Kurtdereli Yağlı Pehlivan Güreşleri İzlenimlerim

Şampiyonlar ölse bile
Unutulmaz Kurtdereli
Destanları düşer dile
Unutulmaz Kurtdereli

     Ahmet Meydan

Edindiğim bilgilere göre; Geleneksel Kurtdereli Yağlı Pehlivan Güreşleri, 11 Ağustos günü kortej yürüyüşü ile başladı. Karesi Belediye binası önünde toplanan kalabalıkta  Vali Ersin Yazıcı, Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Edip Uğur, Karesi Belediye Başkanı Yücel Yılmaz, kurum müdürleri, sivil toplum kuruluşları ile vatandaşlar yer aldı. Kortej, bando takımı eşliğinde Kurtdereli Mehmet Pehlivan anıtına kadar yürüdü.

Vali Ersin Yazıcı: "Geleneksel sporlarımız, günümüzde, eski ihtişamına yaraşır bir gelişme içindedir. Medeniyetimizden gelen mirasa sahip çıkmamız gerekiyor. Ata sporlarımızın en önemlilerinden olan yağlı güreşleri, Balıkesir'de geliştirme amacıyla önemli çalışmalar yürütülmektedir. Bu spor dalını ruh ve beden disiplini açısından son derece faydalı bir aktivite olarak görmekteyiz. Milli kültürümüzü geleceğe taşımak için geleneksel sporlarımız önemli bir araçtır. Bu kültürü geleceğe taşıma adına yapılan çalışmalar için tebriklerimi ve takdirlerimi  sunarım." dedi.

Ata sporuna sahip çıktıklarını belirten Vali Yazıcı: " Bu etkinlik Balıkesir'in Turizm ve Kültürel anlamda tanıtımına da katkı sunmaktadır. Kurtdereli Mehmet Pehlivan, Balıkesir için çok önemli bir kahraman, dünyada bizi temsil etmiş cihan pehlivanıdır. Yağlı güreşleri yaşatabilmek, devam ettirebilmek amacıyla mücadele veren ve bu organizasyonu sürdüren başta Karesi Belediye Başkanımız olmak üzere etkinliğe katılan tüm pehlivanlara ve tüm halkımıza teşekkürlerimi ve saygılarımı sunarım." Sözcükleriyle düşüncelerini belirtti.

***

13 Ağustos günü Ağa Ramazan Güven ve yorumcu arkadaşımız İsmail Yılmaz ile birlikte Ayvalık-Cunda’dan Kurtdere güreş alanına ulaştık. Çardak Güreşlerinin Altın Kemerli Ağası  Ramazan Güven adına yapılan anons ile içeriye alındık. Arkadaşlarım yerlerini aldı.  

Yer bulup oturabilme çabamda bir görevlinin davranışı beni üzdü! Böylesi olumsuz davranışları, insanların okumaması ve sosyal yönleriyle ilgili buldum. Ayrıca, masraf yapılmış, özenle bastırılmış ve her oturağın üstüne beşer onar derginin yanında titizlikle hazırlanmış Kurtdereli Albümü… Bir yazar olarak, bunların yerlerde süründüğünü ve ayaklar altında olduğunu gördüğümde içim acıdı!

Büyük Atatürk’ün özgün özdeyişi ile ilişkilendirmeden edemedim: ''Ben sporcunun zeki çevik ve ahlaklısını severim.'' Eğitimci olarak bense, insanın çok okuyup yazanına koşut insana insanca ve canca yaklaşanını severim!

                                                                                 ***

M. Kemal Atatürk’ün en sevdiği sporların başında güreş sporunun geldiğini kimi kaynaklardan okuyoruz. 1931 yılında Ankara’da yapılan yağlı güreşleri seyretmiştir. Güreşin Ata sporumuz olduğunu bilen Atatürk: “Güreş şudur; kuvvet ve zekâ oyunu. Bu iki üstün varlık insanda birleştiği vakit ancak büyük işler görülebilir.” demiştir.

Mustafa Kemal, çocukluk dönemlerinde Koca Yusuf, Kel Aliço, Kara Ahmet, Kurtdereli Halil, Adalı Mehmet, Filiz Nurullah, Çolak Mümin, gibi cihan pehlivanlarının güreş hikâyelerini dinleyerek subay olduğunda her Türk komutanı gibi, güreşi ve güreşçileri sevip korumuştur.

Kurtdere’de Mehmet Pehlivan’ın anıtının ve çevresindeki yazıları titizlikle ve özümseyerek inceleme fırsatımız oldu. Karşılıklı düşünceleri çok anlamlı buldum.

1931 yılında Ankara’da düzenlenen yağlı pehlivan güreşlerinde hakemlik görevini yapan Kurtdereli Mehmet Pehlivan’ın basında yer alan : “Güreşirken bütün Türk milletini arkamda hisseder ve onun şerefini korumak için her şeyi yapardım.” sözleri üzerine l2 Kasım l93l yılında Atatürk, Kurtdereli’ye bir mektup yazarak beraberinde kendisine 1000 TL. Armağan göndermiştir. Mektup şu tümceleri içermektedir:

                            “Kurtdereli Mehmet Pehlivan, Ankara, l2 Kasım l93l.

Seni cihanda ün salmış bir Türk pehlivanı olarak tanıdım. Parlak muvaffakiyetlerinin sırrını şu sözlerle izah ettiğini öğrendim.  ' Ben Her güreşte Türk milletinin bulunduğunu ve millet şerefini düşünürdüm.' dediğini en az yaptıkların kadar beğendim!

Onun için senin bu değerli sözünü Türk sporcularına bir meslek düsturu olarak kaydediyorum. Bununla senden ve sözlerden ne kadar memnun olduğumu anlarsın. Çoluk çocuğun için sana ufak bir armağan gönderiyorum. O, bu mektubunla beraberdir. Pehlivan, ömrünün tam sağlıkla uzun sürmesini dilerim.”

                                                                               ***

İlgiyle güreşleri izledim. Kırkpınar’ın Altın Kemerli Ağası ve Kırkpınar Kültürünü Tanıtma ve Yaşatma Derneği Başkanı dostum Alper Yazoğlu’nun imtiyaz sahipliğinde yayımlanan ve Çardak güreşlerinin Altın Kemerli Ağası dostum Ramazan Güven’in EgebasımTesislerinde basılan renkli ve pırıl pırıl  Destan-ı Kırkpınar Dergisi’nde  ‘Kırkkpınar’da Sarı Fırtına esti’  başlığı ile özenli ve coşkulu bir değerlendirme yazısı yazdım. Ne ki Kırkpınar Başpehlivanı İsmail Balaban çok çabuk elenerek beni ve izleyenlerini düş kırıklığınca uğrattı!

Finalde Orhan Okulu ile Ali Gürbüz tutuştular. Güreş severlere izleme zevki verilemedi! Tokat türü el enselerden başka oyunlar gözlere yansımadı. Orhan Okulu’nun altın kemeri almasıyla sonlandı.

Herkesin anlam veremediği yenilgi için Edirneli  Arif Meriç’in değerlendirmesini okuyalım: “Edirne Kallavi kurabiyesinin tadına bakma imkânı bulan kimseler, hayatın her kademesinde başarılı olur. Öğrenciler ve pehlivanlar bunların başında gelir.

Kırkpınar Yağlı Pehlivan Güreşleri öncesinde  ürünlerimizden ve Kavala kurabiyemizden iştahla yiyen Sarı Fırtına lakaplı İsmail Balaban, Edirne Kırkpınar’ın Başpehlivanı oldu! Balıkesir Karesi Kurtdereli Güreşlerinde  ürünlerimizden ve Kavala kurabiyemizden yemediğinden yenilgiye uğrandığını üzüntüyle öğrendim!”

Ayvalık Cunda MEB Otelcilik ve Uygulama Otelinde karşılaştığımız Kırkpınar Ağası Ahmet Çetin, yıllar sonrasında beni tanıdı. Kendisiyle kısa konuşmamız oldu. Kırkpınar'ın altın kemerli ağası Seyfettin Selim, Kırkpınar Ağa Adaylarından ve güreş sevdalısı Zeki Özünlü, Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Burhaniye Beyaz Masa Birimi görevlisi Mücahit Birdar, tanışma mutluluğunu duyumsadığım adlardan oldular!

Ayvalık’ta gezip gördüğümüz, soluklandığımızı, alış veriş yaptığımız seçkin ve kaliteli zeytinağı fabrikasının ürünleri ilgimizi çekti. Sahiplerinden genç, pratik ve görevinin ehli Gıda Mühendisi Halil Sucu ve market çalışanları, gereken ilgiyi gösterdiler. Babalaır Ahmet Sucu ile tanışma fırsatımız olmadı.

Ayrıca,  Kırkpınar Yağlı Pehlivan Güreşleri Ağası Alper Yazoğlu ile Çardak Yağlı Pehlivan Güreşleri Ağası  Ramazan Güven'in örnek sosyal davranışları, beyefendilikleri ve kültürleri, yağlı pehlivan güreşleri ilgilileri arasında saygınlıkları ve önemli yerleri olduğu kulaklarıma dek ulaştı!

37. Kurtdereli Yağlı Pehlivan Güreşleri, 11-12-13 Ağustos 2017 tarihlerinde gerçekleşti. Karesi Belediye Başkanı  Yücel Yılmaz  ile Başkan Yardımcısı  Yusuf Hocaoğlu, sempati ve  içtenlik göstererek konuklarıyla ayrı ayrı ilgilendiler! Başkan Yücel Yılmaz’ın başarısı, eğitimci kökenli olmasından kaynaklanmaktadır, değerlendirmesini yapabilirim.

Eğitimciliği ağır basan Yücel Yılmaz; İstanbul Kadıköy’de, kimi il ve ilçelerimizde seçkin ve görülmeye değer yabancı dil kurslarıyla öğretim-eğitim işlevini de sürdürmektedir. Zaten, eğitime bulaşan kimseler, temelli kopamazlar.

UNUTULMAZ KURTDERELİ

Şampiyonlar ölse bile
Unutulmaz Kurtdereli
Destanları düşer dile
Unutulmaz Kurtdereli

Peygamberin tavsiyesi
Pir Hamza'nın terbiyesi
Cazgırların tekbir sesi
Unutulmaz Kurtdereli

Besmeledir işin özü
Peşrev ile güler yüzü
Dualı çayırın izi
Unutulmaz Kurtdereli.

Balıkesir Kurtdere'de
Koç yiğitler, bak burada
Torunların var sırada
Unutulmaz Kurtdereli

Kel Aliço, senin işin
Adalı Halil, kardeşin
Koca Yusuf’la güreşin
Unutulmaz Kurtdereli

Güreşirken görüşünü
Allah deyip vuruşunu
Cihan bilir duruşunu
Unutulmaz Kurtdereli

Milletimin sevgisi var
Tüm dünyanın saygısı var
Atatürk'ün övgüsü var
Unutulmaz Kurtdereli

Ustan sana değer vermiş,
Başpehlivan seni görmüş.
Kırkpınar'da namın sürmüş,
Unutulmaz Kurtdereli.

Kimler geldi, kimler geçti.
Kimileri erken göçtü.
Kimler sana kucak açtı,
Unutulmaz Kurtdereli.

Otuz iki gece süren,
Kırk üç güreş var mı gören?
Türk gencine öğüt veren
Unutulmaz Kurtdereli.

Yücel Başkan, asla yılmaz
Edip Ağa, sensiz olmaz.
Mehmet adı, yerde kalmaz
Unutulmaz Kurtdereli.

Meydan şahit, işte devlet
Bize düştü şimdi nöbet.
Bu ihtişam ve bu heybet
Unutulmaz Kurtdereli.

      Ahmet Meydan

Kurtdere Yağlı Pehlivan Güreşlerinin gerçekleşmesinde adları ve emekleri geçenler, teşekküre değer yaklaşımda bulundular.

                                                                                     *