- Kategori
- Kültür - Sanat
Kırşehirli Şemsi Yastıman'dan bazı yöresel sözler( 5 )
Kırşehirli Şemsi Yastıman'ın vefatının 23. yılında birkaç yazımla anmak istedim. Kışehir'in bağrında yetişen bir halk şairi idi. Sözü, sohbeti yerinde bir adamdı. O bir Kırşehirli olarak memlekektini seven, bu yöreye sevdalı bir halk adamlı idi... Halk şairi, tanınmış bir saz ve söz şairi idi. Halk edebiyatına ve halk folkloruna da çok meraklı idi. Sözünü, sohbetini bilen bir insandı. İşte bunlardan bazıları şunlardır:
Allah isterse bir kişinin işini, mermere geçirir dişini,
İstemezse bir kişinin işini, muhallebi yerken kırar dişini
Açma sırrını dostuna, o da söyler dostuna,
Asma sakal, takma bıyık,
Ay Ramazan, gün Cuma, öğle oldu, hâlâ caminin kapısı açılmadı.
Ağaç ne kadar meyve verir, dalı o kadar yere eğilir.
At elin, torba emanet, kuskun başkasının. çul rehin.
Alıcı kuşun lokmasını serçe yutamaz.
Ardıç kadı, kavak müftü,
Başkasının boncuğunu çalan adam, ancak gece takabilir.
Büyük lokma yut, büyük söz söyleme.
Bir koyundan iki post çıkmaz.
Bak zamana zamana, karga vurdu şahana,
Bu dünya kırk kulplu kazan, tut bir ucundan sen de kazan,
Böyle dost varken düşmana ne hacet?
Böyle kuşun böyle kuyruğu olur,
Beygirler tepişir, arada merkepler ölür.
Cemaat imamı daha iyi tanır,
Çıngıraklı deve kaybolmaz,
Ölünce bir kere imam yıkasın, kâfi olur.
Adam deveye binmiş, deve nerde diyor?
Denizdeki balık, olmaz pazarlık.
Düşenin dostu olmaz
Düven süren öküzsün ağzı boş durmaz,
Deveci ile konuşan, kapısını büyük açar,
Kırk senelik kargaya, uçmak mı öğretiyorsun?
Kafa delik, delik, beyin boş, tut kulağından çifte koş,
Kırk gün kar yağar, bir gün av olur,
Kuş var eti yenir, kuş var eki yenmez,
Kimin ocağı yanarsa onda ısınır.
Meyva ağacından uzağa düşmez,
Meyhaneciye kefil göster demişler, ispirtocuyu göstermiş,
Ölünün evi bir gün, delinin evi her gün ağlarmış.
Sorma kişinin aslını, sohbetinden bellidir.
Sinek, pekmezciyi tanır,
Sen bir garip Çingenesin, nene gerek gümüş zurna,
Saman elin ise, samanlık senin,
Terazi var, tartı var, her işin bir vakti var,
Terzinin işi kötü, işini ağartan ütü,
Tavşan dağı dolaşır, boku bize ulaşır,
Uçan kuşun kanadı kırılmaz.
Yağmurlu havada tavuğa su verilmez,
Yaralı kuşa tüfek atılmaz,
Yel eserken, harmanı savur,
Yiğidi öldür, hakkını inkâr etme,
Zalimin zulmü varsa, mazlumun da Allah’a vardır.
KAYNAK:
1-Türk Folklor Araştırmalı dergisi, Cilt:4, No:93, Nisan 1957.
2-Şemsi Yastıman Hayatı ve Eserleri, Dr. Erol Ülgen – İstanbul 1995.s.294,295,296
Abdülkadir GÜLER
23 Mart 2017- SÖKE