Lider Kristal dükkanında dolaşan Gergedan gibidir...

“Kuvvetlerle mücadele etmeyin, onları kullanın.” – R.B.Füller

Uzun zaman önce katıldığım bir eğitimde katılımcılardan birisi çalıştığı firmayı “kristal dükkanında gezen büyük ve güçlü, ama bir o kadar da gücünün verdiği haşmet ve büyüklük ile çevresindeki nazik ve narin kristalleri kıran bir gergedan”a benzetmişti.

Bu metafor benim her zaman aklımdadır. Gelir gelir güler geçerim. Gülerim; çünkü inanılmaz ince ve kıvrak bir zekanın ironik tasvirine sahiptir. Saygı duyarım; çünkü büyük bir güç, kudret ve azme sahip bir hayvanın çevresine uyumlanması ve mevcut imkanları kullanarak fırsata çevirme becerisine sahip olamamasını harika bir anlatımla ifade eder. Uyumlanma ve esneklik becerisine sahip olmayan bir gücün kaba güç olacağını anlatır. Kontrolsüz gücün her zaman, her durumda, her ortamda başarılı olamayacağını anlatır.

Bunun globalleşen dünya ekonomisinde uluslararası iş yapan firmaların da önemli bir sorunu olduğunu görürürüz. Bazı firmalar vardır ki, kendi ülkelerinde inanılmaz başarılara imza atarlar ve yeni ülkelere, özellikle gelişen ülkelere yatırım yaptıklarında o muhteşem başarıları ve güçlerini devam ettiremezler. Çünkü orasının ihtiyaçlarına, kültürüne göre kendilerini uyumlandırmamışlardır. “Global düşün, yerel hareket et” ilkesini uygulamazlar. İşte kristal dükkanındaki gergedandır bu firmalar. Yerel kristal dükkanlarını kırar döker ya da uyumlanamazlar.

Ama bazıları vardır ki, bu stratejiyi kullanırlar ve yerel farklılıkları çeşitlilik ve zenginlik olarak görüp, piyasa koşullarına uyum sağlayarak çok daha büyük başarılara imza atarlar. Hala gergedandırlar ve daha da güçlüdürler ama bir kelebeğin çiçekler arasında uçarken sahip olduğu esnekliğe ve zerafete de sahiptirler.

Evet dostlar....

Liderlik de böyle bir şey bence.

İnsanın lider olması için bilinen liderlik tanımlarına göre bir izleyici kitlesi olmalı. Onu izleyen ve takip eden birileri olmalı. Lider demek ille de makam, mevki ve koltuk sahipliğinden gelen bir otoriter güç sahibi kişi demek değildir. Kendine raporlayan çalışanları olmayan birisi de aynı Robin Sharma’nın “Ünvansız Lider” adlı kitabında veya John C.Maxwell’in “360 derece Liderlik” adlı kitabında bahsettiği gibi bir lider olabilir. Dünya bu gibi insanlarla doludur. Mahatma Gandhi, Spartacus, Sokrates, Hz.Musa, Hz.İsa, Hz.Muhammed, Epiküros, Xenon, Yunus Emre, Mevlana, Karacaoğlan, Ulubatlı Hasan ve daha başkaları....Onlar liderlik yolculuklarına tek başlarına ve verilmiş bir yetkileri, koltukları, makamları, payeleri, isimleri olmadan başladılar...ama tarihin ışıltılı sayfalarında seslerini her yeni nesile duyurdular. Ve bugün eksinden daha da güçlüler. Fani insanın kendinden sonra bırakacağı en büyük miras budur.

Lider kişi aynı bir gergedan gibi işini iyi yapan, iletişim becerisi yüksek, güçlü olmakla beraber, değişen hayat ve iş koşullarına uyumlanabilmeli, esnek düşünebilmeli, sorun diye bir şey görmeyip her şeyi fırsata çevirebilmeli, hayattaki farklı  yolları görüp, anlayabilmeli ve üstten bakabilecek şekilde kendini konumlandırabilmeli, doğru kararlar verebilmek için etkilenmeme sanatına hakim olmalı, eylemlerinde ölçülülük ve tolerans ile hareket edebilmeli. Aynı yukarıdaki metaforun tanımladığı gibi...

Sun Tzu der ki...”geçilmez olanla karşılaştığında, sen geçilir ol”. Yani sen esne, uyumlan ve su gibi akışkan ol. Taoculukta su önemli bir semboldür ve suyun kullanldığı metaforlar ile konumuz çok güzel anlatılır. Su öyle güçlüdür... her türlü kiri akar ve siler. Öyle güçlüdür ki, önünde yıllar içinde en sert kayalar bile dayanamaz. Akan su önüne engel çıksa engelin çevresinden dolaşır ve etkilenmeden akar gider. Engel aşamayacağı denli güçlü olsa bile bekler ve zamanı gelince engeldeki çatlaktan sızar ve engeli patlatır... ya da birikerek derinliğini artırarak zamanı gelince engelin üstünden akar gider.

Lider su gibidir. Hem hayat verir, hem de her koşulda, her durumda kendi gibidir ve sonuca ulaşır.

Sevgiler,

Kenan