Kobilerin tanımı ve sınıflandırılması

Kobilerle ilgili en net tanımlamasının temeli 1971 Bolton Komitesinin küçük işletmelerle ilgili yayınladığı rapora dayanmaktadır. Raporda Kobiler; küçük bir Pazar payına sahip tek bir şahıs veya birkaç ortak tarafından yönetilen bağımsız işletme8 olarak tanımlanmaktadır. Yine aynı yayında Kobilerin faaliyette bulundukları sektöre göre sınıflandırmasının değişebileceğini belirtmektedir. Bulunulan sektörde rekabet çoksa, Pazar büyükse firma Kobi olarak tanımlanabileceği gibi tersi durumda sektörün küçük olduğu az sayıda rakip firma ve oyuncunun olduğu piyasa yapısında ise firma elde ettiği paya göre büyük firma olarak sınıflandırılabilmektedir. Günümüzde bankalarca uygulanan sınıflandırma kriteri genellikle ciroya göre olmaktadır.

Kobilerin İstihdama ve Ciroya Göre Sınıflandırılması Ortaklık olmayan şirketleri düzenleyen 1862 tarihli İngiliz yazılı kanunu’nun 1985 yılında yürürlüğe giren kısmında aşağıdaki kriterlerin ikisini sağlayan firmalar Kobi olarak kabul edilmiştir.9

Yıllık cirosu 5.6 milyon sterlinden az olmak

Bilanço büyüklüğü 2.8 milyon sterlinden az olmak

50 den az işçi çalıştırmak Orta büyüklükte bir firma olmak için en az aşağıdaki iki kriteri sağlamalıdır. ? 22.8 milyon sterlinden daha az yıllık ciroBilanço büyüklüğü11.4 milyon sterlinden daha az olmak250 ve daha az sayıda istihdam sağlamak

İngiltere Ticaret Departmanı, İngiliz Hükümeti ve Endüstriler ile tüm Avrupa Birliği ülkeleri aşağıdaki kriterleri hem tanımlama hem de istatistiksel amaçlı kullanmaktadır.

Mikro İşletme :0 - 9 çalışan

Küçük İşletme : 0 - 49 çalışan (mikro işletmeyide kapsar)

Orta Büyüklükte İşletme: 50 - 249 çalışan

Büyük İşletme : 250 ve üzeri çalışan

IFC ise Kobileri Cirolarına göre kategorize etmiştir.

Mikro İşletme/Girişim

Çalışan İşçi <>

Toplam Varlık < 100.000="">

Toplam Yıllık Satış <>

Küçük İşletme / Girişim

10< çalışan="" işçi=""><>

100.000 USD < toplam="" varlık="">< 3="" milyon="">

100.000 USD < yıllık="" toplam="" satış="">< 3="" milyon="" usd="" orta="" büyüklükte="" işletme/="">50 < çalışan="" işçi=""><>

3 milyon USD < toplam="" varlık="">< 15="" milyon="">

3 milyon USD < toplam="" yıllık="" satış="">< 15="" milyon="">

Gerek gelişmiş gerekse gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelerin profillerine baktığımızda Kobilerin gelişmekte olan ülkelerde kurumsal ve geniş ölçekteki işletmelerden daha fazla yer tuttuğu ve ekonomiye katkılarının daha fazla olduğu görülmektedir. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Organizasyonu OECD’nin 30 yüksek gelir sahibi ülkesinin ekonomilerinde kayıtlı istihdamın 2/3’ünden daha yüksek seviyelerde 250’den daha az işçi çalıştıran Kobiler tarafından sağlanmaktadır.

Kobilerle ilgili Avrupa birliğini oluşturan ülkelerde bu oran %95’lere kadar ulaşmaktadır. Kayıt dışılığın çok yaygın olduğu ülkelerde ise bu oran daha aşağı düzeyde olmasına rağmen yine de önemli bir yer tutmaktadır. Yine bu kayıt dışılıktan dolayı dünya genelinde Kobilerin net bir tanımı yapılamamaktadır. 

Kaynak: Dünya Bankası Kalkınma Araştırma Grubu Finans ve Özel Sektör Kalkınma Takımı Politika Araştırma Çalışması Küçük işletmelerle Genç işletmelerin Dünya genelinde İstihdam, Yeni İş Açma ve Büyümeye katkılarının karşılaştırması. Meghana AYYAGARİ, Asli Demirguc-KUNT, Vojislav MAKSİMOVİÇ. S. 30.