Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

28 Kasım '06

 
Kategori
Ekolojik Yaşam
 

Maymunların Linç Eylemi

Maymunların Linç Eylemi
 

Geçenlerde National Geographic Tv'de şempanzeler ve goriller üzerine bir belgesel vardı. bir şempanze topluluğunu gözlüyordu bilim adamı. birlikte nasıl yiyorlar, kendi aralarındaki ilişkileri nasıl; ormanda sık ağaçların arasında bilimsel bir dikiz durumu.

Maymunlar üzerine o kadar çok araştırma yapılmıştır ki. kimisi benzerliklerimizi, kimisi neredeyse aynılıklarımızı gösteriyor bize. maymun türleri içinde en barışçıl olanlar dağ gorilleri bence. o koca cüsselerine rağmen gerçekten de burunlarının dibine kadar gelen insanoğluna, eğer ona bir zarar vermeyeceğini anlıyorsa hiç bir vahşi davranışta bulunmuyorlar. Gerçekten de çok ama çok özel canlılar goriller. Maymun türleri içinde belki de en nazik ve bilgeleri de gorillerdir. Yalnızlıkları, sessizlikleri en yüksek ve en ücra yerleri seçmeleri belki de bu yüzdendir. ben bir maymun olsaydım, kesinlikle goril olmak isterdim.

Öte yandan şempanzeler genel olarak insanlara gerçekten çok benziyor. Çığırtkan, hareketli, duygusal, kavgacı, korkak aynı zamanda şefkatli, zalim, ve zeki yaratıklar bunlar da.

bir maymun deneyinde anne şempanzenin annelik içgüdülerinin ne kadar güçlü olduğunu test etmek istemişler. anne şempanze ve yavrusu bir odaya kapatılmış. odanın tabanına ısı verilip zemin ısıtılmaya başlamış. zemin o kadar ısınmış ki anne şempanzenin ayakları yanmaya başlamış. o ana kadar sırtında tuttuğu yavrusnu yere koyup üstüne çıkmış. acaba bunu bir insan yapar mıydı? ya da bunu insan anne yaptı mı bir yerlerde? hayatta kalabilmek için kendi yavrusunu kullandı mı öyle, ya da böyle? buna kesin bir yanıt veremiyorum.

öte yandan yine aynı belgeselde bu sefer başka bir bilim insanı afrikada kongo'daki gorilleri gözetliyordu. ilk günlerde sadece 20 metre yaklaşabildiği goril topluluğu zaman geçtikçe yanına biraz daha yaklaşan ve hiç birşey yapmadan öylece oturan 3 kişinın sürekli farkında ve hiç bir panik yaşamadan sadece izledikten sonra bir gün, 10 metre yakınlarına gelmelerine izin verdiler. bir dişi inanılmaz bir şey yaptı. uykuya dalmak için yere uzandı, başını onu izleyenlere çevirip biraz baktıktan sonra yavaşça gözlerini kapadı ve uykuya daldı. bu davranış herkes için oldukça açıktır sanırım. "sana güveniyorum ki bana bir zarar vermezsin" demektir yaptığı, "sana o kadar güveniyorum ki karşında uykuya dalıyorum". bu inanılmaz bir şey bence.

gorillerle yaşamını paylaşan araştırmacı kadını bileniniz var mı? Dian Fossey isimli bu bilimkadınını hatırlıyor musunuz? 1985 yılında intihar mı kaza mı olduğu belli olmayan bir şekilde öldü. Mezar taşında "kimse gorilleri onun kadar sevmedi" yazan bu kadının hayatının önemli bir kısmı Kongo'nun jangılında sadece gorillerle yaşayıp onları izleyerek yapayalnız geçti. bunu kaç tane kadın yapabilir? ya da kaç insan yapabilirdi? en sevdiği goril olan "Digit" insanlarca elleri kültablası olmak üzere katledildiğinde nasıl acılar yaşamış olabileceğini hiçbirimiz tahmin edemeyiz. gorilleri koruma adına insanlara savaş açmış olması, belki de ilkel Kongo halkının nefretini kazanmasına da neden olmuştur. "gorilleri insanlardan daha çok seviyorum" demesi de tabii.

1932 de alkolik bir baba ve mutsuz bir anneden oluşan sorunlu bir ailenin tek çocuğu olarak dünyaya gelen Dian Fossey'in çocukluğu oldukça zor geçmiş. anne ve babası boşandıktan sonra annesi yeniden evlenmiş ve bu sefer üvey baba eziyeti çekmiş zavallı. küçük yaşta insanlara olan güvenini yitirmesini anlayabiliyorum. Daha sonra bir tür terapist olarak bir hastanede işe başlamış ve oradaki özürlü çocuklarla en iyi iletişimi kuran terapist olmuş. Nasıl olmuşsa gorillere ilgi duymaya başlamış ve onları araştırmak için orta Afrikaya gitmeye karar vermiş.

hepimiz "king kong" filmini biliriz. bu film, dağlarda gorilleri inceleyen ve onlar hakkında kitap yazan George Shaller dan esinlenmiş. ve dağ gorili o zamanlara dek pek de ilgi çeken bir konu değilmiş. hatta 1902 yılına dek de bilinmiyorlarmış. Gorillerin yaşadığı Virunga Volkanik bölgesi 1966 yılında Rwanda, Uganda ve Kongo ülkeleri sınırlarında kalan ortak dağlık bir bölgeymiş.

Dian Fossey'in hayvan araştırmaları yapma konusunda eğitimi bile yok ve ilginç olan da bu zaten. gorillere yaklaşması neredeyse bir yılını almış. daha sonra onunla çalışmayı ve gorillerin fotoğraflarını çekmeyi kabul eden fotoğrafçı Alan Root'a diyor ki:

"eğer gorillerle bağlantı kurmak istiyorsan onların daha önce bıraktıkları izleri değil, gittikleri yönü takip etmelisin."

gorillerle yaşadıklarını bir kitapta anlatan fossey, çok yorgun ve üzgün olduğu bir gün ayağı ağrıdığı için fazla yükseğe çıkamamış ve fazla yaklaşmadan yağmurda onları izlemeye başlamış. fakat bir süre sonra üşümeye ve titremeye başlamış. birden omuzuna bir elin dokunuşunu hissetmiş. "digit " adını verdiği bu gorille gözgöze gelmişler bir anda. sessizce bakıştıktan sonra digit onun yanına oturmuş ve sonra birlikte yağmurun altında kıpırdamadan oturmuşlar. sevginin resmi bu olsa gerek. bu yüzden goriller gerçekten de maymunlar içinde bence de en nazik canlılar. ve ne yazık ki fossey'nin sevgisi bile hiç kimseye zararları olmayan bu canlıları kültablası olmak için insanlarca katledilmekten kurtaramadı. sayıları giderek azalmakta.

yazının başında bahsettiğim belgeselde çok etkileyici başka bir sahne daha vardı ki o da, bir şempanze topluluğunun tüm bireylerinin katıldığı bir linç eylemiydi.

bir erkek şempanzeyi, neden olduğunu bilemiyorum, bir sürü çığlık ve bağırıştan sonra kovalamaya başladılar. kovalamaca sonunda yakaladılar ve bu olay, an be an görüntülendi . hepsi o bireyin üstüne çullandı ve onu saniyeler içinde ezerek öldürdüler. gerçek bir linç olayını izledim. sonra, o sessizlikte yerde yatan ölü bedene bakarken düşündüm. goril olmadığımız kesin de, biz şempanzelerden farklı mıyız?


http://womenshistory.about.com/gi/dynamic/offsite.htm?site=http://unmuseum.mus.pa.us/fossey.htm

 
Toplam blog
: 121
: 2834
Kayıt tarihi
: 09.07.06
 
 

Başkentte doğmuşum ve orada gidilecek tüm okullara gitmişim: ODTÜ-Psikoloji ve Ankara Üni. İletiş..