Milli Mücadele eksik mi anlatıldı? İzmir’i savunan ve Yunanistan’a ilhakını önleyenler kimlerdir (2)

Yunan işgalinin ana nedenleri arasında: Milli Mücadele ve Osmanlı’nın tasfiyesi vardır? Galipler, bu nedenle, Almanya ile beş ayda yaptıkları antlaşma için Osmanlı Devleti’ni beş yıl oyalamışlardır.

Bu oyalamadan ve haksız, nedensiz Yunan İşgalinden, bir taşla beş değil, yüz kuş vurmanın hesabı vardır.

Burada ana neden, Osmanlı Devleti hukuken tasfiye edilmeden, “Batı geleneklerine göre yeni bir devlet!” kurmak mümkün olamayacaktır.

Sorgulamalar doğrultusun da ortaya çıkacak olan: Yunan işgalinin arkasındaki gerekçelerden birisinin de,  “Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulması mıdır?

…

Kökü çok derinlere giden uluslararası siyasi güç hesaplaşmalarını, başlamasından birkaç asır geriye gitmeden anlamak ve yorumlamak; okyanusu üzerindeki bir kayıkla anlamlandırmakla eş değerdedir.

Ancak, ilginç olanı: Bizim yakın resmi tarihimizle ilgili,  NUTUK dahil, Milli Mücadele ile ilgili yazılanlar, bunlara yabancı yazarlar da dahil, (özellikle Amerikalı ve İngilizler) eserlerinin başlangıcına, 19 Mayıs 1919 ve Samsun’a çıkış tarihini esas alırlar.

Gerçeğinde, 19 Mayıs 1919, Yeni bir devlet için başlangıç mıdır? Veya: Köklü bir devleti sonlandırmanın ilk adımı mıdır?

…

I. Dünya Savaşı, resmen, 30 Ekim 1918’de (Mondros -teslim- antlaşması) bitmiş ve ülkemiz,  galiplerden olan İngiliz, Fransız ve İtalyanlar tarafından fiili olarak işgal edilmiştir.

İşgal bunlarla sınırlı kalmamış, ikinci kez üstelikte görünür hiçbir haklı nedene dayanmamasına rağmen, İşgalciler taşeronları Yunanlılara, yakmaları, yıkmaları ve intikam almaları için 15 Mayıs 1919’da işgal ettirilmiştir.

Diğer bir ifade ile ülkemiz, işgal altında iken, yeni bir oyun için ikinci kez işgal ettirilmiştir.

…

İzmir bölgesinin savunulması ve ilhakının önlenmesine başlamadan, olayın birinci dereceden içerisinde olan Kazım (Özalp) Bey’in “Milli Mücadele” eserinden kısa alıntılar aktarılmaktadır. Gelecek bölümden itibaren Balıkesir Kongrelerinden başlanarak Yunanlıların 13 ay nasıl oyalandıkları anlatılacaktır.

Orgeneral Kazım Özalp, TBMM başkanlığı ile Milli Savunma Bakanlığı ’da yapmış birisi olarak bu konuda en yetkili isimlerdendir. Okuyanlar, aktarıcının görevlerini, yetkinliği dikkate almalıdır.

…

“…Bergama’dan Soma’ya gelişimin ertesi günü İngiliz mümessili Binbaşı Hadkinson Soma’ya geldi ve benimle görüşme talep etti… Kendisiyle birkaç saat görüştüm. Konuştuğumuz yerin penceresinden Bergama’dan kaçan ve yollara dökülen halkın perişan manzarası görülüyordu. Bunlar barınacak yer, yiyecek ekmek arıyorlardı. Hadkinson’la evvelce tanışmamıştım. Fakat ziyaret maksadını tahmin etmiştim.

Evvelâ pencereden dışarı bakıp perişan manzarayı görmesini, ondan sonra görüşmelere başlamamızı söyledim. Acı duyan bir vaziyet alarak,

“Ne yapalım, bizim kabahatimiz değil” dedi.

“ O halde görüşelim” dedim. Hadkinson’un söylediği sözler fikirler şunlardan ibaretti:

-“Halk ve askerlerin Yunanlılara karşı harbetmeleri çok tehlikelidir. Bu hareket İngilizlere ve diğer İtilâf devletlerine karşı mütarekeyi ihlâl edecek bir mahiyettedir. Siz bu hareketinizle, İtilâf devletlerini Yunanlıların yanı başında bulundurmak. Yunanlılar ile beraber karşınıza çıkarmak tehlikesine maruzsunuz. Şimdi bir şey yapmayınız, İtilâf devletleriyle temas edip fikrinizi sulhen anlatmaya çalışınız.”(1)

…

"..Soma’da bulunduğum bugünlerde Çerkez Etem geldi. Bandırma’dan Ayvalık mıntıkasına Ali Bey’in yanına gitmiş, oradan da Soma’ya gelmişti. Salihli’ye giderek orada bir cephe tesis etmek için kendisine bir miktar silâh verdim, gitti. Aynı zamanda Akhisar’da, ufak bir askerî fırka ile beraber, millî kuvvetler teşkil etmek üzere binbaşı Konyalı Hüsnü Bey’i gönderdim...

Gerek Salihli’de, gerek Akhisar’da bu suretle millî teşkilât kurulmuş, aynı zamanda Aydın ve Ödemiş havalisinde de Yunanlılara mukavemet etmek üzere halk silâhlı teşkilât yapmağa başlamıştı.

Bugünlerde İttihat ve Terakki’nin İzmir kâtibi mesulü Celâl Bey.. İttihatçı olduğundan dolayı, Istanbul hükümetince tevkifine teşebbüs olunması üzerine, İzmir’den kaçmış. Aydın civarına giderek orada Demirci Efe ile buluşmuş ve Galip Hoca namı ile çalışmaya başlamış idi.

İzmir’in işgali üzerine oralarda bulunan Yürük Ali Efe ve Demirci Efe, Binbaşı Hacı Şükrü Bey’le birleşerek millî kuvvetler teşkil ve bunlarla Yunanlılara karşı cephe kurmuşlar ve ödemiş civarında da, Sarı Efe Edip, İsmail Efe, Mestan Efe ve arkadaşları ile diğer bazı kimseler, millî kuvvetler meydana getirmişlerdir.

Bu millî kuvvetlerimiz Yunanlılarla çarpışmalar yapmakta ve düşman kuvvetlerini zorlayarak zayıflatmakta idiler.

Görülüyor ki İzmir’in işgalinden İtibaren bir ay zarfında millet her cephede Yunan istilâsına karşı silâhını eline alarak harekete geçmiş bulunuyordu. İtilâf mümessilleri, bize ve halka karşı tesirli olamadıklarını görünce, İstanbul hükümetini zorlamaya başladılar…” (2)

…

Yukarıda yazılanlar özetlenirse;

Yunanlıların İzmir’i işgal etmesinin hemen arkasında İngiliz Komiser ne demektedir;

-“Halk ve askerlerin Yunanlılara karşı harbetmeleri çok tehlikelidir… Şimdi bir şey yapmayınız, İtilâf devletleriyle temas edip fikrinizi sulhen anlatmaya çalışınız.”

Peki, İzmir bölge halkı Yunan İşgali karşısında ne yapmıştır?

-İzmir’in işgali üzerine oralarda bulunan Yürük Ali Efe ve Demirci Efe, Binbaşı Hacı Şükrü Bey’le birleşerek millî kuvvetler teşkil ve bunlarla Yunanlılara karşı cephe kurmuşlar ve ödemiş civarında da, Sarı Efe Edip, İsmail Efe, Mestan Efe ve arkadaşları ile diğer bazı kimseler, millî kuvvetler meydana getirmişlerdir.

-Görülüyor ki İzmir’in işgalinden İtibaren bir ay zarfında millet her cephede Yunan istilâsına karşı silâhını eline alarak harekete geçmiş bulunuyordu. İtilâf mümessilleri, bize ve halka karşı tesirli olamadıklarını görünce, İstanbul hükümetini zorlamaya başladılar…”

Anlaşılan, İstanbul Hükümeti ve Saray işgal güçlerince esir alınmış, Mustafa Kemal Paşa Anadolu yollarında, Henüz ortada ne Erzurum, ne de Sivas Kongreleri var…

Ancak, İzmir ve Bölge halkı Yunanlılarla kahramanca çarpışmaya başlamıştır...

Devam edecek

-Yunanlılar İzmir’i neden işgal ettiler?

www.canmehmet.com

Resim: web ortamından alınmış, alt yazı tarafımızdan düzenlenmiştir.

(1-2) MİLLÎ MÜCADELE, 1919-1922  Orgeneral KÂZIM ÖZALP C.I 4. Sahife:30 Baskı, TÜRK TARİH KURUMU BASIMEVİ – ANKARA.