Misket türküsünün hikayesi

Misket, Ankara yöresinde bulunan ufak bir elma türüdür... Ganizadeler'in minik ve şirin kızları Huriye ise sık sık evlerinin önündeki elma ağacına tırmandığı için "Misket" diye çağrılır. Ankara'nın sayılı efelerinden Osman yakışıklı, burma bıyıklı genç bir delikanlıdır. Aslında Huriye'nin misket ağacına çıkmasının asıl sebebi de Osman Efe'dir. Gönlünü Osman Efe'ye kaptırmıştır. Osman Efe de Huriye için boş değildir. Efe, her gün belli saatlerde evin önünden geçer, Huriye de yüksek duvarların ardından Osman Efe'sini görmek için misket ağacına tırmanır. İkisinin de yüreği bir birler için atmaktadır.

 

Yörenin ünlü ve zengin ağalarından Kır Ağa, bir gün Huriye'yi su doldururken çeşme başında görür. Aradan bir hafta geçmeden Kır Ağa, Ganizadeler'e Huriye'yi istemek için haber gönderir. Huriye'nin babası, "Kır Ağa, yiğit insandır, malı mülkü yerindedir" diyerek, Huriye'yi vermek ister. Annesi, Huriye'nin ağzını arar, fakat Huriye ''ölsem de Kır Ağa'ya varmam'' cevabını verir.

 

Huriye, akşamı zor eder. Bahçeye çıkıp, tırmanır elma ağacına. Sevdiceğinin yolunu gözler. Osman Efe her zamanki saatinde geçer evlerinin önünden. Huriye, misket ağacının tepesinden Osman Efe'ye durumu anlatır.

 

Osman Efe, çılgına döner. Kır Ağa'ya haber gönderir, ''Kendini sever, sayarım. Yiğit kişi bellerim. Misket benimdir, yolumdan çekilsin. Sonu iyi olmaz'' der. Haberi Kır Ağa'ya götürenler, bire bin katarak anlatırlar. Osman diyor ki, "Kır Ağa kim oluyor da benim yavuklumu istiyor. Leşini sererim diyor." derler.

 

Kır Ağa, ''Demek dünkü çocuk bize meydan okuyor. Kendine güveniyorsa çıksın karşıma!'' diye haber gönderir. Tabii haberi götürenler Osman Efe'ye de bire bin katarak anlatırlar. Osman Efe Kır Ağa'ya, Kır Ağa Osman Efe'ye kinlenir. Sonunda ölümüne kavga etmeye, sağ kalanın Huriye'yi yani Misket'i almasına karar verirler.

 

Belirlenen gün ve yerde karşılaşırlar. Çekerler bıçakları. Huriye ise durumu öğrenir, çıkar elma ağacı üstüne, merakla bekler bu karşılaşmanın sonucunu. Bir yandan da Osman Efe için dua eder. Osman Efe, Kır Ağa karşısında aslanlar gibi dövüşür. Kır Ağa kavganın bir yerinde elindeki bıçağı düşürünce. Osman Efe bakar Kır Ağa bıçaksız kaldı, o da atar elindeki bıçağı. Bunun üzerine Kır Ağa ''Benimle böylesine boy ölçüşen yiğide, ben kıyamam. Koç olacak kuzuya bıçak çekemem. Vur bıçağını bağrıma. Misket senin olsun'' der. Osman Efe önce şaşırır, sonra koşup ellerine sarılır Kır Ağa'nın, sen benim büyüğümsün diye. Kır Ağa "Misket'i senin için istemeye bizzat ben gideceğim, düğününüzü de ben yapacağım." der. Kır Ağa düşer kalabalığın önüne, Osman Efe için kız istemeye, Ganizadeler'in evine doğru gitmeye başlar.

 

Misket ise çıktığı elma ağacında heyecandan yerinde duramaz. Daldan dala geçip, gelenleri seçmeye çalışır. Derken kalabalık yaklaşır, önde Kır Ağa, arkasında kalabalık. Gözleri Osman'ını arar, göremez. Kır Ağa'nın Osman Efe'yi yenip, öldürdüğünü düşünür. Birden başı döner, gözleri kararır, ağaçtan aşağı düşer. Cansız bedeni misket ağacının altında boylu boyunca uzanır.

 

Çok geçmeden kalabalık elma ağacına ulaşır, bir feryattır kopar. Osman Efe, dayanamaz terk eder Ankara'yı. Misket kızın yani Huriye'nin hikayesi dilden dile dolaşıp türkü olur. Bu hazin türkünün oyunu da Kır Ağa ile Osman Efe'nin bir birleriyle olan düellosudur.

 

 

Kaynak:

Yaşar Özürküt

Türkülerin Dili

Ankara Kültür Kurumu Yayınları

Stockholm 1987