Ölümünün 1. yılında Talat Halman'ı anıyoruz

İlk Kültür Bakanlarımızdandı Talat Sait Halman. ABD görevli  iken bu göreve davet edildi. O yıllarda Dışişleri Bakanlığı’nın Kültür İşleri Büyükelçisi olarak yapıyordu. Dört yıl, UNESCO Yönetim Konseyi üyeliğinde de bulunmuştu. 5 Aralık 2014’te Bilkent Üniversitesinde öğrencilerine ders verirken Hakk’a yürüdü. Zaman akıp gidiyor. Vefatının birinci yılında saygıyla ve sevgiyle anmak istedim. Prof. Talat Sait Halman bir bilim adamı idi, şairdi ve yazardı. O daha altı yaşlarında iken şiire gönül vermişti. O gün bugündür  şiir dünyasının içinde idi. Zaten bu şiir vasıtayla  onunla  tanışma  fırsatını  buldum.  Derler ya şiir bir köprü gibidir. Çağlar boyu şiir insanlar arasında bir köprü gibi olmuştur. Devlet adamlarımızın çoğu şairdir…

Talat Halman ABD devletlerinde Columbia,Prindeydi New York Üniversitesi’nde Orta Doğu Dilleri ve Edebiyatları Bölümü Başkanlığını yapıyordu. Bir “Harran’da Atatürk Çiçeği” ( şiirler ) kitabımı kendilerine göndermiştim.  Kitabımı bir kenarda  atmamıştı. Sanatımızı, kültürümüzü ve özellikle şiirimize  sevdalı  bir insandı, ta ABD ‘den 23 Kasım 1990 tarihinde   el yazısıyla yazılmış  zarif bir mektubunu göndermişti. Değerli bulduğum bu değerli mektubundan bir bölümünü aynen sizlerle paylaşmak istiyorum:

              Sayın Abdülkadir Güler,

Burcu burcu vatan sevgisi tüten, güzelliklerle yoğrulmuş şiir kitabınızı lütfettiğiniz için minnettarım. Şiirlerinizi zevkle duygulanarak okudum. Ne kadar sıcak, sevgi dolu, okşayıcı şiirler. Dert görmesin elleriniz. Ta uzaklardan size yürek dolusu teşekkür –ve sevgiler… Her şey gönlünüzce olsun..Size ve değerli Ailenize saygılar ve candan dilekler.. 23 Kasım 1990 -Talat HALMAN  ( İmza )

İşte bana böylesine zarif ve gönül alıcı mektup yazan adam anılmaz mı?  Sayın HALMAN Türkiye’ye geldikten sonra da görüşüyorduk. Arşivimde üç mektubu daha vardır. Ankara’da Bilkent Üniversitesinde görevli olduğu günlerde aşağı yukarı son beş yılda öğrencileriyle birlikte çıkardıkları ( Üç aylık) Kanat Dergisini devamlı olarak bana  gönderiyorlardı. Kanat Dergisi 8 sayfalık bir  sanat ve kültür dergisi idi. Vefatından sonra  bir daha bana  gelmedi. Kapandı mı yoksa?

Talat Halman’ın eserlerinden bazıları:  Shakspeare’in sonelerinin çevirisi, eski Mısır, Ortadoğu ve Eskimo şiirleri, seçilmiş makalelerinden oluşan kitaplar, Faulkner'dan Türkçeye yaptığı çeviriler, Amerikan şairleriyle ilgili kitaplar, Mevlana ve Yunus Emre hakkındaki kitaplar sayılabilir. Halman'ın şiir kitapları şunlardır: Sessiz Soru, Uzak Ağıt, Canevi, Birler, Can Kulağı, İkiler, Dört Gök Dört Gönül, Tuyuğlar, A Last Lullaby, Shadows of Love / Les ombres de l'amour. Sonra tüm şiirlerini HARMAN adı altında topladı.  Geçen Aralık ayında Talat Halman anısına Shakespeare Soneli konseri düzenlendi. Halman’ın anıları yaşatıldı, sevgiyle anıldı. Konserde Alper Almelek ve Oğuz Kasap Shakespeare’in sonelerini seslendirdiler. Bu yıl ilk kez İKSV tarafından Talat S. HALMAN’a ilk kez çeviri ödülü verildi. Buda sanatımız ve kültürümüz adına sevindirici bir olaydır. 

Rahmetli Talat Halman vefatından üç, dört ay önce bana iki kitabını armağan etmişlerdi. Tüm şiirlerinin yer aldığı “Harman” / şiirler ve en son eseri Shakespeare’nin şiirlerinden İngilizceden bir çeviri. 500 sayfalık bir yapıt olup, Türkiye İş Bankası yayınları arasında çıktı. (2014)

Sayın Prof. Dr.Talat HALMAN Türk kültürü, Türk edebiyatı ve Türk şiiri adına büyük bir kayıptır. Bir koca çınardı, aniden ayrıldı, gitti. 83 yaşında idi.  Ölümünün birinci yılında saygıyla ve rahmetle anıyor, vefatından önce kendisine bir mektup göndermiş, bir DÖRTLÜK armağan etmiştim. Mekânı cennet olsun dedikten sonra, sözümü bir dörtlükle bağlamak istiyorum.

                                        SAYIN HALMAN’A

                 Bir “Sessiz Soru’da doğunca “ Ümit Harmanı ”

Okudum, şenlendim sevdim şu güzel vatanı

Doğu’dan Batı’ya doğru gönülden aydınca

Ders aldım dizelerden, gördüm Talat Halman’ı …

                                              Abdülkadir GÜLER

                                               28 Eylül 2014- SÖKE