Okullarda pozitif değişim 3: Başarı ve motivasyon yaklaşımı

EĞİTİM REFORMU OKULDAN BAŞLAR: Türkiye olarak eğitim alanında küresel rekabet avantajına sahip olmak ve geleceğimize yön vermek istiyorsak işe okullarımızdan başlamalıyız. Bu yazı dizisinde okul yönetimi ve eğitim liderliği için çok boyutlu bir perspektif sunmaya çalışacağım. 2002-2004 yılları arasında pek çok okulu gezme, data toplama, müdürlerimizle görüşme ve onlara eğitim verme fırsatım oldu. Bu dizide bu deneyimlerimi de yansıtmaya çalışacağım. Buradaki pek çok bilgi ve uygulama, hem devlet okulları hem de özel okullar için geçerlidir. Aynı zamanda bu yöntemler dershanelerimiz tarafından da rahatlıkla uygulanabilir.

OKULLARIMIZI 21. YÜZYILA TAŞIMAK: Okullarımız 21. yüzyılda nasıl olmalı? Eğitim kurumlarımızda kurumsal gelişim nasıl uygulanır? Okullarımızda toplam kaliteyi nasıl uygularız? Okul müdürlerimiz kurumlarında nasıl stratejik atılım başlatabilirler? Bu yazı dizisinde bu ve bunun gibi pek çok sorunun cevabına değineceğim. Bu yazı dizisinde okullara dokuz ayrı perspektiften ve boyuttan bakacağız. Okul yöneticiliğinde farklı durumlarda kullanılması gereken farklı düşünme araçları sunacağız. Okullarımız için ISO 9001 benzeri bir "Sıfır Merkezli Toplam Kalite Modeli" ve "ZERO 360" standartları ve kontrol listesi ortaya çıkacak.

DOKUZ BOYUTLU OKUL YÖNETİMİ VE EĞİTİM LİDERLİĞİ

Eğitim kurumlarımız için yeni bir model ortaya koymaya çalıştık: "Dokuz Boyutlu Okul yönetimi ve Eğitim Liderliği Modeli". Bu model, eğitim yönetiminde Batı işletme literatüründe ve Doğuda var olan bilgi kümelerini, araştırmaları ve modelleri bütüncül bir çerçeveye ve çatıya oturtmaktadır. Okul yönetimine farklı bir yaklaşım ile bakmaya çalıştık. Bilgiye dayalı, sistemci, farklı, esnek, bütüncül bir bakış açısı sunmaya çalıştık.

EĞİTİM LİDERLİĞİ VE OKUL YÖNETİMİNDE 3. BOYUT:

BAŞARI VE MOTİVASYON YAKLAŞIMI

Verimlilik, üretkenlik ve hız
Hedeflerle Yönetim (SMART)
Sonuç odaklılık
Öğretmenlerin işlerini sevmesi
Mesleki heyecan
Sınavlarda yüksek başarı
Olimpiyatlara hazırlanma
Adaptasyon ve risk alma
Profesyonellik ve imaj yönetimi
Kişisel gelişim ve NLP
Sınıfı motive etme ve hedefe kilitleme
ÖSS, LGS başarıları
Yetenek, şiir, edebiyat ve spor yarışmaları

1. İsteyerek, severek, benimseyerek heyecanla çalışın. Hiçbir işi küçük görmeyin. Yaptığınız işe inanın.
2. Kısa ve uzun vadeli hedeflerinizi belirleyin. Hedefleriniz SMART olsun. Odaklanın.
3. Kısa vadeli verimlilik hedefleri (efficiency) ile uzun vadeli stratejik hedefleri (effectiveness) dengeleyin.
4. Kendinize güvenin ve inanın. Ama gösterişten kaçın.
5. Büyük düşünün. Hayalleriniz olsun. Hayalini kurduğunuz büyük projeleriniz olsun. Kaçırırsanız büyük balığı kaçırın.
6. İmajınıza ve giyiminize her zaman dikkat edin. Profesyonel bir tarzınız olsun.
7. Motivasyona önem verin. Moralinizi yüksek tutun ve hiçbir şeyden yılmayın.
8. Marifet iltifata tabidir. Liyakat aşığı olun.
9. Çabuk ve kesin karar verin. Hızlı hareket edin.

Yeni Fikirler

• Başarılı öğretmenleri takdir etmek amacıyla onlara hediye verme. Yıl sonunda öğretmenler için de ödül töreni hazırlama.
• İl fuarında veya mesleki fuarlarda sinevizyon gösterisi yapmak, profesyonel stand açmak, ziyaretçilerle takım elbiseli öğretmenlerin ilgilenmesi, sinevizyondan canlı maçları ve tanıtım filmleri yayınlamak
• Her kesime ulaşmak için meslek gruplarına ulaşmak için meslek odalarını ziyaret etme ve doktorlar gününde doktorlara, hukukçular gününde avukatlara, öğretmenler gününde okullardaki öğretmenlere vs. hediyeler gönderme
• Okullardaki öğretmenlerin kullanabilecekleri eşyalar tasarlayıp öğretmenler gününe onlara isimlerine gönderme.
• Okullardaki öğretmenleri ziyaret ederek onlara dershane soru setlerini ve branş kitaplarını hediye etmek

OKUL YÖNETİCİLERİNE TAVSİYELER

1. Her sabah çalışanlarınızın, öğretmenlerinizin arasında dolaşın, selamlaşın, şakalaşın, hal hatır sorun.
2. Çalışanlarınızla ve öğretmenlerinizle yemek / piknikler organize edin.
3. Kurumda öğretmenler için güzel hediyeler ve sürprizler hazırlayın.
4. Ön cephe çalışanlarınızı, sekreterinizi, öğretmenlerinizi tam yetkilendirin.
5. Veliler her zaman haklıdır. Haklı olmadıkları durumlarda önceki kural geçerlidir.
6. Her hafta belirli zamanınızı öğrencilerinizle geçirin. Onların hayallerini, fikirlerini, problemlerini ve önerilerini öğrenin.
7. Öğrencilere hoş sürprizler hazırlayın.
8. Network’unuzu genişletin. Diğer okullarla bir araya gelin. İyi eğitimcilerle bir araya gelin ve iletişim kurun. Eğitim kongre ve toplantılara katılın.
9. İlişkilere yatırım yapın. Kişisel yakınlık kurun.

KONTROL LİSTESİ

• Devamlı çalışabilecek enerjiye, zihinsel ve duygusal dayanıklılığa ve sağlığa sahip misiniz?
• Tüm öğrencileriniz ortak hedefe kilitlenmiş mi?
• Dersi heyecanla anlayıyor musunuz? Yaptığınız işi seviyor musunuz?
• Büyük hedefleri parçalara ayırıp yazarak ölçüyor musunuz?
• Etkin ve adil bir performans değerlendirme sistemi var mı?
• Davranışlarınızla ve çalışkanlığınızla öğrencilerinize model olabiliyor musunuz?
• İşinizi ve öğrencilerinizi seviyor musunuz? İdealist misiniz?
• Kendinizi sürekli yeniliyor musunuz?

ZERO 360 STANDARTLARI BOYUT 3

Okulunuzda aşağıdaki konular nasıl ele alınıyor? Aşağıdaki alanlarda performansınızı değerlendirin:

• Öğrencilerin motivasyonunu arttırmak için özel seminerler, rehberlik programları ve geziler düzenlenmektedir.
• Öğrenciler becerilerine ve yetkinliklerine göre takımlara ve çalışma gruplarına ayrılmıştır.
• Okulumuzdaki öğrencilerin moralleri yüksek tutulmakta ve her öğrenci pozitif enerji ile teşvik edilmektedir.
• Milli Eğitime bağlı okullar sık sık ziyaret edilmekte ve oradaki ilişkiler sağlam tutulmaya çalışılmaktadır.
• Her öğretmenin sınıflardaki performansı ve katma değeri zamana dayalı olarak ölçümlenmektedir.
• Tüm öğrencilerimizin hedefe tam olarak kilitlenmeleri, potansiyellerinin zirvesine ulaşmaları ve başarmaları için hepimiz elimizden geleni yapıyoruz.
• İlimizde bulunan her tür eğitim organizayonu, fuar, kongre, seminer ve toplantılara kurum olarak ve öğretmenler olarak katılım teşvik edilmekte ve sağlanmaktadır.
• Her öğretmen için bir kişisel, mesleki ve sosyal gelişim planı hazırlanmıştır ve sunulmuştur.
• Her meslek grubundan ilişki kurulan gönüllülerimiz ve kurumumuzun destekleyicileri bulunmaktadır.
• Öğretmenlerimizin hepsi şık ve profesyonel bir görünüme sahiptir.
• Her ay faaliyetlerimizle ilgili (rehberlik, kayıt, abone vb.) her çalışanımıza sayısal ve ölçülebilir hedefler verilmektedir.
• Verilen sayısal hedefler gerçekçi, ulaşılabilir, net ve süre sınırlıdır.
• İlimizin veya yöremizin önde gelen eğitimci, öğretmen ve okul yöneticileriyle yer yer bir araya gelinmekte ve eğitim sektörünün problemleri masaya yatırılmaktadır.
• Her dersin öğretmeni okul öğrencileri tarafından değerlendirilmekte ve öğrencilerin önerileri alınmaktadır.
• Okullardaki ve diğer dershanelerdeki öğretmenlerle karşılıklı saygıya dayalı iletişim kurulmuştur.
• Öğrencilerimizin anne ve babaları davet edilerek aile içi iletişim gibi eğitimler verilmektedir.
• Mesleklerle ilgili kutlama günlerinde (tıp bayramı vb.) meslek odaları ve çalışma yerleri ziyaret edilmekte ve o meslekten kişilere ulaşılarak tebrik edilmektedir.
• Motivasyon sorunu olan öğrencilere problemleri tespit edilerek birebir yardımcı olunmaktadır.
• Öğrencisi başarılı olan öğretmenler belirlenip onlara özel ödüllendirme yapılmaktadır.
• Öğretmenlerin öğrenci ve veli memnuniyetsizliğini gidermeleri için onlara fikir, karar ve hareket yetkisi sağlanmıştır.
• Her öğretmen ve çalışan için performans kriterleri belirlenmiştir ve yazılı hale etirilmiştir.