Mantık nedir?

Mantık (logique) denilince akla ilk önce Aristo mantığı gelir. Zira mantığın bilimsel kurucusu Aristo'dur. 

Benim üzerinde durmak istediğim mantık türü Aristo mantığı (normal mantık) değildir. Aristo mantığı bana göre herkeste mevcuttur. Yani A ve B , C 'ye benziyorsa , A ve B de birbirine benzer. 

Esas önemli olan İNCE MANTIK'tır. 

İnce Mantık, olayları derinlemesine görmek, düşünce boşluklarını farketmek , tutarsızlıkları teşhis etmek demektir. 

Tarih boyunca ve halen normal mantığı çok yüksek bir topluma sahip olmamıza rağmen , ince mantık konusunda aynı duruma sahip değiliz. 

Bu sonuca nasıl vardım hususuna gelince. 

Kamusal Uygulamalar 

Bu konuda beni en çok üzen yerleşmiş bir mantık yanlışlığı, Eğitim dünyamız içinde yaşanmaktadır. 

Öğretmen yetiştiren Fakültelere öğrenci seçimindeki yapılan ve halen farkedilmeyen mantık hatasıdır. 

Yakın zamana kadar öğretmen yetiştiren fakültelere aşağı yukarı "en düşük puanı veya düşük puan alan öğrenciler " alınmakta idi. Halen de zannediyorum bu uygulama devam ediyor. 

Oysa, öğrenci yetiştirecek öğretmen adaylarının en yüksek puanları alarak Eğitim Fakültelerine girmesi bir şart olmalıdır. Hem de vazgeçilmez bir şart. Bütün gençliği öğretmenlere emanet ediyoruz. Onun için öğretmen yetiştirmeye azami önemi göstermek ve öğretmenlere en yüksek ücretleri vermemiz gerekirken, biz bunun tam aksini yapıyoruz. Yanlış bilmiyorsam, İngiltere'de öğretmenlere ve hakimlere maaşları " Açık Çek " şeklinde veriliyormuş. 

Atasözlerimiz 

İnce mantık eksikliğini bir kısım Atasözlerimizde de görmekteyiz. 

"Üzümünü ye, bağını sorma ". Yani önüne ne konursa kabul et, Araştırma, soruşturma yapma, koyun gibi davran. Koyunun önüne otu koyarsın yer. Bize de öyle diyorlar. Sen üzümünü ye, bir şey sorma, bir şeye karışma. Bu senin hayat felsefen olsun. 

"Kızını dövmeyen, dizini döver ". İlk önce dövme konusu. Toplumu ve babaları, kızları dövmeye yönlendiriyor bu söz. Sonucu zaten görüyoruz. Dayak yiyen kadınlar. İkinci husus dövmenin bir terbiye yöntemi olması. Üçüncü husus, hataları yalnız kızlar yapar, erkekler hata yapmaz, yapsa da ikaz edilmez. Anlaşılır gibi değil. 

Sorulan Sorular ve Alınan Cevaplar 

İnce mantık eksikliğini bir de " sorulan sorulara alınan cevaplar" alanında görmekteyiz. Günlük hayatımızda, televizyon röportajlarında, açık oturumlarda bunun örneklerine çok sık rastlarız. 

Muhabir sorar : " Moda hakkında nedüşünüyorsunuz ?. Verilen cevap : Ekonomik kriz var? Her şey çok pahalı. Konu pahalılık mı? 

Moderatör sorar: " Baykal nasıl bir liderdir? Konuşmacının cevabı : Baykal'ı gençlik yıllarından beri tanırım. İddialı bir insandı. Çok istikrarlı davrandı. Bu cevap, sorunun karşılığı mıdır. Baykal'ın liderliği konusunda hiçbir fikir veriyor mu? Hoşgörülü mü? Çok otoriter mi?İyi bir hatip mi? Halka çok yakın mı? Vs. Bunların hiçbirinden söz edilmez. İddialı olduğundan ve istikrarından bahsedilir. Anlaşılır gibi değil. 

Günlük Yaşam ve Gelenekler 

Günlük yaşamda, en fazla, tamamen mantıksız bulduğum bir gelenek veya uygulama " düğünlerde çekilen silahlar ve atılan kurşunlar". Ne anlamı var kurşun sıkmanın." Davul, zurna, kına vs" , mutlu olmak ve eğlenmek için gerekli hareketler. Ancak kurşun sıkmanın ne anlamı var? 

Bir de, bir türlü anlam veremediğim yerleşmiş bir toplumsal hareket de " Askere gönderilen gençlerimizin havaya fırlatılıp tutulması ". Harika türkülerimiz var, marşlarımız var. Bunları söylemek daha sağlıklı değil mi? Havaya atılan gençlerimizden bazıları zaman zaman sakatlanıyor. Hatta kalıcı rahatsızlıklara da neden olunabilinir. Örneğin disk kayması, omurilik sakatlığı, ayak bacak kırılması ihtimal dahilinde. Ben bir mana veremiyorum, bu yolcu etme geleneğine. 

Velhasıl İnce Mantık sahibi olmak gerekiyor. Ama görüyorum ki ince mantığına sahip olmak, oldukça zor. 

Yeni fikirler dünyanız olsun./ Y.Ç.