Kurban Bayramı, medyanın reyting aktörleri hocalar...

Kurban Bayramı'nın ilk günü iki cinayet haberi medyada yer aldı. İlk haber: Mersin’de gönüllü olarak temizlik yaptığı camide, bayram namazı sonrası kafası kesilmiş halde bulunan Abdulhalim Özkan’ın öldürülmesine aitti.

Diğer haberde: ‘İzmir’in Konak ilçesinde 30 yıl önce kardeşini öldüren 64 yaşındaki Hacı Eyüp Deniz’i evinin önünde bekleyen 56 yaşındaki S.A., tabancayla ateş edip yaraladığı kurbanının ölmediğini görünce bıçakla boğazını kestiği’ haberi idi.

Bayram namazı sonrası insanların kurban kesmeye hazırlandığı sırada gerçekleşen cinayetler; bayramda bile ‘bitmeyen kinin, nefretin’ mesaisine devam ettiğini gösteriyordu.

***

Kurban Bayramı’nda öne çıkan tartışmaların odağında ise ‘kurban kesme’ üzerine öne sürülen farklı görüşler vardı. Gündeme Zekeriya Beyaz ve İhsan Eliaçık’ın görüşleri çok tartışıldı.

Eliaçık, “Hacca gitmeyenlerin kurban kesmesine gerek yoktur. İslâm’da 3 mezhebe göre kurban hacca gidenler tarafından yerine getirilir. Sâdece Hanefî mezhebindeki küçük bir gruba göre herkes kurban kesmelidir. Kevser sûresinde namaz kıl, kurban kes dendiği iddia edilir. Şu anda Diyanet İşleri Başkanlığı’nın tercih ettiği görüş marjinal bir görüştür. Çoğunluğun görüşü benim savunduğum görüştür. Durum amuda kaldırılarak farklı gösteriliyor.” diyor.

Kurban üzerine diyanet sitesinden bir alıntı:

“İslâm alim ve müçtehitleri kurbanın hükmü hakkında farklı içtihatlarda bulunmuşlardır.

İmam A'zam Ebû Hanife'ye göre kurban vaciptir. Delili de:

"Rabbin için namaz kıl ve kurban kes"8 ayet-i kerimesinin delâletiyle Peygamberimizin:

"Kimin hali vakti yerinde olur da kurban kesmezse namazgahımıza yaklaşmasın."9 Hadisindeki vaîd (korkutma) dır. Böyle bir korkutma ancak vacip olan bir ibadetin terki için yapılır. Yani İmam A'zam demek istiyor ki, kurban vacip olmasaydı Peygamberimiz onu terkedene böyle bir tehditte bulunmazdı.

Şafiî, Malikî ve Hanbeliler ile Hanefilerden İmam Ebû Yusuf'a göre ise kurban vacip değil, sünnet-i müekkededir.10” (Ayrıntılar için buraya tıklayınız.)

***

Suudi Arabistan ve diğer bazı ülkelerin Türkiye’den bir gün sonra bayram yapmasından tutun kurbanı kimlerin keseceğine kadar farklı görüşlerin, anlayışların yaşama geçirildiği İslam coğrafyasında kafa karışıklığı; geleneklerin giderek ‘din’selleştirildiğine dair birçok tartışma yürütmek olası. Konuya hakim olanların kafa karışıklığı, farklı yorumlamaları ortadayken vatandaş ne yapacak sorusu da kaçınılmaz oluyor.

Buyurun kafa karışıklığının değirmenine su taşımaya, Reha Muhtar köşesinde A. Hulusi’nin görüşlerine yer verdi. 

“ BAYRAM da Arafat’ta bulunarak HACCI yaşayanların bayramıdır!..

Bunun dışındakiler onların sevinçlerine, ‘BAYRAMINA ORTAK OLMAK AMACIYLA BAYRAM YAPMAKTADIRLAR...’

Arafat’ın özelliği ve orada bulunanların yaşadığı olay sonucu olan HAC BAYRAMI’nın gününden farklı bir günü bayram ilan etmek ne derece doğru olur, bunu okuyanların izanına bırakıyorum...”

***

Sonuç yerine; bu yazı örneklemeler gelenek/görenek ve dinsel farklı bakış açılarını işleyerek, irdeleyerek sürüp gidecekti, zamansızlıktan yazabildiğim kadarını paylaşmaya karar verdim. Yüzyıllardır bitmeyen, bitirilemeyen tartışmaların ve de ‘din istismarının’ sürdüğü, süreceği gerçeği ile Tv'lerde artık gelenekselleşen tartışmaları seyretmeye, seyrettikçe de kafa karışıklıkları yaşamaya devam edeceğiz. Ve bu iklimde Kurban Bayramı'nın ilk gününde medyaya yansıyan cinayet haberlerini de kanıksadığımızdan pek şaşırmayacağız.

...

Ve bir okuma önerisi: Eski kültürlerde kurban töreni ve insan kurban etme ilkelliğinden kurtulmak