Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

01 Mart '17

 
Kategori
Otomobil
 

Modern Otomobillerin bakım onarım maliyetleri arttı mı?

Modern Otomobillerin bakım onarım maliyetleri arttı mı?
 

1 milyarın üzerinde otomobil var, refah arttı. Bir de petrol savaşı olmasa ne iyi olurdu!


Otomobil insanların evlerinden sonra para harcadıkları ikinci büyük alandır. Ulaşım ihtiyacını karşılamak yanında kişinin zevklerini, zenginliğini gösterdiği bir sunum alanıdır.

Otomobilin rutin bakımlarına gösterilen titizlik, arızayı önleyici niteliktedir ve parçaların arızalanmadan kullanılmasıyla daha büyük masrafların oluşması engellenmektedir.

Modern otomobiller 2007 sonrası daha çok sayıda parçadan oluşmaktadır. Modern bir otomobil bin sekiz yüz (1800) parça ve otuz (30) bin üzerinde komponent içeriyor.  Daha çok sayıda birlikte çalışan parça, istatistik gereği daha çok arıza demektir.

1970 yılında otomobiller için ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA) tarafından konulan emisyon sınırlama kuralları ilave mekanik parçalar ve elektronik kontrol kartları gerektirdiğinden otomobil parça sayısı ve fiyatı artmıştır. Ayrıca, otomobil arızaları için 1996'da konulması zorunlu olan  "Arıza Teşhis Sistemi, OBD; On-Board Diagnostics"  maliyet artışını tetiklemiştir. OBD mantığı her fonksiyon için bir algılayıcı ile ölçme ve kontrol aralığı oluşturmuştur. OBD teşhisi kolaylaştıran bir yaklaşımdır. OBD, otomobilin her biriminin nasıl çalıştığını bilen kişi yerine geçemez. Ölçme yapan algılayıcılar, sonuçları otomobil bilgisayarına gönderir. Burada her alt sistem için sonuçlar kaydedilir ve istenirse dışarıya sayı kodları olarak alınır ve bunların anlamı önceden bellidir. Sapma olan alt sistem sonuçları teknisyen tarafından analiz edilerek arızanın nerede ve ne olduğu yorumlanır.

Otomobildeki performans, güvenlik, yakıt verimi alt sistem iyileştirme çalışmaları, bilgisayar ve bir yazılımla entegre çalışan arıza teşhis sistemi otomobili  karmaşık bir yapıya kavuşturmuştur.

Otomobilde neden elektroniğe ihtiyaç olduğu şöyle açıklanabilir.                                                

Motorun emisyon sınırlamalarını sağlaması için verimli çalışması gerekmektedir. Bu da ateşleme süresinin ve anının ayarlanmasını, gelen yakıt ve hava miktarı kontrolunu, motorun sıcaklık, basınç, yağ seviyesinin belirtilen aralıklarda olmasını gerektirmektedir. Bu hususlar sensörler, analog-sayısal çeviriciler, istenen Volt değerinde sayısal sıfır (0) örneğin 1V ve sayısal bir (1)  örneğin 5V veya 12V gibi gerilimler, sensör okumalarını; doğrusal olmasa da çeviren devreler, çoklama devreleri  kullanarak  kontrol edilebilmektedir. Ayrıca gösterge paneli, otomatik fren sistemi (ABS), sensör ve kontrol devrelerine ihtiyaç duymaktadır.

ABD'de yeni otomobillerin satışında kâr %6 civarındadır ve masraf sonrası kâr %1-2'dir.  Şirketler satış sonrası yoğun rekabetin azaldığı servis ve bakım da para kazanmayı planlamaktadır. ABD istatistiklerine göre pahalı araçların BMW, Mercedes gibi altı (6) ayda bir yağ değişimi ve bakımları dikkate alınırsa bunlar on (10) yıllık bir dönem içinde on beş (15) bin dolar civarında bir maliyet oluşturmaktadır. On yıllk bakım onarım maliyeti toplamında Toyota, Honda gibi ekonomik arabalar altı (6) bin dolar civarında, VW sekiz (8) bin dolar ile ortalardadır.

Bir değerlendirme yapacak olursak,  performans ve konfor içeren lüks araçların, az sayıda imal edilen özel, üstü açık cabrio, spor RS gibi, araçların onarım bakım maliyeti yüksektir. Orta tabakaya hitabeden bir VW Golf otomobilin yıllık işletme masrafını kabaca hesaplayalım. Otomobilin değeri yirmi beş (25)  bin $ olsun. Yıllık amortisman, değer kaybı bir yıl önceki değerinin en az %10'u kadardır ve 2500 $ eder. Otomobilin  bakımı 800 $, sigortası 1500 $, vergisi 1200 $, yakıt bedeli 15 bin km için 2000 $'dır. Toplam sekiz (8) bin $ ediyor. Görüldüğü gibi bakım onarım masrafı aslında otomobile harcanan bir yıllık işletme kullanma parasının her yıl %10 düzeyindeki bir kısmıdır. Arabaya göre on (10) yıllık toplam değişmektedir. Türkiye için kullanım bedeli hesaplanırsa rakamlar biraz değişecek ve muhtemelen yakıt bedeli artabilecektir.

Otomobil onarım ve bakım maliyeti = Parça fiyatı+İşçilik/saat maliyeti+İşyeri sabit masrafı/saat  (yıllık kira, elektrik, su, ısınma, yeni aletlerin bedeli/2000 saat) maliyeti toplamı sayılabilir.

Parça maliyeti  aracın ilk satış fiyatı-pahalılığı ile ilgili olmakla birlikte şirket yedek parça politikasına, parçanın orijinal veya yan sanayi parçası olmasına veya sökme, ikinci el parça kullanılmasına göre değişir. Aracın şasi numarasına göre (ruhsattaki marka, model, üretim yeri, motor hacmi, motor no) uygun parçanın alınması önemlidir.

Otomobil markasını taşıyan ambalajlı parçalar garantili ve pahalıdır. Bunun yerine aynı parçayı çok sayıda küresel olarak üreten bir firmanın ürününü almak daha ekonomik olur ve orijinale yakın kalite sağlanabilir. Örneğin Mercedes sinyal kolu değiştirecekseniz orijinal Mercedes yıldızlı parça yerine aynı kolu üreten Alman firması ürününü alın, Tayvan ürünü en ucuz olsa da riske girmek istemiyorsanız almayın. En ucuza aldığınız ürün düzgün çalışabilir veya altı ay sonra bozulup, elinizde kalabilir. Parça seçiminde, yenilenecek parça ucuz, işçilik süresi uzun ise işi tekrar yaptırmamak için kaliteli parça taktırın.

İşçilik; İşçilik süresi ustanın bilgisine, değiştirilecek parçaya ulaşım kolaylığına, kullanılan aletlere bağlıdır. Ayrıca arızalı parçanın doğru teşhisi önemlidir. Bilgisayarlı test cihazları teknisyen teşhisini kolaylaştırır. Bazen klimanız bozuksa, klimacıya gitmek daha iyi olabilir. Klimacı arızanın giderilmesi işini daha kısa sürede, arızalı parçayı bulup değiştirerek yapabilir. Uzmanlık için biraz fazla ücret ödersiniz ancak sorununuz çözülmüş ve otomobile başka bir zarar verdirmemiş olursunuz.

Genellikle Kurumsal servis ücretleri daha yüksektir. Bunlar yaptıkları iş için örneğin 12 ay malzeme ve işçilik garantisi veya 15-20 bin km yol garantisi verirler. ABD'de  müşteriye yazılan işçilik bedeli yerine göre 85-125 dolar/saattir.

Türkiye'de ise buji değişimi, lastik değiştirme gibi yapılan işe göre fiyatlandırma vardır. Ancak tamirci şunu da yaptım, bunu da yaptım diye abartabilir. Lastiğiniz patlamışsa 40 TL alacaksa lastiğin patlağı büyük, özel çelik örgülü yama koymamız gerekli O'da ilave 20TL diyerek 60TL'nızı isteyebilir.

Aracınızın garantisi bitmişse oto sanayiinde de aracın uzmanı ustalar biliyorsanız Onlara baktırabilirsiniz. Konuşmanızda araca gerekli yedek parçayı kendiniz satın alıp, sadece işçilik ödeme konusunu baştan görüşün. Ustaya güveniniz varsa yedek parça temin işini de o yapabilir. Özellikle orijinal parça bulamayıp, çıkma parça taktırmak zorunda kalırsanız, çalışmayacak parçayı iade edeceğinizi Ustanız parça satıcısına belirtir ve ödemeyi onarımdan sonra yaptırır. Değiştirilecek parçayı takılmadan önce görün. Soket farkı, boyut farkı olabilir ve yerine uymayabilir.

Teknoloji yükseldikçe yeni aletler ve teknisyen eğitimi gerekiyor mu? Evet. Yüksek teknolojili modern lüks otomobilinizin arka tamponuna çarptılar diyelim. Park sensörünüzün, kameranızın duyarlıklarını optimize etmeniz, kalibrasyon ve bu algılayıcıları araca tanıtmanız gerekli olabilir. İlave cihaz, emek ve para gereklidir. Ana firma bu tür cihazları diğer hizmet sağlayıcılara vermeli, satmalı ki rekabet ve maliyet düşüşü olsun.

Sonuç: Otomobillerin performansı, güvenliği, cazibesi, sürüş zevki daima konuşulacaktır. Herhangi bir sebeple kullanamayacağınız veya sevmediğiniz bir otomobile fazla para yatırmayın. Otomobilinizden hoşlanıyor ve ihtiyacınızı karşılıyorsanız çözümünüz tamamdır. Otomobil kiraya verdiğiniz ev gibi gelir kaynağı (asset) değil, masraf (liability) kapısı olabilir.

Kaynaklar:

Are modern cars less problematic? Josh Clark 2009, Howstuffworks

Why modern cars are getting more expensive to fix? by Autocar. 31 July 2016

 
Toplam blog
: 182
: 1556
Kayıt tarihi
: 14.10.12
 
 

Elektronik Y.Mühendisiyim. Teknik alan dışında Tasarruf ve tutumlu yaşam, Kişisel Finans Yönetimi..