Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

11 Nisan '19

 
Kategori
Genetik
 

Mitokondriyal Havva ve Adem

Mitokondriyal genetik bilginin anne soyundan gelecek nesillere aktarıldığı uzun süredir bilinmekteydi. Ama bir hastalık, araştırmacıları babalardan geçen mitokondriyal DNA’ya sahip üç aileyi tanımlamaya yönlendirdi ve genetik materyalin sadece annelerden gelebileceği fikrini reddetti.

Hücrelerimizin enerji santralleri olan mitokondrilerin kendi genetik materyalleri olan mitokondriyal DNA (mtDNA, insan hücrelerinde kendi DNA’sına sahip olan tek organel mitokondridir.) dişi yumurtasından gelecek döllere aktarıldığından, bu zamana dek erkeklerin çocuklarına mitokondrilerini aktaramadıkları bilinmekteydi ve bu teoriye de “Mitokondriyal Havva” ismi verilmişti. Bu zamana kadar sorgulanmayacak düzeyde bir bilimsel gerçek olarak kabul edilmişti. Ancak araştırmacılar tarafından bir hastalığın incelenmesi sonucunda bu teori yıkılmış oldu.

Her şey dört yaşındaki bir erkek çocuğun Amerika Cincinnati Çocuk Hastanesi Tıp Merkezi’nde hekim-bilim adamı Taosheng Huang'a yönlendirildiği zaman başladı. Bebek açıklanamayan yorgunluk ve kas ağrısı yaşıyordu ve mitokondriyal bozukluk belirtileri gösterdiği düşünüldü. Bu nedenle Huang, çocuğun mitokondriyal DNA'sını diziledi (DNA’nın yapıtaşları olan nükleotit bazlarının sırasının belirlenmesi) ve gerçekten de alışılmadık derecede yüksek bir heteroplazmi seviyesi buldu. Çocuğun DNA'sı, görünüşe göre farklı genler içeriyordu.

Hastanın ailesinin de mitokondriyal DNA'sı analiz edildi. Huang, genetik materyali çocuğun kız kardeşlerinden, ebeveynlerinden, büyük ebeveynlerinden ve hatta hem ebeveynlerinden hem de büyük ebeveynlerinin kardeşlerinden alarak diziledi.

Beklendiği gibi, genç hastanın DNA'sının aynı yüksek heteroplasmiyi paylaşan annesinden geldiğini buldu. Ancak beklenmeyen şey, aile üyelerinin birçoğunun, annesi, büyükbabasının ve iki büyük teyzesinin, her iki ebeveynden mitokondriyal DNA'yı miras aldıkları ortaya çıkmasıydı.

Huang, bu genetik koşulların diğer gen havuzlarında da bulunup bulunmadığını görmeye karar verdi. Bilim adamı, aynı heteroplazminin gözlenip gözlenmeyeceğini görmek için başka aileleri de araştırmaya başladı.

Bu şekilde iki aile daha tespit edildi. Sonuçlar, Huang'ın şüphelerini doğruladı. Normalde, yumurta döllendikten sonra spermin mitokondrilerinin döllere geçişine izin vermeyecek bir mekanizmaya sahiptir. Fakat potansiyel bir mutasyonun, yumurtanın “sperm mitokondrisi eliminasyonunu” önleyebileceği ve bu transfere izin verebileceği öngörüldü.

Bu kadar kesinliğinden şüphe edilmeyen bir bilginin bile artık doğru olmadığı kanıtlandıysa, kim bilir daha doğru bildiğimiz hangi yanlış bilimsel gerçeklerle karşılacağız!

 

Kaynak: https://interestingengineering.com/it-turns-out-mitochondrial-dna-can-be-passed-down-by-fathers-too

 
Toplam blog
: 3
: 557
Kayıt tarihi
: 25.12.18
 
 

2014 yılında İstanbul Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik bölümünden mezun oldum. 2017'de Yı..