrencilerine 27.8.2003 tarihli ve 25212 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliği; lise öğrencilerine 19.1.2007 tarihli ve 26408 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Ödül ve Disiplin Yönetmeliği hükümleri uygulanır.

(2) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket eden okul yöneticileri hakkında ilgili disiplin hükümleri uygulanır.

Uygulanmayacak ve yürürlükten kaldırılan hükümler

MADDE 6– (1) Diğer yönetmelik ve düzenleyici işlemlerin resmî ve özel okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lise öğrencilerinin kılık ve kıyafetlerine ilişkin konulardaki bu Yönetmeliğe aykırı hükümleri uygulanmaz.

(2) 22.7.1981 tarihli ve 8/3349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Milli Eğitim Bakanlığı ile Diğer Bakanlıklara Bağlı Okullardaki Görevlilerle Öğrencilerin Kılık Kıyafetlerine İlişkin Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

(3) 16.7.1982 tarihli ve 8/5105 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışan Personelin Kılık ve Kıyafetine Dair Yönetmeliğin 14 üncü maddesinde yer alan “ile 22.7.1981 tarihli ve 8/3349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına bağlı “Milli Eğitim Bakanlığı ile Bakanlıklara Bağlı Okullardaki Görevlilerle Öğrencilerin Kılık Kıyafetlerine İlişkin Yönetmelik” hükümleri” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.

Geçiş hükümleri

GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 3 üncü maddenin altıncı fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla, 6. maddenin ikinci fıkrasıyla yürürlükten kaldırılan hükümlerin uygulanmasına 2012–2013 öğretim yılı sonuna kadar devam edilir.

(2) Öğrenciler, 2012–2013 ve daha önceki öğretimyılları için okul yönetimlerince belirlenen önlük veya okul üniformalarını 2013–2014 öğretim yılında giyebilir.

Yürürlük

MADDE 7– (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 8– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

*Yönetmeliğe şöyle bir göz gezdirdiğimiz zaman, İmam-hatip ortaokulları ve liselerinde okuyan kız öğrenciler tüm dersleri boyunca başörtülü – türbanlı- olabilecekler… Normal Ortaokul ve liselerde seçmeli Kur-anı Kerim derslerinde de kız öğrenciler başörtülü – türbanlı- olabilecekler… Bu derslerin bitiminde, diğer derslere başlarken başörtülerini çıkarıp çıkarmayacaklarına dair yönetmelikte kesin bir şey yok… Bu da şu anlama geliyor, bu okullarda da öğrenciler tüm dersleri boyunca başörtülü olabilecekler…

Bu öğrenciler başörtülerini çantalarında mı taşıyacaklar… Başörtülerin ağırlığı, hacmi düşünülürse, çantalar büyüyecek demektir… Öğrenciler başörtülerini çantalarında taşımaktansa devamlı takmayı tercih edecekleri zaman durum ne olacak… Şu modern çağda nelerle uğraşıyoruz çok ibretlik bir durum…

* Kılık- kıyafet serbestliği deniliyor, bunun bir aldatmaca olduğunu 4. maddenin (ç) şıkkı çürütüyor… Tayt, dizüstü etek, derin yırtmaçlı etek, kısa pantolon, kolsuz tişört ve gömlek giyilmesini yasaklıyor…

* Okulun arması dışında nişan, arma, sembol, rozet ve benzeri takılar takılamayacağı belirtiliyor… Görülen o ki artık okullar armalarına, nişanlarına, rozetlerine daha değişik anlamlar yüklemek için bir yarışmanın içinde olacaklar… Atatürk rozetleri, Türk bayrağı rozetleri taşınamayacak ama tarikatlara bağlı okullar kendi simgelerini taşıyan rozet ve armaları taşıyacaklar...

***

Bu yönetmeliğin, eğitimin birliğini ve bütünlüğünü bozacağını, farklı amaçlarda nesillerin yetiştirilmesiyle ülke iç barışının bozulacağını düşünüyorum…

***

Bu yönetmeliğin bir serbest kıyafet yönetmeliği olmadığını, bilakis zaman içinde tüm öğrencileri –kız öğrencilerin- çeşitli zorlamalarla tek tip kıyafete- türbana- yönlendirileceğini düşünüyorum… Bu da 1925 yılına geri dönüş oluyor… Hedef Atatürk devrimleridir… Bu zaten Milli Eğitim bakanının söylemlerinde yer alıyor… Atatürk Devrimlerinin toplumda travma yarattığını söyleyen zihniyet, bu konuda düğmeye basmış gibidir…

***

Sonuç olarak şunu söylemek istiyorum… Yanılmayalım, yönetmelik serbestlik içermiyor, aksine yeni tip bir yapılanmanın kapılarını açıyor…

Kılık-kıyafet serbestliğini bu yönetmeliğe yeğ tutarım… Gerçekte kılık- kıyafet yönetmeliği gibi bir sınırlamaya da gerek yoktur… Yönetmeliğe de gerek yoktur… Herkes istediğini giysin, bundan korkmayalım… Şöyle bir sokağa bakın sokak için bir yönetmelik mi var herkes istediğini yakışanını giyiyor ve süreç içinde de kılık- kıyafet bir yolunu buluyor… Okullarda da kılık-kıyafet serbestliği – yanış anlaşılmasın bu yönetmelik gibi değil-  süreç içinde kendi yolunu bulur ve öğrenciler kendilerine uygun bir kıyafetin içinde kendilerini bulurlar… Ailelere ve öğrencilere güvenmek gerekir…

***

Diğer tartışılan bir konu da üniformalar yoksullukları örtüyormuş, öğrencileri eşitliyormuş… Geçelim bunları, artık çocuklar elli yıl önceki çocuklar değil… Ailelerinin durumlarını biliyorlar, kendilerini kılık kıyafet yönünde göstermektense daha olumlu başarılı işlerde kendilerini gösteriyorlar… Kılık- kıyafet serbestliği, çocukların kendi gerçekliğini daha iyi kavramasına da etki ederek, kişilik geliştirmelerine olumlu katkı sağlar… Tüm bunlar bir yana zaten ülkemizde okullarımızda bir kast sitemi var gibidir… Her okul aşağı yukarı kendine benzer…”Hep bir hallı Turhallıyız” deyişindeki gibi…

Serbest kıyafet söylemi aldatmacadır… Kamuoyunu teskin etmeye yumuşatmaya dayanıyor. Tartışmalarımızı da bu yönde yapalım… Serbestlik ve yönetmeliksizlik bu yönetmelikten daha iyidir…