Kıyamet Suresi

Her sonuç yeni bir başlangıçtır.

Kur'an'ın 75. suresidir.

Mekke'de Kari'a Suresi'nden sonra indirildiğine inanılan sure 40 ayetten oluşur. Sure ismini ilk ayette geçen ve ölümden sonra dirilme anlamına gelen "kıyame" kelimesinden alır.

Kıyamet Suresi'nde kıyamet gününden, insanların öldükten sonra yeniden diriltileceklerinden, peygamberin kendisine vahiy geldikten sonra onu nasıl okuyacağından, günah işleyenlerin kıyamet günündeki durumlarından, insanların başıboş bırakılmadıklarından bahsedilir. 

Kıyamet, hem ölümdür hem de doğumdur. Hem sondur hem de başlangıçtır. Üretmektir ve yıkmaktır. Sonuçlandırmaktır. 

KIYAMET: Dünyanın sonu ve mahşer meydanına bütün insanların dirilip toplanacağı zaman. Mc: Büyük belâ. Son, sonuç, sonuçlandırmak. Diriltmek, var etmek. 1. din b. Tek tanrılı dinlerin inanışına göre dünyanın sonu ve bütün ölülerin dirilerek mahşerde toplanacağı zaman, hesap günü, kıyamet günü, mahşer günü. 2. mec. Gürültülü karışıklık, gürültü patırtı: "Bağırma, çağırma, kıyamet. 3. mec. Büyük felaket, afet. 4. Çeşitli doğa olaylarının sebep olduğu yıkım: O yıl su baskınları bir afet gibiydi. 5. Kıran. 6. sf. mec.Çok kötü: "Şöhret gibi servetin de afet olduğunu yeni anlıyordum." -R. N. Güntekin 7. tıp. Hastalıkların dokularda yaptığı bozukluk, tahribat.

KIYAM: 

1. Ayakta durmak. Ayağa kalkmak. 2. Ayaklanmak. İsyan. 3. Ölümden sonra tekrar dirilmek. 4. Bir işe başlamak, devam etmek. 5. Satılan bir mal hakkında müşteri ile anlaşıp kararlaşma.

6. Canlanmak. 7. Kıyâmet günü (mânâsına da gelir).

8. Namazın iftitah tekbiriyle rüku arasındaki ayakta durma kısmı.

Kıyame(t): Ayıkma, uyanma, dirilme. Yeniden hayat buluş, diriliş. bilinçlenme, öğrenme, farkına varma, farkındalık, tanıklık etme, şahit olma. "Gözüm açıldı, aklım başıma geldi". Basiret, feraset. Kalp ve akıl uyanıklığı. Doğum. Ruhun, aklın, bedenin yeniden hayat bulması. Canlanma, cana gelme. Doğadaki, evrendeki, olgu, kavram, zeka, duygu, bilgi, konu, madde, iş, oluş, eylem, yaşam ve tüm oluşumlarda yenilik, terakki, gelişme, genişleme, kalkınma, ilerleme. Enerji, enerjik olma. Dik duruş, kişilik, karakter, onur. Elif gibi. Doğum, imalat, üretim. Yapabilirlik, yet, yeti, yetenek, yeterlilik, beceri, meleke. Etken ve ettirgen, nitelikli. 

Kayyum sözcüğünün, esmasının tecellileri bu sure ile realize olmaktadır.

Kıyamet: Son, netice, sonuç. Ölüm. Bir işin, oluşun, duygunun, bilincin, konunun, eylemin, maddenin, yaşamın, şeyin neticesi, son bulması, sonuçlanması, nihayete ermesi, bitmesi. Sonlandırma, yıkma, yok etme, öldürme. Tamamlamak, tamamlanmak, kemale ermek.

Gündüzün kıyameti (son, ölüm) akşam vaktidir ve fakat aynı zamanda gecenin kıyam (başlangıç, doğum, dirilme) vaktidir. gecenin kıyameti sabah vaktidir ve fakat aynı zamanda sabahın kıyamıdır. Başlangıç ve Son. Son ve Başlangıç.

Anlaşılacağı üzere, yok oluş yoktur. Dönüşüm, döngü, yenilenme, yeniden ve yeniden var oluş söz konusudur. Süreklilik, sonsuzluk. Her bir sonuç yeni bir başlangıçtır. Ardıl olma, kaim olma, muradullah vardır. 

Surenin Kazanımları:

-Kayyum esması ile donanımlı olunur.

-Ruhsal, duygusal, bilinçsel, eylemsel ve maddesel terakki (kalkınma, ilerleme) gerçekleşir.

-Her bir işin, konunun, oluşun, anın sonunda kazançlı, başarılı, karlı, haklı, gözü aydın olunur. Lehte, yararlı ne ise o gerçekleşir.

-Levvame makamının şerlerinden (olumsuz etkilerinden) koruyan bir faktördür, güçtür.

75/KIYÂME-2: Ve lâ uksimu bin nefsil levvâmeh(levvâmeti).

Ve hayır, levvame (kınayan) nefse yemin ederim. 

Açıklama:

Levvame; Tasavvuf öğretisinde, henüz ikinci derecede olan ahlak, karakter, huy, kişiliktir. Bu makamın ahlakına sahip birey, inkar olan emmareye oranla bir konum üstündür. En yüce makam 7. Kemalat, Safiyye Makamı olarak kabul edilir. Levm karakterli bireyin en belirgin niteliği, suç işler ve fakat hemen ardından pişmanlık duyar. Ancak, bir türlü ilerleme kaydedemez. İşte bu surenin etkileri dolayısıyla daha güzel ahlaka ulaşma şansı elde edilir. Böylelikle birey, levm olmuş kişiliğin olumsuzluklarından kurtulur, çok daha üstün bir yaşam hakkı kazanmış olur.

75/KIYÂME-14: Belil insânu alâ nefsihî basîreth(basîretun).

Hayır, insan kendi nefsine basirdir (şahittir). 

Açıklama:

Ölmeden önce ölmek deyiminin anlamını kavramaktır. Basir esmasının tecellileri gerçekleşir. Farkındalık, bilinçlenme, basiret, feraset, uyanık olma, ufku açılma. Gönül gözü, akıl gözü. Kendini bilmek, kendini tanımak. Okurda ben kimliği yaşam bulur. Kişi kendi yeteneklerinin, olumlu ve olumsuz niteliklerinin, yapabilecekleri ve yapamayacaklarının farkına varır.

75/KIYÂME-19: Summe inne aleynâ beyânehu.

Sonra O'nun beyanı (açıklanması) muhakkak ki Bize aittir.

Açıklama:

Beyan sahibi. Açıklayıcı, bilgilendirici, yol gösterici. Resul ve nebi nitelikleri. Bu üstün sıfatlara sahip birey. Kuranı Kerim'in, hayatın, evrenin inceliklerinin açıklığa kavuşturulması, bilinçlendirme. Bilim, belagat, sanatta ilerlemeler kaydedilmesinde ilahi katkıların öncelikli olduğu.

75/KIYÂME-22: Vucûhun yevme izin nâdıreh(nâdıretun).

İzin günü pırıl pırıl yüzler vardır.

Açıklama:

Kıyamet anında (ölümde ve doğumda, başlangıçta ve sonda) gözü aydın, haklı, başarılı, kazançlı olunacağının müjdesidir.

75/KIYÂME-23: İlâ rabbihâ nâzıreh(nâziretun).

Rab'lerine bakan.

Açıklama:

Surenin armağanlarından olan; okurun, dinleyicinin Rabbini tanıyacağı, şahit olacağı muştusu.

75/KIYÂME-40: E leyse zâlike bi kâdirin alâ en yuhyiyel mevtâ.

İşte bunları (yapan), ölülere hayat vermeye kadir değil midir?

Açıklama:

Kıyamet (doğum ve ölüm, yapmak ve sonlandırmak) ile kudretli birey donanımlarını hak kazanmış olunduğuna ilişkin kesinlikle kuşku duyulmaması gerektiğine vurgudur.

Kün ve Kemalattır, Kıyamet.

Hayırlara vesile olması dileklerimle.

 

Kaynaklar:

tr.wikipedia.org/

www.sozce.com/nedir/196874-kiyamet

www.tdk.gov.tr/

www.osmanlicaturkce.com/

www.topragizbiz.com/