Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

09 Eylül '08

 
Kategori
Arkeoloji
 

Müzik aletlerinin icatcıları

Müzik aletlerinin icatcıları
 

Frigya'nın Kelanai* kentinde doğmuş Marsyas. Büyüdükçe müziğe merak sarmış. Frig havaları besteler, yurdunun doğa tanrısıTanrı Pan'a ilahiler yazarmış. Yani öylesine severmiş müziği. O zamanlara kadarbir tuluma çeşitli düdükler takılır, öyle değişik sesler elde edebilirlermişeski insanlar. Marsyas başka başka düdüklerden çıkan sesi, bir tek kamışa yedidelik açarak, bir düdükten elde etmiş.

İşte bugün çaldığımız flüt kaval ve ney'in*atasını Frigya'lı Marsyas icat etmiştir. Marsyas flütü icat etmekle kalmamış, çok da güzel çalarmış. Gür Ormanlarla kaplı Frig dağlarında hem çalıp hemdolaşırken, güzel sanatlar Tanrısı Apollon' a rastlar ve Tanrıya meydan okur.

Tanrı Apollon'un üç telli lir'i nasıl çaldığıdillere destan. Apollon bu küstahlığa çok kızar ama yarışmadan kaçmaz. FrigKralı Midas, güzel sanatların koruyucuları dokuz peri kızı (MOUSE'LER) hakem olarak çağrılırlar. Tanrı Apollon üç telli lir'ini yine çok güzel çalar, Marsyas'da çok güzel çalar. Kral Midas birinciliği yurttaşı Marsiyas'a vermiş. Tanrıya hiç saygısızlık yapılır mı? Senin kulakların iyi duymuyor, onları büyütelim de bundan sonra daha iyi duyarsın diyerek Midas'ın kulaklarını eşek kulaklarına çevirmiş. Marsyas'a kızgınlığını da derisini yüzüp bir ağaca gererek göstermiş. O günden bu güne Anadolu'da ne zaman bir flüt çalsa, bir de davul sesi yankılanır dağlarda. Mouse'lar Marsyas'ın bu durumuna o kadar üzülür veağlarlar ki, gözyaşlarından bir ırmak oluşur. Marsyas Irmağı, Aydın'dan Yatağan'a giderken Çine yakınlarında bu ırmağı görürüz.

Günümüzdekiismi ÇİNE ÇAYI dır. Gelelim Kral Midas'a. Eşekkulaklarını saklamak için büyükbir külahla dolaşır olmuş. Sırrını herkesten böyle saklıyormuş. Bir kraleşekkulaklarıyla halkının önüne çıkamaz ya. Gel zaman git zaman saçları uzamışkesilecek olmuş. En güvendiği berberin koltuğuna oturmuş. Sıkı sıkı tembihetmekten de geri kalmamış. Eğer sırrımı söylersen? Ama bu sırla yaşamak berbere ölüm. Kimseye de söyleyemiyor, gitmiş ıssız bir yere bulduğu bir çukura eğilip bağırmış "Midas'ın kulakları eşek kulakları" rüzgar almış busesi bütün Frigya'ya yaymış. Midas'ın sırrı ortaya çıkmış. Midas külahını çıkarmış. Ama öyle iyilik sever bir kralmış ki, onu seven halkı görmezlikten gelmişler Midas'ın eşek kulaklarını. (Yukarıdaki mitin başka bir versiyonunda, Marsyas'ın yerini PAN alır)

NOT;*Kelanai, bugünkü Dinar İlçesi.*Ney, yedi deliklidir*MOUSA, MüzGüngör Dilmen'in"Midasın Kulakları Eşek Kulakları" adlı bir tiyatro eseri vardır.
* Flütü Marsyas bulur.* Yunanlılar daha sonraları fülütü Frigler'in elindenalmak için, bir mit uydurmuşlardır. Güya flütü savaş Tanrıçası Athena icatetmiş. Bir su kenarında flütü çalarken sureti suya yansır, o da ne? Flüt çalanyanakları şişmiş, Tanrıça , çok çirkin görünmektedir. Eee nede olsa kadın, çirkin görünmeye tahammül edemez flütü kaldırıp atar. Hadi canım sende, savaşlauğraşanın müzikle ne işi var. Bari Aphroodite'ye icat ettirsenize.

TANRI PAN, FÜLÜTÜ İCAT EDİYOR

Frigler'in doğa tanrısıPAN. Doğayı korumak için ülkesinde dolaşırken güzeller güzeli orman perisiSyrinks'le karşılaşır. Ona aşık olur, diler döker ama nafile, orman perisikendini Tanrıça Artemis!e adamıştır. ( Artemis ve rahibeleri sonsuza kadarbakire kalmaya ant içmişlerdi) Tanrı Pan'dan kurtuluş olmadığını anlayıncakaçar, Pan onu kovalar ve bir pınarın kenarında tam onu yakalayıp sarılmakisteyince, Syrinks, kardeşleri su perilerine yalvarıp yardım ister. Su perileriSyrinks'i saza çevirirler, Pan'ın kolları bir demet saza sarılır. Pan üzüntüiçinde derin bir of çeker. Birden ortalığı hüzünlü ve tatlı bir melodi kaplar.Pan anlar ki bu ses sazlardan çıkmıştır. Bari bu şekilde benim ol der. Değişikboylarda yedi saz keser, bunları balmumuyla yan yana yapıştırarak Syrinks adınıverdiği müzik aletini icat eder. Bu müzik aletine günümüzde panflüt diyoruz.not; Syrinks veya sirinks YA DAVUL ? Euripides'in , Bakkhalar Tragedyasından; Dionysos şöyle der Bakkha'lara: ".. Alın Phrygia'dan getirdiğimiz davulları, anamız Rhea ve benim için icat edilmişdavulları..." ( Rhea, Ana Tanrıçadır)

 
Toplam blog
: 28
: 4265
Kayıt tarihi
: 06.12.07
 
 

74 Eskişehir doğumluyum, Eskişehir'de yaşıyorum. Eskişehir Anadolu Lisesinde kimya öğretmeni olarak ..