Merkez Bankası’ nı İstanbul’ a taşımak isteyenlerin niyeti nedir?

Son günlerde, Merkez Bankası'nın İstanbul'a taşınması konusu yeniden gündeme taşındı.

Hepimiz kabul ediyoruz, ülkemizin ekonomisinin merkezi İstanbul’dur. Ülkemizdeki herkesin kabul etmesi gereken bir başka gerçek daha vardır: Türkiye’nin başkenti Ankara’dır. Ancak ülkemizde Ankara’nın başkent olmasını bir türlü içlerine sindirememiş olanlar da vardır, onların hayallerinin başkenti İstanbul’dur. Atatürk’le, cumhuriyetle, devrimlerle ve özellikle laiklikle özdeşleşmiş Ankara’dan İstanbul’a başkenti taşıma hayallerini açık açık söylemekten çekinirler.

Büyük şirketlerin veya özel bankaların İstanbul’a taşınma kararlarını anlamak kolaydır. Patronlar, şirketlerinin veya bankalarının kendi yaşadıkları şehirde yani İstanbul’da olmasını isterler.

Başbakan, Merkez Bankası’nı ve kamu bankalarının yönetimini İstanbul’a taşıma niyetini açıkladı (1). Bir başbakan, kendisi Ankara’da yaşarken kamu ekonomisinin merkezlerini neden İstanbul’a taşımak ister?

25 yıl önce böyle bir niyet ortaya konulsaydı kabullenemesek de anlaşılır nedenler ileri sürülebilirdi. O zamanlar İstanbul ve Ankara çok uzak iki şehirdi. Uzaklıktan kastettiğim iletişimdi. O yıllarda İstanbul’dan yani ekonominin canlı şehrinden uzak olmak bir dezavantajdı. Oysa 2008 yılında durum böyle mi? Şimdi iletişim öylesine gelişmiş durumda ki, İstanbul’dakiler İstanbul’dakilerle de yüzyüze görüşmüyor, Ankara’dakilerle de. Bilgilerin hiçbiri elle taşınmıyor. 2008 yılında Merkez Bankası ve kamu bankalarının İstanbul’a taşınmalarını haklı kılacak hiçbir gerekçe yoktur.

Merkez Bankası ve kamu bankalarının merkezleri İstanbul’a taşınmasını büyük heyecanla bekleyenlerden çok az sayıda kişide, Boğaz’da oturma hayalleri vardır. Onlar gitsinler, Boğaz'da otursunlar, başkaları Ankara'da çalışsın. Ankara her iş kolunda kaliteli istihdam sağlama olanaklarına sahip bir şehirdir. İstanbul’da yaşama hayali olanları dışarıda bırakınca da Ankara’da her düzeyde kaliteli yönetici ve çalışan bulunabilir.

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti'nin, Merkez Bankası ve kamu bankalarının İstanbul’a taşınma isteğini anlamak ise olanaksızdır. Ankara’da olmaları birçok kişi için sembolik anlamlar taşır, benzer şekilde İstanbul’da olmaları da başka kişiler için sembolik anlamlar taşır. Şu andaki tartışma bu sembolik anlamlar üzerinedir ancak hiç kimse bu sembolik anlamları açıkça telaffuz edemiyor.

Ankara’nın sonsuza dek başkentimiz olmasını isteyenler bu dileklerini açıkça söylüyorlar, oysa rüyalarında İstanbul’u başkent görenler bunu gizliyorlar.

Merkez Bankası ve kamu bankalarının merkezleri Ankara’da kalmalıdır.

Ankara, 13 Ocak 2008

(1) Merkez Bankası'nda taşınma tedirginliği: http://www.milliyet.com.tr/2008/01/13/ekonomi/axeko01.html