Küçük Polat Alemdar Ogün Samast!

Trabzonda neler oluyor? Trabzonlu gençler ne yapıyor? Aileiçi ilişkiler ne durumda? Trabzonda insanca yaşamanın ortamı kalacakmı? Trabzonda eğitim ve iş olanakları neler? Kafkaslar ve insan ticaretinin Trabzonda erkek kadın ilişkilerine etkisi ne oldu? Trabzonlular tembelmi? Trabzonlularda ev bilinci,yerleşiklik bilinci varmı yoksa göçebe kültürümü hakim?

Trabzonda aile içi ilişkilerde aslında ana hakimdir, anaerkil bir aile yapısı vardır. Trabzonda en kiymetli şey arsa, arazidir çünkü şehir sanayileşmede başarısız olmuş, en sağlam yatırım araçı toprak olarak kalmıştır, fındık tütün Trabzonun önemli ve az gelir kaynaklarındandır. Son 10, 15 senedir ise bu ürünlerin fiyatlarındaki düşüş orta kesimi derinden etkilemiş ve gelirin azalmasına yol açmıştır.

Karadenizde kadın erkek sayılarında orantısızlık vardır, çoğu yörede evlenme çağındaki kadın sayısı evlenme çağındaki erkek sayısından azdır, bu nedenle kadın erkek ilişkileri son on ,yirmi yılda giderek azalmış hızla çağdaş ilişkilerden muhafazakar ilişkilere yönenmiştir. Kadınların bu egemenliği insan tacirlerinin Trabzonu geçiş merkezi olarak kullanmalarıyla hızla gerilemiş ve aile içi dengeler erkek lehine değişmeye başlamıştır.Hem fındık fiyatlarının azalması hem amele fiyatlarının yükselmesi gelir düzeyini azaltırken gelen Nataşalar zayıflayan bir çok aileyi dağıtmış, parçalanmıştır. Evlenme çağındaki çoğu kadında evlenmektense bekar kalmayı tercih eder olmuş yada Trabzon dışından evlenmeye çalışmıştır. O dönemin meşhur şarkısının sözleri şöyle başlar; "Oy Nataşa Nataşa kodun bizi ataşa,çıkardın bizi yoldan...".

Trabzonda parçalanmış aileler baba, anne çoçuk ilişkilerini çok olumsuz etkilemiş, aile kontrolunden kurtulan gençlerle büyükler arasındaki diyalog kopmuş gençler büyüklerle hiç bir araya gelemez olmuştur. Trabzonda aileler çoçuklarıyla düğünlere cenazelere bile gidemez olmuş, genç ve yaşlılar arasında kutuplaşma artmıştır. Evler gençler için otel haline gelmiş, gençlerin çoğu evdeki diyologsuzluğun sonucu olarak kendini aile dışında gerçekleştirmenin yollarını değişik gruplarda aramış, bu ise ailenin önemini daha da azaltmıştır. Gençler küçük çetelerde birer Polat Alemdar kimliğiyle kendilerini çevrelerine kanıtlamak için uğraşır olmuşlardır.

Ev kültürünün zayıflamasının diğer nedeni daha derinlerdedir. Karadenizli aslında göçebe bir toplumdur, yerleşikliğe geçememiştir. O nedenle ev zaten yaşanan bir yer, güzelleştirilecek bir yer değil bir baraka gibi uyunacak bir yerdir. Karadenize gidenlerin dikkatini çeken ilk şeylerden biri evlerde çiçek olmamasıdır! Karadenizli Trabzon dışında bir akrabasına gittiğinde ortalama iki, üç ay kalır. Ev sevenler için oradan iki, üç gün bile ayrılınca özlenen bir yuva iken bu Trabzon'lular için geçerli değildir.

Trabzonluların bu olaylara çözüm ararken ilk bakacakları yer Rize olmalıdır, neden bu katiller Trabzon'dan çıkıyorda Rize'den çıkmıyor, Rizeninde aynı süreçlere maruz kaldığını düşünürsek neden Rizeden başbakanlar çıkıyorda Trabzon'dan Polat Alemdarlar çıkıyor?

Bu soruyu Trabzonluyum diyen herkesin cevaplamaya çalışması zorunludur.

Trabzonlu olarak Trabzonun eski güzel günlerini tekrar yakalayacağına inancımı hiç kaybetmedim, kaybetmeyeceğim.

Saygılarımla,

Tunkar