Ölüm Meta-Travması Kurmaca Örneği

Öykü:

‘Dr House’ın 5. sezonunun 5. bölümünde, biseksüel ve 10 yıl kadar vadeli ölümcül hastalığı olan bir doktor kadın, bir barda tanıştığı bir kadınla bir gecelik bir ilişki kurar.

Kadın onun evinde fenalaşır. Hastaneye kaldırılır. Hasta kadının aslında doktor kadının Dr. House’ın yanında çalıştığını bildiği ortaya çıkar. Ona tedavi olabilmek için, onu kullanmış gibi olur.

Kadına konulan teşhis 10 yıllık bir ömürdür. Doktor kadın hasta kadına kendisinin de 10 yıllık ömrü kalan başka bir hasta olduğu açıklar. Ölüm için kullandığı deyim, ‘seninle yarışıyorum’dur.

Sonra öyküde u-dönüşü olur ve hasta kadın iyileşir. Doktor kadın yine limitli ömürlü hasta olarak kalır ve bir gecelik ilişkilerine devam eder.

http://www.imdb.com/title/tt1273729/

Çıkarsamalar:

Sınırlı ömrü olan biri travma yaşar. Sınırlı ömürlü biriyle tanışan kişilerin bazıları travma yaşar. (Ölüme mahkum hastaların yakınlarının davranışları, durumu inkardan ölene değil, kendine acımaya kadar değişen spekturmlarda seyreder.) Aynı zamanda bir paylaşım yaşar. Bu paylaşım ortadan kalkarsa, ölecek olan bir travma daha yaşar. Ölümden kurtulanların tamamına yakınının yaşamında hiçbir değişiklik olmaz.

Ölüme mahkumlara söylenen, fıkra gibiki ‘1 ayınız varsa, çocuk yapın; 1 yılınız varsa, kitap yazın’ deyişi, yine de bir ideoloji eksenini çizer.

İnsanların tamamına yakını kalcı hiçbirşey yapmaz. Kısa ömrü kalıp bunu öğrense bile. Ölümden kurtulsa bile.

Ölüm deneyimi çok ender raslanan, yazılı kayıtlarına daha da az raslanan bir durumdur. Bizde Memet Fuat’ın ‘Ölünceye Kadar’ı bir örnektir. O kitaptan Fuat’ın ölümü sonunda kendisinin seçtiği kanısına vardım ama bunu kanıtlayamam.

Sorun da bu zaten:

Ölüme karşısında hissedilenleri dilegetiren yazı bile yetersizdir. Elde yeterince yazılı kayıt olmadığı için, genellemeler yapılacak kadar genişlikte veri tabanı yoktur.

Ölümü kezlerce yaşamama karşın, ardından gelen travmalar ve bedensel bitkinlikler, benim bile deneyimlerimi yazmamın çoğunu engelledi.

Yazdıklarım, sonraki ikincil ve üçüncül yeniden yorumlu art-art-kayıtlardır.

Çok tuhaf ama bu çok az ölüm kayıtları bile bana, ölümsüzlüğün nasıl bir şey olduğunu düşünebilme yetisi vermeye başladı.

Örneğin, ölümsüzlüğün de ‘çok kez yaşanmış ölüm deneyimi’ gibi, bir tür özdeşsizlik yaratacağını gördüm. Ölümsüzler önümüzdeki 1.000 yıl daha azınlığın azınlığı olarak kalacaklar. Zaten insanların tamamına yakını ölümsüz yaşamayı da beceremez durumdalar, çünkü ölümlü yaşamayı beceremiyorlar.

Ölümsüzler, 100.000 kitap yazmayacaklar kesinkes. Düşünce nakli 1.000 yıl daha mümkün olmayacağı için bu en konsantre düşüncelerin üretimsizliği açısından üzücü. (Düşünce nakliyle kastedilen, zihnin dijital kopyalanması değil, beynin yazılım-donanım bireşimindeki epistemolojik çkarsamalarının, yalnızca o beyne özgülüğünün şimdilik (diyelim yine 1.000 yıllık) kalıcılığı.)

O kurmaca örnek, bana bunları düşündürttü.