Köy Enstitüleri Yeniden

Bir hayal ve bir hedef

Son yıllarda bir moda söz konusu. Bir şeyi itibarsızlaştırmak için dönemsel bağlamlara başvurulması. Köy Enstitüleri süper falan ama işte artık zamanını doldurdu gibi. Köy Enstitülerinin yapısını, amaçlarını, hedeflediklerini inceleyen hiç kimse bunu söyleyemez. Geçici durumlarla başedilmek üzere kurulmamıştır bu enstitüler. Köyün kendine yeten ekonomi çalışmalarına ileveten eğitimli, kültürel değerlerden, sanattan haberli kuşaklar yetiştirirken onların becerilerini de geliştirmey, amaçlayan bu kurumlar cahillik, ekonomik eşitsizlik, fakirlik sürdüğü sürece önemini sürdürecektir.

Türkiyenin 7 bölgesinde, ilkokul beşinci sınıftan itibaren tüm köylerden seçilmiş en zeki kız ve erkek öğrenciler 6 yıl boyunca açılacak yeni Köy Enstitülerinde eğitim görüyorlar. Sonrasında da 2 yıllık ya da 4 yıllık yüksek öğrenimleri sonrasında eğitmen ve geliştirici olarak okullara ve köylere dönüyorlar.

İdeal Cumhuriyet Köyleri içinde yetişmiş insan kadrosu buralardan sağlanabilir. Dünyadan haberli, sanat kültür faaliyetleri içinde yoğrulmuş, çevresinde olan biteni yorumlayabilen köyün ihtiyaç duyduğu mesleki faaliyetlerin birinde uzman, diğerlerini yürütebilen gelecek kuşaklar bu okullardan çıkabilir.

Bu proje ne için?

Köy Enstitiüleri tarihsel bir dönüm noktasıdır. Sadece enstitü faaliyeti değil bir toplumun dönüşüm çabasının öyküsüdür. Değişik nedenlerle bu olağanüstü dönüşüm projesi kesintiye uğradı, sonrasında bilinen şeyler sırasıyla yaşandı. Aydınlanmanın uğradığı kesinti Anadolu'yu bugünlere getirdi.

Bu proje işe yarayabilir mi?

Köy enstitüleri üzerinde çok az konuşulan, gelecek kuşaklara deneyiminin aktarılması için eldeki tm imkanların kullanılması gerektiğine inanıyoruz. En azından birebir aynısının beklenmeden bugünün gerçekleri ışığında köylerin, kasabaların bu dönüşüm fikri ile yeniden aydınlatılabileceğine inanıyoruz.

Proje çıkış, hareket noktası

Gelinen noktada fikrin yaygınlaşmasını sağlamak, canlı tutmak ilgili tarafların bu fikirden uzaklaşmamalarını sağlamak önemli bir eşik olarak görünmektedir. Bu nedenle Köy Enstitüleri müzesinin, bugünün gerçekleri ışığında belki bu özellikte yapılanmaların yeniden ele alınmalarını sağlayabilme ihtimalini bile düşünmeye değer buluyoruz.

Gereklilik, Mevcut Durum

Dünyanın en önemli sivil dönüşüm projesinin kısa süreli siyasi çıkarlara kurban gittiği ortadadır. Bundan hareketle bu yapılanmaların bugün köylerin ihtiyacı olan fikir ve hareket gücünü ve gelecekte yine önemli olacak tarıma bağlı köy yapılanmalarının hareket fikri olabilir.

Fiziksel Koşullar
İçinde bulunduğumuz dönemin zorlukları ne olursa olsun bu fikrin canlı, taze tutulması, hatırlanması ve uygulamaya geçebilecek bütün tarafların fedakarlıkla ve gecikmeden projenin gereklerini yerine getirmesi umulmaktadır.

Gelinen Durum

Bu konuda faaliyet gösterne derneklerin ve diğer kurumların konuyu sadece geçmişte olan bir şeyden bugüne nasıl taşınır fikrinin ve deneyimlerinin öneminin üzerinde durulması sağlanabilir.

Amaç
Sanat Dergi olarak bu görüşler çerçevesinde Köy Enstitüleri müzesi ve örnek okul kurulması çabalarını duyurmak, arzu etmek ve gerçekleşeceğini umut etme amacını canlı tutuyoruz.

Aşamalar
Projenin taraflar tarafından izlenmesi, gündemde tutulması, proje fikrinin benimsenmesi ve analiz edilmesi. Projenin uygulanabilirlik kıstaslarının ve iletişimden doğan sonuçların takip edilerek paylaşılması. Proje, taraflar arasında bir iletişim projesi ve platformu oluşturmayı amaçlamaktadır.

Facebook Grup

Sanat Dergi Site