Noter Tasdikli Demokrasi

Siyasi konular toplumsal varlığımı zorunlu olarak ilgilendirir olsa da bu konularda ahkâm kesecek kadar bilgili olduğumu söyleyemem. Ayrıca siyaset üzerine yazınca ister istemez taraflı görünmeye neden olabiliyorum. Siyasetin oy avlama becerisi olduğu gerçeğine saygı duyarım. Ancak, avlanmada kullanılan araç gereç ve yöntemlerin vicdan ve aklımı hafife almasını gülümseyip geçemem. Şimdi ben bu eleştirel bakışımı burada ifade ettim diye birçokları tarafından AKP yağdanlığı olmakla suçlanacağım. Suçlandığıma yanmam; ne de olsa bu bir övgü yazısı değil. Siyasetçi dediğin zaten övgüyü benden değil seçmenden almayı önemsemeli. Bu da oyumu hak etmesiyle olabilir bir şey. Kim bilir, belki bu yazımı okuyan bir parti aklı oyumu hak edecektir.

Sayın Kılıçdaroğlu noter tasdikli söz verdi. Siyaset uzmanları tarafından beğenen de oldu, yeren de oldu; hatta siyasi muhatabı AKP tarafından alaya alan bile oldu. “Kimin parasını dağıtıyorsun?” gibi abuk soruyu soranlar; “noter tasdiki geçmez, milletin tasdiki gerek” diyenler oldu. Daha aklı başında görünen, “25 milyar liralık ikramiye kaynağını belirlediniz mi?” sorusu oldu. Ben kaynak meselesinde değilim. Kaynak cebimizde. Devlet bütçesini Türkiye insanları için harcamak iktidarın keyfinedir. Kimse iktidarı milletin parasını alt gelir insanlarına dağıttığı için suçlayamaz. Şimdilik bu yüzden eksik kalma olasılığı olan devlet hizmetlerine dikkat çekilebilir. Seçimden sonraki olası uygulama yüzünden eksik kalmış olan hizmetler varsa onlar da saygı sınırları içinde eleştirilir. Ancak şimdi dikkat çekilmesi gereken bir husus var: Emekliye iki maaş ikramiye dağıtmak asgari ücretliyi gücendirir. Nedeni çok basit: Emekli 950 alıyorken, asgari ücret 950 lira. Asgari ücretli memleketin üvey vatandaşı mı? Emekliye veriyorsan ona da ver. Para yetiremem diyorsan kardeş payı yap bari. Aslında bana kalsa ben hepsini asgari ücretliye verirdim. Çünkü çalışan vatandaş üretiyor. Üretici güç, özellikle iş gücü takdire en değerli olandır. Tabi ki beyinsel çalışmanın emeği de üretici güçtür. Böyle olunca hakkın vicdanı takdirde adalet ister.

Emekliye ikramiye savunucularının ekonomik gerekçesi tüketimde canlanma olacağı yönünde. Oysa bizim emekliler aylıklarını yiyip içmeden bile keserler; eğer çocukları ve torunları tarafından sövüşlenmiyorlarsa kendi çaplarında emlak, altın ve dolara yatırım maksadıyla biriktirirler. Asıl tüketici çalışan kesim ile ana baba parasıyla geçinen çocuklar ve gençlerdir.

Emekli dediğin bir veya iki kişilik bir yaşamdır. Üstelik emekli oluncaya kadar ona kendi geleceğini yapılandırma fırsatlarını değerlendirme zamanı verilmiştir. Yani geçim hayatına yeni başlayan birisi değildir; tecrübelidir. Yok, efendim kazın ayağı öyle değilmiş; çocuk bakmakla yükümlü kirada oturan emekliler varmış! Tamam, öyleyse emekli maaşını alırken çalışmaya devam etsinler. Öylesi emekli maaşını hak etmiş, fakat emekli yaşamı hak etmemiş olanlardır. Suç biraz da kendi yaşam planlamasını yapamamış veya plana uymayan bir yaşantı içinde emekli olmasında değil mi? Öte yanda daha emekli olmasına onlarca yıl sayacak olan asgari ücretli insanlarımız var. Aile kuracaklar. Aile kurabilmişlerse bu ülkeye hayırlı çocuklar yetiştirmenin külfetini karşılayacaklar. Aslında çok söze ne hacet; hiç çalışanla emekli bir olur mu? Adil vicdan asgari ücretin ortalama emekli maaşından yıllık en az 3 maaş yukarıda seyretmesini talep eder. Asgari ücretliye emekliye olduğu gibi kolay para dağıtamıyor siyasetçi. Ne de olsa asgari ücretin çoğu özel sektörden çıkıyor. Sermayeyi küstürmekten siyasetçi her zaman kaçınmıştır. Korkuyorsa onun da kolayı var. Nasıl ki kadın emekçi istihdamını artırmak için devlet teşvikleri oluyor, aynı biçimde devlet asgari ücretliye bütçeden iki maaş ikramiye çıkartabilir.

Şimdi Sayın Kılıçdaroğlu yeniden noterine gidip ya sözleşmeyi değiştirmeli, ya da asgari ücretli için yeni bir sözleşme yapmalı değil mi? “Asgari ücreti net 1500 TL yapacağım” demelidir. Özel sektör sermaye gücünden çekiniyorsa bütçeden karşılasın. Aslında CHP asgari ücretin 1500 liraya çıkması gerektiğini Meclis’te dile getirmişti; tıpkı emekli maaşlarının artırılması ve çitçiye asgari ücret kazanım garantisi verilmesi gibi. Ancak bunların içinden sadece emekliye noter tasdikli söz vermesi diğerlerinin askıya alındığı algısı doğurmuştur. Hoş, noter tasdikli siyasi söz de bir garip geliyor insana. Seçmen tasdikli siyasetçi zaten sözüne güvenilir olandır. Hadi diyelim ki CHP iktidar oldu, fakat emekli iki maaş ikramiye alamadı. Olmaz ya, bütçe uydurulamadı diyelim. Noter sözleşmesinin hukuki bir değeri olacak mıdır? Olmayacak elbette. Ancak Sayın Kılıçdaroğlu sözünün eri olarak istifa edecektir. İstifa nedeniyle seçmen oyları da geçersiz mi olacak? Tabi ki olmayacak; CHP hükümet olmaya devam edecektir. İki maaş ikramiye için oy verenlerin hakkı ne olacak öyle bir durumda? Tek kişilik istifa noter tasdikli sözün diyeti olmaz. İstifa bir bedel olacaksa CHP hükümetinin istifa edeceği beyan edilmelidir.

 Muharrem Soyek