Meta-Disiplin olarak gelecekbilim

Gelecekbilim, ilk kurulduğu zamanda bile, 2. Dünya Savaşı yıllarında, bir bilim disiplini idi.

Bilim disiplini olması, Hitler’in yükselişinin yavaş, uzun, önlenebilir ve tersindirilebilir bir süreç olması ama sonucunun korkunç bir yıkım olması ve engellenmemesi gerçeği nedeniyleydi.

Kuruluşundan 70 yıl sonra, gelecekbilimin meta-disiplin ötelemeleri kazanmasının belli nedenleri var:

Öncelikle, 2. Sanayileşme’nin 9 altkültürü de, gerçekleştirme olarak, 2. Dünya Savaşı ertesinde başladı. Dolayısıyla novum bilgiler var elimizde.

2. Sanayileşme süreçleri, bir bakıma 1. Sanayileşme’nin itici gücünden ve öncü altkültürlerinden bağımsız durumda gelişti.

2. Sanayileşme’in öncü altkültürleri de, 2. Sanayileşme’nin değiştirici / itici güçlerinden bir derecede bağımsız olarak gelişti.

Bu her 2 durum, gelecekbilimi bambaşka bir düzleme kaydırıyor. Kaydırdı değil, kaydırıyor, çünkü bu süreç hala sürmekte.

Gelecekbilimin kendinde içkin olarak bazı aşkınlıklar var.

Makro-makro global çatışmalar ve çelişmeler, tıpkı tektonik plakaların depremleri yaratmasındaki belli belirsizlikler ve belirlilikler karışımı denklemler gibi, gelecekbilimi de, geleceği de, benzer biçimde silkeliyor. Bu, siyasal açıdan 2. Dünya Savaşı / 1940 momentinden bambaşka yerler demek.

Nedir bu meta-lık’lar, aşkınlıklar ve ötelemeler? Doğrultuları ve büyüklükleri neler olabilir?

2001-2010 arasında Dünya’yı kimsenin yönetemediği, önce tekkutupluluğa, ardından kutupsuzluğa sürüklenirken ortaya çıktı.

Bu durumda, lümpen proleteryanın başıbozukluğu proleteryanın devrimciliğini oldukça dejenere eder duruma geldi. (Bununla, marksizm-anarşizm çelişkisi imlenmiyor.)

Bu durumda gelecekbilim birçok bilgisel potansiyel edinme fırsatı buldu. Tarih genelde öncü altkültürlere bu denli güçlenme fırsatı vermez. 1. Sanayileşme’de işçiler makinaları kırarken, 2. Sanayileşme’de yüksek teknolojiye herkes tapar durumda.

O nedenle, bizi görünenden çok, gözden kaçan ilgilendiriyor.

Örneğin gelecekbilim, 2. Sanayileşme sonrası kestirimler de yapabilir konuma geldi. Bu, 2 dogma / paradigma kritik eşiği sonrasını görebilmek demek. Bilim tarihine baktığımızda, 1. paradigma düzeyinin bırakın yerleşmesini, tutunmasının bile yüzlerce yıl aldığını görüyoruz.

Bu durumda, gelecekbilimimizi 25 ve 250 yıl için olduğu kadar 2.500 ve 25.000 sonrası için de kullanabiliriz demekttir. Bunu resmi kurumlar (BM gibi) bile yapar duruma geldi.

Bu, o tarihler için geleceğin şimdiden belirlenebilmesi demek değil, onu görebilirsiniz ama etkileyemeyebilirsiniz.

Örnek olarak ölümsüzlüğün gelecekbilimi şimdilik en aşkın öteleme gibi görünüyor.

Bugünün biz fanileri, ortalama yaşamımız 1 yüzyılda 40’tan 80’e çıkmış olsa bile, 800 veya 8.000 yıl boyunca nasıl yaşanabileceğine ilişkin öngörülere sahip değiliz. Onu tartışırsak, bir meta-disiplin olarak bir gelecekbilim altdalı yaratmış oluruz.

Uzaya / evrene çıkabilmiş tek zeki-canlı örneği olarak insanın geleceği de aynı türden bir meta-disiplin.

Negatif entropi olarak en üst düzeyde matematiksel tasarımımız, aslında zeki-canlı modelini karşılamıyor. Keza, yapay-zekayı ve siberuzayı da... Konunun literatüründen bunu görüyoruz.

Sonuç?:

Bugün ve burada gelecekbilimin meta-disiplinliği, disiplinliğinden önce gelir duruma geldi. Bu metin, bunu az da olsa açımlayabilmek için yazıldı.