Mülakat teknikleri

Mülakat Teknikleri

1 Eylül 2007

Mülakatta kendiniz olmalısınız:
Her insan ayrı bir karakter yapısına sahiptir. Doğal yapı her zaman makul ve benimsenirken taklit ve başkasına benzemeye çalışma soğuk ve itici olacaktır.

İşi ve şirketi tanıyarak mülakata gitmelisiniz:
Yapılacak iş hakkında bilginiz yok ise hayali bir müracaat olur. Şirketi tanımıyorsanız, öylesine müracaat ettiğiniz anlaşılır. İşe karşı tutkulu ve istekli olmak işverene güven verir, beğenisi artar.

Mülakata zamanında gitmelisiniz:
İstenen zamandan kısa süre önce ve dinlenmiş, dinç bir halde gidin. Görüşmeye geç kaldığınız için koşturarak, nefes nefese ve ter içinde adrese ulaşmak ve mülakata girmek itici olacaktır. Yorgun, uykulu, düşünceli bir hal sergilemekte sevimli durmayacaktır.

Mülakata uygun giyinmelisiniz:
Kendi uyumlu giyim ve imajınızı takip edin, o gün için farklı ve henüz ısınmadığınız giyimden kaçının. Ağır koku, aşırı makyaj vs. itici olabilir, giyimde, makyajda aşırıya gitmeden, düzgün kıyafet ve bakımlı görünüş etkinizi artıracaktır.

Mülakat stresini atmak için ön hazırlıklar yapmalısınız:
- Mülakat teknikleri hususunda bilgi edinin, imkânınız varsa bu konudaki seminerlere katılın,

- İşi ve işyerini tanıyarak gidin, işe uygun yanlarınızı uygun şekilde pazarlayın,

- Gerilim sorularını yumuşak göğüsleyin, abartmayın,

- Yanlış verilen cevaplar stresinizi artırır, zorda bırakır, mümkün oldukça dürüst ve doğru cevaplar verin.

Doğru işe müracaat ettiğiniz belli olmalıdır:
İşe uygun vasıflarınızı CV’nizde ve mülakat görüşmesinde açıklamalısınız. Eğitim, tecrübe, yetenekler vurgulanmalı, daha önce neler yaptığınız ve başarılarınız konusuna değinilmelidir. www.cvtr.net

Kurum Kültürüne uyum ve iş sadakati:
Müracaat ettiğiniz işyerini tanıdıktan sonra işyerinin kurum kültürü, kısaca sahipleri hakkında bilginiz olsun. Sizin değerlerinizle çatışmayan bir kültüre sahip olduğunu bilmeli ve bu işin sizin “iç çatışma” yaşamayacağınız bir iş olduğunu açıklamalısınız. Bu işte sizin uzun süreli çalışabileceğinizi de gösterir.

Tuzak soruları iyi anlama ve ücret:
İşyerinde kalıcı olmanızı test eden “tuzak sorular” mülakat tekniklerindendir. Anlattığınız bir olaydan veya işverenin beklentisinden bu tür sorular çıkabilir. “Neden 3 aydır işsizsiniz?!” “Önceki işinizden çıkarılmışsınız, neden?!” vs. Ücret beklentinizde böyledir. Sizin piyasa değeriniz ve o işyerinin o unvana verdiği ücreti biliyorsanız rahatlıkla rakamı tutturabilirsiniz. Aksi halde ya çok düşük rakam söylersiniz ki, işi bildiğinizle ilgili şüphe oluşur veya yüksek bir rakam belirttiğinizde bu rakamı veremeyecekleri için tekrar düşünelim derler. Pazarlık genellikle yapılmaz.

Mülakatta rahat olma, laubali olmama:
Mülakat İNKA müdürü, birim amiri veya heyet tarafından yapılabilir. Bu durumlarda ilk rahatlama sorusundan sonra kendinizi stresten uzaklaştırıp rahatlayın. Soruları anlayarak cevap verin, anlaşılmayanı nezaketle sorun, her soruyu tekrarlatmayın. Hareket ve sözlerinizde aşırılığa kaçmayın, senli benli olmaya çalışmayın. Tuzak olarak bu yapılsa bile hemen havaya girmeyin, mülakat heyeti çalışan arıyor patron değil.

Cevaplarınız sıkıcı ve uzun olmasın:
Mülakatta kısa sürede işe uygunluğunuz araştırıldığı için bu husus özen gösterilmesi gereken noktayı belirtir. Her soruya net, kısa ve açık cevaplar vermelisiniz. İşin hikâye kısmı mülakatçıyı ilgilendirmez, sıkar. Ayrıca açık verme ihtimaliniz ve tuzak sorularla karşılaşma riskiniz artar. Tarih, isim, yer ve olay anlatırken cümleleriniz düzgün ve 5N 1K’ya tam cevap verir şekilde olmalıdır. “17 Mayıs 2001 de ilk kez İstanbul Toyota’da işe başladım” netliği olmalıdır. “Sanırım Mayıs 2001’de ilk işime başladım” demek iş heyecanınızın az olduğunu gösterir.

Ses tonu, jest ve mimikler:
Konuya girişiniz, anlatımınız ses tonu ve hareketleriniz sıcak ve doğal olmalı. Yapmacık hareketlerden, kısık ve yüksek ses tonundan sakının. Heyet mülakatlarında oturduğunuz yer biraz uzak olabilir, sesinizi biraz arttırmanız gerekebilir. Çok gülme, çok somurtma, sinirli görünme gibi duruşlar ile jest ve mimikleri abartma, sürekli el-kol, ağız-göz hareketleri yapmak itici ve soğuk olduğundan olumsuz etki verir.

Analitik düşünce yapınız ve testler:
Sonuç odaklı düşünme yapınızı anlamak için mülakatlarda küçük matematik sorular sorulabilir.

- Bu odaya kaç balon sığar?

- Bilemiyorum – Hesap yapmam lazım – Hiç düşünmemiştim

İşi baştan red mesajlarıdır.

- Odanın alanı nedir? – Balonun çapı nedir? – Ne tür balonlar?

Olayın gelişimi işi yapmasını etkiliyor.

- 100 balon sığar, - Çocuk balonlarından 125 adet, - Sanırım 1000 balon, - Oda 15 m² ise 25 cm çapında 120 balon

Sonucu gören, sonuç odaklı hareket eden son şıktır. Bunlar içinde birinci yakın tahmin, ikinci ihtimalli tahmin, üçüncü abartılı ama sonuca yönelik, dördüncü ise hesaplı, isabetli, doğru kararı verme ve sonuca odaklı kişi profili çizen cevaplardır.

Mülakat esnasında meşguliyetler:
Mülakat esnasında oturduğunuz koltuğu sevmelisiniz. Yapışıp kalmamalı ancak kıpır kıpır olmamalı. Dikkatli ve terbiye sınırlarında oturarak yanlış anlaşılmayı önlemeli. Cep telefonu kapalı olmalı. İkramlar konum çok uygunsa kabul edilmeli. Sürekli görüşme olacağı için bir şeyler yiyip içerek cevap verilmesi güçtür. Çanta, palto, şemsiye, cüzdan, tespih vs. mülakat esnasında sizi meşgul etmeyecek yerde olmalıdır.

Muammer MURAT

İnsan Kaynakları Uzmanı