Kütüphaneler Devri Bitti mi?

Bilindiği gibi her türden kitabın ve süreli yayının belirli tasnifler içinde muhafaza edildiği ve okuyucuya sunulduğu yerlere kütüphane denilmektedir. İçerdikleri malzemeye göre kütüphaneler de kendi aralarında ayrılırlar. Kimi kütüphanelerde güncel yayınlar yer alırken, bazılarında yazma veya matbu kitaplar korunur. Belirli periyodik zaman dilimlerinde yayımlanan süreli yayınları barındıran yahut içinde kitap da bulunmakla beraber bu türden yayınların da olduğu kütüphaneler yok değildir.

İrili ufaklı veya büyük küçük hacimde ülkemizin hemen her şehrinde, hatta ilçesinde kütüphane vardır. Ancak tarihi ve kültürel geçmişi bulunan şehirlerimizde yer alan kütüphaneler, gerek sahip oldukları yayınlar, gerekse bu yayınların niteliği ve önemi bakımından diğerlerinden daha seçkin bir yere sahiptirler. Özellikle ülkemizin kültür başkenti kabul edilen İstanbul, bu türden kütüphaneler bakımından çok zengin bir yere sahiptir. Bilhassa eski yazma ve matbu eserlerin bulunduğu köklü kütüphaneler hem sayıca hem de kıymet bakımından İstanbul’da yoğunlaşmaktadır. Öte yandan Ankara, Konya, Amasya, Çorum, Manisa, Bursa gibi tarihi şehirlerimizde de benzeri kütüphanelerle karşılaşılmaktadır. Bunlar ihtisas kütüphaneleridir. İl Halk Kütüphaneleri yahut Şehir Kütüphaneleri adıyla şehirlerimize yayılan yerler ise daha çok orta öğretim öğrencileri ile geniş halk kitlelerine hitap eden kitap merkezleridir.

İstanbul’da; başta Süleymaniye Yazma Eserler Kütüphanesi olmak üzere, Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi, Nuruosmaniye Kütüphanesi, Taksim Atatürk Kitaplığı, Hacı Selim Ağa Kütüphanesi, İSAM Kütüphanesi, Hakkı Tarık Us Kütüphanesi, Arkeoloji Müzesi Kütüphanesi, Türk-İslam Eserleri Müzesi Kütüphanesi gibi kütüphaneler, zengin içerikleri ve nitelikli eserleri ile araştırmacıların vazgeçemedikleri kütüphanelerdir. Keza Ankara Milli Kütüphane, Çorum İl Halk Kütüphanesi, Konya İzzet Koyunoğlu Müzesi Kütüphanesi, Kayseri Raşit Efendi Kütüphanesi, Amasya Yazma Eserler Kütüphanesi, Manisa Yazma Eserler Kütüphanesi gibi ülkemizin kıymetli kütüphaneleri adeta birer araştırma merkezi olarak hizmet vermektedir.

Şehirlerimizde ve pek çok ilçe merkezinde bulunan İl Halk Kütüphaneleri ise her yaştan okuyucunun uğradığı ve belirli bir araştırma seviyesini işaret eden kütüphanelerdir. Son yıllarda bunlardan bazılarının haftanın yedi günü, yirmi dört saat açık olması doğru bir uygulamadır.

Buna rağmen özellikle son on beş yıldır internetin hızlı bir şekilde yayılması, bugün her evde internet bağlantısının olması bir yana neredeyse her cep telefonunun dahi internet kullanımına açık bulunması bilgiye ulaşmayı kolaylaştırmıştır. Bugün insanların, merak ettikleri ya da ilgi duydukları herhangi bir konuda bilgi sahibi olmak için birkaç tuşa basmaları yeterli görünmektedir. Bir buluşun hayatımızı kolaylaştırması, hızlı erişim sağlamasıyla zamanımızı bereketlendirmesi kuşkusuz çok iyi bir şeydir. Ne var ki kaynağı belli olmayan bu tür platformlarda erişilen bilginin doğruluğu daima tartışmalı olmaktadır. Çoğu zaman sağlaması yapılamayan bilgi elbette kuşkulu olmakta, hatta insan kirli bilgi ile bilgilendiğini zannetmektedir. İnternetten edinilecek malumat, araştırmacı için esas kaynağa ulaşmakta bir başlangıç olabilir, ancak oradaki içerik, asla yeterli düzeyde bir bilgi akışı sağlamayacaktır.

Dolayısıyla günümüzde hayatın hızlı akışı içerisinde bilgiye ulaşmada da inkâr edilemez bir hız yakalanmışsa da araştırmacı/okuyucu yine de yeterli, düzeyli, doğru ve güvenilir bilgiyi kütüphanelerde bulacaktır. Üstelik kabul edilmelidir ki bir de anlayan için kitap kokusu denilen bir şey vardır. Dahası, eski bir kitabın kokusu, matbaadan yeni çıkmış bir kitabın kokusundan çok daha güzeldir. Kütüphaneye giden, kitabın yazarıyla konuşmuş olur; eski eser kütüphanelerinde ise insan yüzyıllar öncesinin entelektüelleriyle sohbet etmektedir. Sanal dünyanın bunu verebilmesine imkân yok!

http://www.muratkaravelioglu.com/john-rylands-ku776tu776phanesinde.html