Müdahalenin men'i davalarında kesinleşme şartı

Müdahalenin men'i davalarında kesinleşme şartının aranıp aranmaması tamamen dava konusu uyuşmazlıkla ilgilidir. HMK 367/2 maddesinde kesinleşmesi şart olan mahkeme ilamları açıkça sayılmıştır. Ancak her zaman olduğu gibi kanun maddesini iyi yorumlamak gerekir. Bu konuda en büyük kargaşa gayrimenkule ilişkin davalarda karşımıza çıkmaktadır. İlamın konusu gayrimenkule ilişkindir ancak gayrimenkul üzerindeki ayni hak mı kişisel, şahsi hak mı malesef ayrımı yapılamamaktadır.

Dava sonucunda gayrimenkul üzerindeki ayni hakka ilişkin bir karar verilmişse tartışmaya gerek yok kararın icraya konu edilebilmesi için kesinleşmiş olması şartı aranır. Peki nedir bu ayni hak? Örneğin mülkiyet hakkı. Dava sonucunda gayrimenkulün mülkiyeti bakımından bir karar verilmiş ise kesinleşme şartı mutlaka karşımıza çıkacaktır. Ancak mülkiyet hakkı bakımından bir uyuşmazlık yok iken sadece kişisel bir hakka ilişkin bir karar verilmiş ise kararın icraya konu edilebilmesi için kesinleşme şartı kesinlikle aranmayacaktır. Yargıtay ilgili dairelerince verilmiş bu konudaki kararları sizlerle paylaşıyorum. Bilgilerinize. Umarım işinize yaramıştır.

Yargıtay 12. HD. 2011/9304 K.2011/26513 İçtihat Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşüldü :

HUMK.nun 443/4 (HMK.nun 367/2) maddesi gereğince gayrimenkul ilgili ayni haklara ilişkin kararlar kesinleşmedikçe icra edilemez. Bu nedenle aynı ilamda yazılı eklentilerin de infazının istenebilmesi için ilamın kesinleşmesi zorunludur. Buna karşılık, gayrimenkulün aynına ilişkin olmayan (gayrimenkul üzerindeki kişisel "şahsi" haklara ilişkin olan) ilamların icraya konulabilmesi için bunların kesinleşmesine gerek yoktur. (Prof. Dr. Baki Kuru, İcra İflas Hukuku, 3.cilt sayfa 2212)

Somut olayda, Sarıyer 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 08.11.2007 tarih ve 2005/142 E 2007/372 K.sayılı ilamının incelenmesinde; mahkemece alacaklının müdahalenin önlenmesi ve ecrimisile ilişkin taleplerinin kısmen kabulüne davalı-karşı davacının alacak davasının kısmen kabulüne karar verildiği görülmektedir. İlamın içeriğinin incelenmesinde taşınmazların aynı ihtilaflı olmadığı anlaşıldığından ilamın infazı için kesinleşmesine gerek bulunmadığı gibi, ilamın ferilerinden olan vekalet ücreti ve yargılama gideri alacağı yönünden takip başlatılması için de kararın kesinleşmesi koşulu bulunmamaktadır. Yine davalı karşı davacının açmış olduğu alacak davasına ilişkin hüküm yönünden takip başlatılması için kararın kesinleşmesi koşulu bulunmamaktadır. O halde, hüküm kesinleşmeden icra takibine konulamayacağından bahisle şikayetin kabulüne karar verilerek diğer şikayet ve itirazlar hakkında karar verilmemesi isabetsizdir.

KARAR : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulüyle mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK. 366 ve HUMK.nun 428 inci maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), 05.12.2011 tarihinde OYBİRLİĞİYLE KARAR VERİLDİ.

--HD 12 Esas : 2001/3806 Karar: 2001/4550 Tarih: 19.03.2001

* Kesinleşmeden icraya konabilecek ilamlar


Gayrimenkul üzerindeki kişisel "şahsi" haklara ilişkin olan ilamlar, kesinleşmeden icraya konabilir.

(1086 s. HUMK. m. 443/4)

Mercii kararının müddeti içinde temyizen tetkikinin alacaklı vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye 26.2.2001 tarihinde gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü.

HUMK.nun 443/4. maddesi gereğince gayrımenkule ve buna ilişkin ayni haklara dair hükümler kesinleşmedikçe icra edilemez. Bu nedenle aynı ilamda yazılı eklentilerin de infazının istenebilmesi için ilamın kesinleşmesi zorunludur. Buna karşılık, gayrimenkulun aynına ilişkin olmayan (gayrimenkul üzerindeki kişisel "şahsi" haklara ilişkin olan) ilamların icraya konulabilmesi için bunların kesinleşmelerine gerek yoktur. Yani, bu ilamlar kesinleşmeden icraya konulabilir (Prof. Dr. Baki Kuru, İcra ve İflas Hukuku, 3. cilt, sahife 2212). Somut olayda, takip konusu ilamın incelenmesinde, taşınmazın alacaklı tarafından daha önce borçluya kiraya verildiği, kiracılık süresinin sona erdiği ve bundan sonra borçlunun alacaklı Vakıflar Genel Müdürlüğü ile yeni bir kira sözleşmesi imzalamadığı için fuzuli şagil durumuna düşen adı geçenin müdahalesinin men´ine ve ecrimisile hükmedilmesinin talep edildiği ve mahkemece de talep gibi karar verildiği görülmektedir. Bu durumda taşınmazın aynı ihtilaflı olmadığı için ilamın infazı için kesinleşmesi gerekmez (Prof. Dr. Baki Kuru, A.G.E., Sahife 2187). O halde istemin reddi yerine kabulü isabetsizdir. Sonuç: Alacaklı vekilin temyiz itirazlarının kabulü ile mercii kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK. 366 ve HUMK.nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), 19.3.2001 gününde oybirliğiyle karar verildi.

--T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi

Esas : 2003/22521
Karar : 2003/26613
Tarih : 29.12.2003


KARAR METNİ :

Yukarıda gün ve numarası yazılı merci kararının müddeti içerisinde temyizen incelenmesi alacaklı vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü :

Takip dayanağı ilamda davacıların malik oldukları yere davalıların haksız el atmaları sebebiyle müdahalelerinin önlenmesine ve ecrimisil alacağına hükmedildiği davalıların taşınmaz üzerinde mülkiyet iddialarının bulunmadığı yalnızca davacılara dava açma haklarının bulunmadığının ileri sürüldüğü anlaşılmaktadır. Bu halde taraflar arasında mülkiyet uyuşmazlığı bulunmadığından ve mahkemece taşınmazın aynıyla ilgili uyuşmazlık hâlledilmediğinden HUMK.nun 443. maddesi gereğince kesinleşmeden infazı mümkündür. Mercice aksine düşüncelerle şikayetin kabulüne karar verilmesi isabetsizdir.

SONUÇ : Alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile mercii kararının yukarda yazılı sebeplerle İİK. 366 ve HUMK.nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), 29.12.2003 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

SARGIN AVUKATLIK BÜROSU

Av. Şafak SARGIN