Novum bilgi nasıl üretilir?

Novum felsefe terminolojisinde yeni kavram ve bilgi demektir. Yeni bilgi aynı zamanda farklı ve artı-değer, yani var olanlara bir katkı sağlayan bilgidir.

Peki, böyle bir bilgi nasıl yaratılır?

2 ayrı bilgi kategorisi ele alalım ama bunlar birbirine yakın bilgiler olsun ki başlangıçta ilinti kurmak daha anlaşılır olsun.

Yazar Kafka’yı ve yönetmen Fassbinder’i çoğu insan duymuştur. Kitabını okumuş mudur, filmini seyretmiş midir bilemem ama duymuştur, çünkü ikisi de efsane ve idol sanatçılardandır.

Kafka 1883-1924 arasında Prag’da yaşadı ama bir Musevi olarak ana dilini Almanca saydı ve o dilde yazdı. Ayrıca, ana dilini Yidiş (Almanca-İbranice karışımı bir Musevi dili) veya Çekçe olarak kullanan Museviler de vardı o zamanki Prag’da. Bu onu azınlıklar içinde azınlık içinde azınlık kıldı.

Fassbinder 1945-1982 arasında Almanya’da yaşadı. Onun da ana dili Almanca idi. 37 yıllık yaşamına; 46 senaryo, 1 filmin yardımcı yönetmenliği, 44 film yönetmenliği (ki biri dünyanın en uzun ticari filmi olan ‘Berlin Alexandr Meydanı’dır), 39 film oyunculuğu, 2 kameramanlık, 24 oyun yazarlığı, 25 oyun yönetmenliği, 6 oyun oyunculuğu, 4 radyo oyunu yazarlığı, 13 şarkı söz yazarlığı sığdırmıştır.

Her ikisini birbiriyle karşılaştır-karşıtlaştır yapalım:

(1883-1924) (1945-1982)

41 yıl 37 yıl

Gırtlak kanseri :Ölüm: Kalp krizi

Önce :2. Dünya Savaşı: Sonra

Püriten :Ahlak: Dekadant

Edebiyat :Dal: Sinema

Yalıtık Toplumsal

Durgucu Eylemci

Almanca : Dil : Almanca

Kadın nefreti Kadın nefreti

Evlenmeme :Aile: Evli + boşanmış

Çocuksuz Çocuksuz

Yahudi :Azınlık: Eşcinsel + Kokainman

Buradan yeni bilgi olarak neler edinebiliyoruz?

Örneğin: Kafka’nın gelmekte olan Nazi Alman faşizmini, Fasbbinder’in gelmekte olan Birleşik Almanya faşizmini sezen, Kafka’nın deyimiyle çıplak derili kişiler olduğunu.

Yaşamı birbirine tümüyle karşıt biçimlerde sürdürmenin, tıpatıp aynı sonuçlar verebileceğini.

Kadınların henüz var olmadığını. Kafka’nın Milena’sı toplama kampında öldü ve Musevi değildi. Fassbinder’in ölümünden 20 yıl sonra, figüranından başrol oyuncusuna, Fassbinder’in tüm kadın oyuncularının, onun yokluğuna ağladığını gördük. Ancak, hala ne kadın Kafka, ne de kadın Fassbinder ufukta yok.

Almanca’nın şaşırtıcı bir biçimde bir düşünce dili olduğunu.

Onların genetik değil, kültürel çocukları olduğunu. Kafka benim kültürel dedem, Fassbinder kültürel babamdır. Her ikisi de olmasaydı, bugün ve burada bunları yazıyor olamazdım.

Geleceğe bakalım:

Onların erken ölümünden, erken ölmemeyi öğrendim. Demek ki üçümüz sayesinde de birileri, bu bilgiler aracılığıyla 2020 civarında sağ kalabilir ve/ya erken ölmeyebilir. Bir ek: Ken Loach’un ‘Babavatan’ından bir alıntı: “Aslolan sağ kalmak ama yaşlanınca, onun da hiçbir anlamı kalmıyor.” Kafka ve Fassbinder yaşlanmadı.

Dipnot: Novum bilgi yaratmak bir erekbilim değildir, yani bir amaç değildir, bir araçtır. Neyin mi aracıdır? Zihinsel evrimin.