Marc Levy : Özgürlük İçin

Kişisel özgürlüklerin sınırlarını genişletme çabası kişiyi, oldukça zor seçimlere sürükleyebilir. Serbestlik ile sorumluluk ve kanıksamak duyguları arasında yapılan tüm seçimler, gelecekte kişinin neleri yaşayacağını belirleyecektir. Kişinin yapacağı seçimler, belki de toplumun diğer bireylerini de etkileyecektir. Neyin kimi, kimin neyi etkileyeceğini ve kimin ne gibi bir misyonu yerine getireceğini kim tahmin edebilir ki?

Özgürlük çemberimiz bir nedenle daraltıldığında, onu korumak için ne tür mücadeleleri göze alabiliriz? Sanırım mücadelenin şekli ve yöntemi, özgürlüğün kısıtlanma şekline ve yöntemine göre belirlenecektir. Elbette mücadelenin özü, özgürlüğü kısıtlayan, baskı altına alan güç ve etmenlere karşı bir “direnç” olarak kendini gösterecektir.

“Bizi hapsedene, önyargılara, aceleyle varılan yargılara, yargılama arzusuna, tek isteği açığa çıkmak olan içimizdeki kötüye, vazgeçme isteğine, kendini beğendirme ihtiyacına, başkasını kötüleyerek kendinden bahsetme ihtiyacına, modalara, tehlikeli hırslara, etrafımızı kuşatan karmaşaya direnmek. Direnmek ve gülümsemek.” (1)

İşgala uğramış bir yurt, işgal güçleri ile işbirliği içindeki bir hükümet, hükümet yanlısı bir basın, polis teşkilatı ve hatta adalet sistemi; öteki durumuna getirilmiş vatandaşlar! Bu yazdıklarım, 2.dünya savaşı sırasında, işgal altındaki Fransa’nın kısa ve öz bir panoraması olarak karşılık buluyor.

Mayıs 2009’da basımı yapılan “Özgürlük İçin” kitabı, yazarlar farklı olsa da kanımca, Sartre’nin Özgürlük Yolları üçlemesinin bir devam kitabı olarak dikkat çekiyor. Özgürlük yolları üçlemesinde, 2.dünya savaşının başlagıcından hükümetin teslim olması anına kadar geçen süre anlatılır. Bu kitap ise işgal altındaki Fransa’nın, işgalden kurtuluş anına kadar geçen zamanı anlatır. Bu bağlamda, bu eseri, kronolojik anlamda bir devam kitabı olarak kabul edilebiliriz.

Kitap, 15-20 yaşlarındaki kişilerin, Nazi’lerden tutun da, Nazi’lere teslim olmuş Vichy hükümetinden, hükümetin emrinde hizmet veren diğer güçlere karşı gösterdikleri direnci, yaşanılanlardan yola çıkarak okuyucuya sunuyor. Daha çocuk yaşta olup da bir şekilde büyümüş(!) insanların, vatanseverlik duygularıyla harekete geçmelerine, bir yandan silahlı eylemlerine, diğer yandan hayallerine, umutlarına, hayal kırıklıklarına ve öldürülmelerine tanık oluyoruz.

Çocuk yaştaki bireylerin, özgürlüklerini kısıtlayan tüm güçlere karşı gösterdiği bu mücadele, insanoğlunun özgürlüğü için neleri göze alabileceğini de örnekliyor.

Kitapta, işgal altındaki Fransa’da, iktidara sahip tüm güçlerin ne tür vurdumduymazlık ve teslimiyetcilik içerisinde kalabileceğini de görüyoruz. Kitap sayfalarını hızlı bir şekilde yudumlarken, birer tanık olarak okuyacağız bazı sahneleri, eminim, başka örneklerinizle de bire bir eşleştirme zorunluluğu hissedeceksiniz. İster istemez, birbirlerine benzeteceksiniz.

Kitabın yazarı Marc Levy’in babasının anılarından derlediği ve gerçek olaylardan yola çıkarak hazırladığı “Özgürlük İçin” kitabı, mutlaka okunması gereken kitaplar listesinde değerlendirilmelidir.

Kitap, Ayça Sezen’in çevirisiyle Can Yayınlarından okuyuculara sunulmuş.

“İşte böyle aşkım. Tourneurs adlı kafenin tezgahına dirseğini dayamış bütün zarafetiyle gülümseyen adam, benim babam. Arkadaşları Fransa topraklarının altında yatıyor. Sağda solda ne zaman özgürce düşüncesini ifade eden biri görsem, onlar gelir aklıma. İşte o zaman yabancı sözcüğünün dünyaya umut vaat eden en güzel, en renkli sözcük olduğunu anımsarım, aynı Özgürlük gibi.” (2)


Görsel: Kitabın kapağı. Görseldeki bisiklet tasarımının özellikle seçildiği düşüncesindeyim. Kitapta anlatılan eylemlerde, araç olarak sadece bisiklet kullanıldığını görüyoruz.
(1) : Kitabın giriş sayfasından
(2) : Kitabın son sözü