Öküzün boynuzu

   "Dünya öküzün boynuzları üstünde durur." "Dünyanın merkezinde bulunan öküz öfkelenip boynuzlarını sallayınca deprem meydana gelir." Buna benzer sözlerin kaynağını hep merak ederdim.
     Geçenlerde okuduğum Celal Şengör'ün 'Toros Adı Nereden Geliyor?' adlı makalesi bu konuya ışık tutar mahiyette:
     İngiliz arkeolog James Mellaart Çatalhöyük'te tarihi 8200 yıl öncesine uzanan bir mağara resmi buldu. Bu resimde Hasan Dağı'nın, bir öküzün boynuzlarına benzeyen iki sivri tepesi görülüyor ve bu tepelerden biri de indifa halindeki bir volkana ait. Mellaart'ın bulduğu bir diğer duvar resminde ise dağdan inen boğalar, boğaların üzerinde erkek tanrı motifleri ve boğaların dizginlerini tutar görülen ana tanrıça motifi yer almaktadır.
     8000 yıl önceki ilkel seyircimiz düz, alçak ve verimli ovaları kadın (anne) olarak; ürkütücü, yapacağı önceden kestirilemeyen verimsiz dağları erkek (baba) olarak algılamış ve buradan verimli toprağı ve doğurganlığı temsil eden ana tanrıça Kybele ile genellikle kutsal bir boğaya binen fırtına tanrısı Taru doğmuştur.
     Bu arada kadın ismi olan "Sibel"in Kybele'den geldiğini belirtelim.
     Anlaşılıyor ki, 8000 yıl önceki Anadolu insanı volkanların ve depremlerin, yerin altında yaşayan bir boğanın öfkelenip boynuzlarını sallaması sonucu meydana geldiğine inanmaktadır.
     Hattilerin tanrısı Taru, Toros dağları ve batı dillerinde boğaya toro denmesi ile "dünyanın, öküzün boynuzları üzerinde durması" arasındaki benzerlik câlib-i dikkattir.
     Hemen bütün dillerde dağ ile boğa sözcüklerinin fırtına tanrısı Taru'dan neş'et ettiği açıkça görülür:
     Aramî dillerde dağın adı 'tûr' idi. Msl.: Tora Bora (Bora Dağı), Tûr-ı Sînâ (Sînâ Dağı). Fransızca 'la tour' (tepe, kule) : La Tour Eiffel.
     Taurus, le taureau, el toro sözcükleri de bilindiği üzere boğa anlamına gelmektedir.
     Üzerinde yaşadığımız Anadolu topraklarının, yalnız uygarlıkların değil, bunun yanında dünya dillerinin de beşiği olduğuna tanıklık etmek heyecan verici.