Malta’da Turgut burnu

Osmanlının Barbaros’dan sonra en ünlü denizcisi Turgut Reis’dir. Avrupa’da Dragut ismiyle nam salmıştır. 25 parçalık küçük donanması ile yılın 11 ayı Akdeniz’de dolaşır, Avrupalılara illallah dedirtirdi.

Korsika adasının güneyinde 1528’de Salih Paşa ile birlikte Cenevizlilere esir düşmüşler, 3 yıl gemilerde forsalık yapmak zorunda kalmışlardır. Barbaros bu iki denizcimizi 1531’de Cenova limanını basarak kurtarabilmiştir. Turgut Reis Preveze deniz savaşında haçlı donanmasını arkadan çevirip, Andre Doria’ya son darbeyi indirmişti. Barbaros’dan sonra Kaptanı Derya olması beklerken, İstanbul’daki vezirlerin bu makama bir kara komutanının atanmasını sağlamaları tüm deniz kuvvetlerinde hayal kırıklığına sebep olmuştu. Hayal kırıklığına rağmen Turgut Reis ölümüne bağlı olduğu Devleti Aliye’ye hizmet etmeye devam etmiştir.

Napoli limanını basmış, donanmalarını yok etmiş, Tunus’un tamamını ele geçirmiş, Fatimilerin eski başkenti Mehdiye’yi kendine üs yapmıştı. 1550’de Valencia kıyılarında iken bir haçlı donanması Mehdiye’yi ele geçirmiş. O da Cerbe adasını üs yapmıştır. Mehdiye olayı yüzünden Osmanlı Padişahı Kanuni Alman-İspanyol Kralı Şarlkent’i tehdit etmiş, Avrupa’nın en güçlü Kralı(!) Uzun süre Osmanlının karşısına çıkamamıştır.

Haçlı Komutanı Andre Doria, Turgut Reis’in peşini bir türlü bırakmıyor, onu en zayıf anında yakalamak için uğraşıyordu. Bir gün Turgut Reis donanmasını sefere göndermiş, kendisi adada dinlenirken, haçlılar 150 gemiyle adayı basmışlar, Turgut Reis’i gafil avlamak istemişler fakat başaramamışlardı. Turgut Reis, vaktiyle Aydınoğlu Umur Bey’in Korint Berzahında, Fatih’in İstanbul-Kasımpaşa’da karadan yürüttüğü gemileri hatırlayarak kızakta duran bir iki gemiyi karadan gizlice adanın arka tarafına geçirmişti. Kalabalık haçlı donanmasından uzaklaşmak zorunda kalmışdı. Andre Doria’da yine eli boş olarak döndü.

Trablusgarb’ı fethetmiş, Kanuni’den buranın valiliğini beklerken, verilmeyince çok üzülmüştü. Bu yüzden fetih sonrası donanma İstanbul’a dönerken o gitmeyince, tün donanma askeri ona uymuş, askerin devlete isyan etmesinden çekinen Turgut Reis mecburen Donanmayı İstanbul’a kadar eşlik etmek zorunda kalmıştı. Kanuni ise 5 yıl sonra onun istediğini yapmış, hem de bir ilk yapıp kaydı hayat şartı ile yani ölümüne kadar onu Trablusgarb Beylerbeyliğine getirmişti.

Faaliyetlerine yoğun bir şekilde devam eden Turgut Reis, eyaletinin sınırlarına Nijer ve Çad’ı da katmıştır. 1551 PONZA deniz savaşında Andre Doria’yı Napoli açıklarında yenmiş, ününe ün katmıştı. Fransa’ya yardım için emir almış, Korsika adasını İspanyol-Almanlardan alıp Fransa’ya vermiştir. Sonra Elbe adasını fethetmiştir.

1555’de İtalya’nın Messia Boğazındaki Reggia liman şehrini ele geçirmiş, 1558’de Minorka adasını almıştır. 1560’da Preveze’den sonra ikinci büyük deniz zaferi olan CERBE deniz savaşında haçlıları bir kez daha ağır bir yenilgiye uğratmıştır.

1565 Malta kuşatmasında en büyük rakiplerinden La Valette ile savaşmış, sert Malta savunmasına karşı altıncı taarruzunda 5000 askeri ile hücuma kalktığı sırada alnına gelen bir şarapnel parçası ile ağır yaralanan Turgut Reis, kısa bir süre sonra şehit olmuştur. Ve bu yüzden onun hatırına kuşatma kaldırılmıştır.

Bu ünlü Türk denizcisinin şehit olduğu burun bugün, “Pointe Dragut” (Turgut Burnu) adıyla ünlü bir turistik mekan olmuştur. Rakibinin adı “La Valetta” da Malta’nın başkentine isim olmuştur. Turgut Reis bugün Trablus’daki türbesinde yatmaktadır.