Kur’an-ı Kerim’de Zeytinin Defalarca Adı Geçiyor.

O gün kahvaltıda lezzetli bir zeytin yemişti. Sonra birkaç tane daha üst üste yemiş ve domatesle salatalığın doğranmış üstüne bolca zeytinyağı dökülmüş tabağına ekmeğini batırıp yediğinde yanındakilere dönmüş,

“Şifa – şifa zeytinyağına ekmeğinizi batırın yiyin, çok lezzetli” demişti ve konu kendiliğinden açılmıştı. ZEYTİN.

Bundan ala konu mu olabilirdi. Masadakilerde biri ilk sözü alan oldu.

“Zeytinden söz etmek bile sevap. Düşünün:

Bu kutsal ağaç tüm mitolojilerde ölümsüzlüğün simgesi…”

Haklıydı ilk konuşan, elbette:

Zeytin ağacı kutsaldı, ölümsüz ağaç zeytin denilirdi bu muhteşem ağaca.

Zeytini kuru yemiş gibi yemeğe devam eden ev sahibi:

“Zeytin öyle eski tarihlerden beri var derler ki; ilk insanlarla birlikte zeytin yetiştirilmeye de başlandı. Vay maşallah. Ve ilave edilir. Zeytin bütün ağaçların ilkidir. Vay maşallah.

Zeytin bütün kutsal kitaplarda vardır.

Eski Yunanlılar zeytin ağacı altında doğan çocuğu kutsal bir aileden gelmiş olarak kabul ederlermiş.”

Hiç sesi çıkmayan da sohbete katılmıştı.

“Biliyorum. Bir yerde okumuştum:

“Refahın ve bolluğun sembolü zeytin.

 Refahın ve bolluğun simgesi olarak Eski Ahit zeytini dile getirmiş.

Zeytin ağacı; kutsallığın, bolluğun, adaletin, sağlığın, gururun, zaferin, refahın, bilgeliğin, aklın, arınmanın ve yeniden doğuşun, kısaca insanlık için en önemli erdem ve değerlerin sembolüymüş.”

Kahvaltıda çayını yudumlayanın da söyleyecekleri vardı. Arkadaşını dinledi ve ilave etti.

“Maşallah bir yerden okur gibi konuştun.”

“Konuşurum, bizim çocuğun dersinde zeytin işlenmişti bende bayağı bir araştırmıştım.”

“Anlat o zaman.”

“Nuh Tufanı ile ilgili yazılanlar var ya!

“İnsanlık zeytinle yeniden doğar.

Nuh Tufanını hepimiz biliriz. Bunu detaylı anlatmayacağım. Anlatacağım, güvercinin suların çekilip çekilmediğini anlaması için Hz. Nuh tarafından gönderildiğinde güvercinin ağzında zeytin yaprağı ile gelmesi, o günden bugüne, ümidin, bolluğun, esenliğin ve barışın simgesi olması.”

“Doğru, bunu biliyoruz.”

“Zeytin ağacının gücü de böylece kanıtlanmış.

Tufanın yok edici gücünde ayakta kalmış. Ölümsüz olmuş.”

Ev sahibine söz söyleme sırası bir daha gelmişti.

“Zeytin ağacına ‘Ağaçların Kralı’ denmiş.6.000 yıl önce evlilik tanrıçası İsis Mısırlı'lara zeytin ağacı yetiştirmeyi ve ürünlerinden faydalanmayı öğretmiş. Eski Mısırlı'lar zeytini ve bu kutsal meyvenin nasıl işleneceğini kendilerine tanrıça İsis'in öğrettiğine inanırlarmış. Eski Mısır’da zeytin o kadar önemliymiş ki, Firavun Tutankamon'un başındaki zeytin yapraklarıyla örülü taç, adaletin tacıymış. Güneş Tanrısı Ra’ya III. Ramses:

“Senin şehrin Heliopolis'i zeytin ağaçlarıyla süsledim. O zeytin ağaçları ki, meyvelerinden halis zeytinyağı elde edilir. Bu zeytinyağı, senin tapınağını aydınlatan kandilleri besleyen yağdır. Demiş.” 

“Maşallah hepimiz kitap gibiyiz.”

“Kitap gibi olalım hayatım. Bizler anneyiz evlatlarımıza ne yediriyoruz bilmeliyiz. Zeytin’i bilmeyen, anlamayan anne mi olur?”

“Haklısın.”

“Söyleyeceklerim daha bitmedi. Bakın,

Mısır'daki en eski firavun piramidi olan Sakkara.”

“Evet”

“Bu piramittin duvarlarında, zeytin sıkma işlemini gösteren figürler varmış. Hayfa'da yapılan kazılarda zeytinyağı değirmeni ortaya çıkmış.”

Masada oturanlardan daha önce hiç konuşmayıp dikkatlice dinleyen:

“Şimdi efsanelerden aklımda kalanlardan bir iki şeyi anlatmak istiyorum.

Atina şehrinin tanrısı bir zeytin dalı sayesinde belirlenirmiş.Atina’yı hangi tanrının koruyacağı tartışması gündeme gelince Zeus Tanrılar Meclisi’ni toplarmış. Alınan karara göre yeni kente en değerli armağanı veren tanrı veya tanrıça yarışmayı kazanıp Atina’nın koruyucusu olacakmış. Poseidon, bir at yaratır. At, neredeyse rüzgâr kadar hızlı koşabiliyormuş. Akıl, bilim ve sanat tanrıçası Pallas Athena’nın hediyesi ise bir zeytin dalıymış. Ağacı anlatmış:

Bu ağaç büyüyüp yüz yıllarca yaşayacak.

Ağacın meyvesinden, lezzetli yemekler hazırlanacak.

Sağlıklı bir sıvı elde edilecek.

Bu sıvı yaraları iyileştirecek.

Geceleri aydınlık saçacak.

Sıcak havalarda gölgesiyle insanları kucaklayacak.

Odunuyla onları ısıtacak…

Yarışın galibi Athena olmuş.

Ağaç Akropolis’e dikilmiş.

Barışın sembolü zeytin ağacı yerleşik kültürün ve bereketin de temsilcisi olmuş.”

Kutsanan zeytin dalı.

Ev sahibi konuşmak için sıra bekliyormuş.

“Zeytin, bekâreti ve arılığı temsil edermiş.

Eski Yunan’da, zeytini yalnızca bâkireler toplayabilirmiş. Bâkire olmayanlar bu meyveye el süremezmiş. Zeytin bu denli kutsanmıştır. Zeytin ağacı sihirli gibi, elbette kutsal, elbette bolluk bereket, barışın simgesi. Zeytin Ağacı ile ilgili neler okuduk neler? Meyvesiyle yağıyla hayatımıza sağlık katmış, lezzet vermiş.”

Son söz ev sahibindeymiş.

“Bizim gerçeğimiz Kur’an-ı Kerim değil midir?”

“Elbette öyledir.”

“Sizlere Kur’an-ı Kerim’de Zeytin’le ilgili birkaç ayeti okuyacağım. Lütfen bekleyin.”

Kur’an-ı Kerim’de de Allah, Zeytin’e ve İncir’e yemin etmektedir (Vettini Vezzeytuni).

En'am Suresi, 99. ayet: O, gökten su indirendir. Bununla herşeyin bitkisini bitirdik, ondan bir yeşillik çıkardık, ondan birbiri üstüne bindirilmiş taneler türetiyoruz. Ve hurma ağacının tomurcuğundan da yere sarkmış salkımlar, -birbirine benzeyen ve benzemeyen üzümlerden, zeytinden ve nardan bahçeler (kılıyoruz.) Meyvesine, ürün verdiğinde ve olgunluğa eriştiğinde bir bakıverin. Şüphesiz inanacak bir topluluk için bunda gerçekten ayetler vardır.

Nur Suresi, 35. ayet: Allah, göklerin ve yerin nurudur. O'nun nurunun misali, içinde çerağ bulunan bir kandil gibidir; çerağ bir sırça içerisindedir; sırça, sanki incimsi bir yıldızdır ki, doğuya da, batıya da ait olmayan kutlu bir zeytin ağacından yakılır; (bu öyle bir ağaç ki) neredeyse ateş ona dokunmasa da yağı ışık verir. (Bu,) Nur üstüne nurdur. Allah, kimi dilerse onu Kendi nuruna yöneltip-iletir. Allah insanlar için örnekler verir. Allah, herşeyi bilendir.

En'am Suresi, 141. ayet: Asmalı ve asmasız bahçeleri, hurmaları ve tadları farklı ekinleri, zeytinleri ve narları -birbirine benzer ve benzeşmez -yaratan O'dur. Ürün verdiğinde ürününden yiyin ve hasad günü hakkını verin; israf etmeyin. Çünkü O, israf edenleri sevmez.

Bunun üzerine konuşulacak söz yoktu.

Zeytin ağaçları kutsaldı. Kesilemez, sökülemez, yakılamaz.

Bunu yapmak isyandır, haksızlıktır ve en önemlisi günahtır.

Nazan Şara Şatana