Mardin Folkloru kitabı üzerine

Uzun yılar Mardin ve ilçelerinde, özellikle köylerinde  öğretmenlik yaptım. Köylerini, ilçelerini ve Mardin'i adım adım gezdim, yemeklerini yedim, acı  kahvelerini yani MIRRA'YI  içtim. Düğünlerinde  halay çektim, damaktlarıyla arkadaş oldum ve onlara sağdç oldum. Davullu, zurnalı asker uğurlamalarında bulundum, yaşayığşlarını inceledim ve gördüm... İnsanlarıyla adeta özdeleştim.

Bir ara 1974 yılında Ankara 'da  Devlet Bakanlığı tarafından  bir Folklor Araştırmaları  Derleme Kursu açılmıştı. ( Temmuz 1974 ) Ben de Mardin'den temsilen bu kursa iştirak etmiştim.  Bize bir görev vermişlerdi.  Dönüşte  bir iki yıl  içinde herkes kendi bulunduğu ilin veya ilçenin folklorunu ,adet ve geleneklerini   yazınız " diye bir  ödev vermişlerdi. Ben de bu düşüncelerle    Mardin Folklorunu  ( 1974-1990 ) yılları arasında  yazdım. Yazdıklarımın bir kısmı çeşitli yayın organlarında  yer aldı. En son  Anakara'da  bulunan MAREV VAKFI   başkanı  Sayın İbrahim ASYOY tarafından ve katkılarıyla bu ktabımı  yayımlandı. 

Kitabın tüm gelirininde bu  Marev Vakfı'na  bağşladım. Vermiş olduğum sözü de yerine getirmiş oldum. Rahatladım...Bu  MardinFolkloru   hakkında  birçok yazılar yazıldı.  Aradan yıllar gçti. Daha zsonra    değerli araştırmacı ve folklocu Ergun Veren Bey bu kitabı benden stediler.  Ergün   VEREN Bey,  beni bir   daha esi günlerime götürdü ve Mardine,  Kızıltepe'ye ve köylerini  gezdirdi ve od günleri  yaşattı. Yazıyı okuyunca   adeta gözlerimde yaardı. Nerden  nereye geldik? Demek ki  kalıcı yazılar ve kitaplar unutulmmuyor... Ergün  Bey'e  sonsuz teşkkürlerim sunuyorum. Şimdi sözü  konuk  yazarımıoz  Ergün VEREN Bey'e  bırakıyor ve de teşekkürler ediyorum. Şimdi sözün sırası Ergün Bey'de: 

MARDİN FOLKLORU VE ABDULKADİR GÜLER

Ergün VEREN

“Bu kitabımı annem Keziban Güler’in aziz ruhlarına armağan ediyorum.” sözleriyle başlayan
bir kitap…
Anne’ye minnetin, doğduğu topraklara hizmetin ve Türk Halkbilimine katkının kâğıda ve mürekkebe
bürünmüş hali olan bu kitabın adı; “MARDİN FOLKLORU Gelenekler ve Görenekler”,
yazarı ise Abdulkadir GÜLER.
Mardin Türkiye’nin güneydoğu Anadolu bölgesinde yer alan tarihi M.Ö. 2850 yılına kadar uzanan
medeniyetler şehridir.
Abdulkadir GÜLER’de Mardin’in ilçesi Kızıltepe’nin Esenli köyünde 1946 yılında doğmuş; ilkokul
öğretmenliği, Okul Müdürlüğü, İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü görevlerini Türkiye’nin çeşitli
yerlerinde sürdürmüş ve emekli olup Aydın’ın Söke ilçesine yerleşmiş bir eğitimci, yazar ve şairdir.
Şiir, araştırma, folklor içerikli yirmiye yakın kitabı kaleme alan ve çeşitli ödüllere layık görülen
Abdulkadir GÜLER için Aydın eski milletvekili Mustafa Kemal YILMAZ: “ Mardinli, Aydınlı, Türkiyeli
Şair Abdulkadir GÜLER’i Türk kültürüne yaptığı hizmetlerden ötürü kutluyorum” diyor Mardin Folkloru isimli kitabın
“Sunuş” yazınını noktalarken…
Mardin Folkloru, Ankara 1998 basımlı, 222 sayfa Mardinliler Dayanışma ve Eğitim Vakfı (MAREV) Ankara Şubesi yayını,
Mardin ilinin gelenek ve göreneklerinin birçoğunun alan araştırmasına dayalı olarak anlatıldığı bir çalışma. Yazarı Abdulkadir
GÜLER bu kitabın önsözünde “1967-1974 yılları arasında Mardin-Kızıltepe ilçesi ve köylerinde öğretmenlik yaparken derlediği
bilgileri 1997 yılında Temmuz-Kasım ayları arasında Yeni Söke Gazetesinde tefrika olarak yayınladığını, daha sonra da çalışmayı
tüm geliri ve haklarıyla MAREV’e bağışladığını” dile getirmektedir. Kitabın MAREV’den bölümünde de Yönetim Kurulu
Başkanı İbrahim AYSOY “Vakfımız kuruluş yönetmeliğinin 3’üncü maddesi araştırmacı Mardinlileri desteklemeyi ve ödüllendirmeyi
öngörmektedir, bu anlayışla metni kitap haline getirmek ve Sayın Abdulkadir GÜLER’i vakıf plaketiyle manen ödüllendirmeyi
uygun gördük.” sözleriyle çalışmaya verdikleri önemi vurgulamaktadır.
Kitap sekiz bölümden oluşmaktadır. Bunlar sırasıyla:
- Bizde ve Dünyada Folklor (Giriş, Dünyada ve Bizde Folklor, Folklor Nedir? Folklorun Genel Özellikleri, Atatürk ve
Folklor, Folklorun Konusu, Folklorun Amacı, Folklorun Ulusal Kültürdeki Yeri, Folklorun Yöntemi)
- Mardin ve Yöresinde Adetler ve Gelenekler (Mardin’de ve Çevresinde Gelenekler ve Görenekler, Dini İnanışlar Batıl
İnanışlar, Çocuklarda 40 gün, Ölüm ve Yas Günlerinde Adetler-Gelenekler, Bayramlarda Adetler Gelenekler, Mardin Yöresinde
Kirvelik, Mardin Yöresinde Yılbaşı Eğlenceleri, Mardin Çevresinde Mevlit Okuma Gelenekleri, Doğumda Adet ve Gelenekler,
Kulağa Ezan Okuma, Köstek Kesme Geleneği, Esenli’de Sağıma Başlama, Mardin Yöresinde Düğünler, Kız İsteme Adet
ve Görenekler, Mardin Yöresinde Başlık, Kına Gecesi, Gelin Getirme Adetleri, Kızıltepe Köylerinde Şabaş, Kızıltepe Yöresinde
Bekar Oğlağı, Kızıltepe Yöresinde Sofrada Kelle Geleneği)
- Mardin Yöresinde Acı Kahve (Mırra) (Acı Kahve, Nerelerde İkram Edilir? Nasıl Yapılır? Nasıl İçilir? Herkes Verebilir
mi? Bazı Yöresel Sözler, Kahvenin Faydaları, Kahve İçin Birkaç Söz)
- Mardin Yöresinde Söylenen Halk Türküleri (Mardin Halk Türküleri, Bahar Geldi Gül Açtı, Şeko, Sabiha, Halime,
Şen Mardin’in Çocukları, Yola Çıktım Mardin’e, TRT Repertuarındaki Şekilleriyle Şevko ve Dalal)
- Mardin Yöresinde Söylenen Bilmeceler-Atasözleri-Maniler (Mardin ve Kızıltepe Yöresinde Söylenen Bilmeceler, Kızıltepe
Çevresinde Söylenen Atasözleri, Mardin Yöresinde Söylenen Maniler, Mardin’de Mahalli Halk Oyunları, Kızıltepe’de
Halay, Halay İçinde ve Dışında Şabaş, Yörede Kan Davaları, Kan Davası Nasıl Halledilir? Mahalli Kıyafetler)
- Mardin’de Tandırcılık ve Diğerleri (Mardin Yöresinde Tandırcılık, Tandırın
Tanımı, Tandırın Tarihçesi, Tandırın Yeri ve Mekanı, Tandır Nasıl Yapılır? Tandırla
İlgili İnançlar, Çevrede Söylenen Tandırla İlgili Maniler, Mardin ve Çevresinde
Kullanılan Bazı Ev Eşyaları, Mahalli Yemekler, Özellik Gösteren Başlıca Yemekler,
Kadın Makyajında Daklar ve Döğmeler, Dak’lar Nasıl Yapılır? Yörede El Sanatları
Sepet ve Sepetçilik, Melmetun Adlı Kız Efsanesi, Sultan Şeyhmus Yatırı, Çelkaniler
“Kırk Çeşmeler”, Bilal Köyü Şenlikleri, Bir Kızıltepe Masalı Sınacok, Bir Çömlek
Altın)
- Mardin Tarihi, Tarihi Eserleri ve Turizm (Mardin Tarihi, Mardin Adı İle
İlgili Efsane, Turizm Açısından Mardin, Mardin’de Tarihi Yerler, Mardin’de Tarihi
Camiler, Hamamlar, Kasra Kanco veya “Atlı Kanco”, Kızıltepe’de Ulu Cami “Koçhisar
Cami”, Süryani Kadim Cemaati ve Deyrül-Zaferan Manastırı, Kırtuluş Savaşında
Mardin, Neler Dediler, Kaynaklar) başlıkları altında toplanmıştır.
Kitap baştan sona yazarın hayatı ve çalışmaları ile özdeşleştirilerek incelendiğinde;
Abdulkadir GÜLER’in MARDİN FOLKLORU isimli kitabı ile, 60’lı yılların
sonları ile 70’li yılların başlarındaki Mardin yöresi gelenek ve göreneklerinin günümüze
taşınıp taşınamadığının yanında günümüz de uğradığı değişim ve gelişimlerinde
ortaya konulması için yapılması gereken çalışmalar için genç Halkbilimcilere
ve araştırmacılara yol gösterdiği, görev verdiği anlaşılmaktadır.

Ankara, 08/01/2013

Şubat 2013 (39’uncu Sayı) 6-B’LİLER

Haberleşme Bülteni Sayfa 8Abdulkadir GÜLER
Şubat 2013 (39’uncu Sayı) 6-B’LİLER Haberleşme Bülteni Sayfa 9