Ölümünün33. yılında Bedri Rahmi Eyüpoğlu

Abdülkadir GÜLER

<ı>Bahçelerin var nur içinde

<ı>Horoz sesi, değmemiş göklerin var

<ı>Benim içimde: kat kat

<ı>Cennetinden bahar taşır

<ı>İki gözüm iki sepet,

<ı>Ben senin hayranınam!...

<ı>

<ı>Bu can azat!

<ı>Beni cennet kapısından gözet,

<ı>Senden bana kalan dünya

<ı>Benden sana kalan ahret

<ı>Ben senin hayranınam! (1 ).

<ı>

<ı>

Geçenlerde benim bu köşede Bedri Rahmi Eyupoğlu’nun ünlü “ Kara Dutum”başlık şiirine yer vermiş onu uyandırmıştık tatlı uykusundan. Söke / sanayiden meraklı bir okuyum, beni aradı, ”Hocam, yazınızı severek okudum, Bedri Rahmi Eyupoğlu hakkında biraz bilgi verir misiniz”? Demesi üzerine yine bu köşe de Bedri Rahmi’den söz etmek istiyorum.Unutmayalım ki okuyucu bizim veli nimetimizdir.. Böylesi duyarlı okuyucularımızı kıramayız, velev ki bizi eleştirseler de, ben şahsen memnunluk duyarım. Ben buna saygı duyarım. Bu bağlamda sevgili okuyucuma bu değerli şair, ressam ve yazarımızı, Türk edebiyatımızda belli bir yeri ve adı olan Bedri Rahmi Eyupoğlu hakkında kısaca biraz bilgi vermek istiyorum. Umarım memnun olur diye düşünüyorum. Ayrıca bir anmaya da vesile olduğu için teşekkür ediyorum.

Türk edebiyatı coğrafyasında Bedri Rahmi Eyupoğlu, yazdığı özgün eserleriyle edebiyatımızda şair, ressam ve yazar olarak bilinir. 1913 yılında Görele’de doğdu. Ortaöğrenimini Trabzon’da tamamladı. Yüksek öğrenimini Güzel sanatlar Akademisinde tamamladı. İki yıl Paris’te öğrenim gördü. Dönüşünde öğretim üyesi olarak Akademiye alındı. Cemal Tollu, Nurullah Berk, Sabri Berkel, Zeki İzer, Zühtü Müridoğlu ile birlikte (D) grubunu kurdu. (1933). Bir süre Amerika'da kaldı. (1960-1963 ). Çeşitli akademilerde resim bölümünde Profesör unvanı ile çalıştı. Şair ve yazarlığının yanı sıra yüksek düzeyde iyi bir ressamdı. Sanat ve kültür dergilerinde özellikle Varlık Dergisi’nde desenleri çalışmaları yayımlandı.

Bedri Rahmi Eyupoğlu, Muhit, Yeni Adam, Tan (1928-1934 ) dergi ve gazetelerde çeşitli yazı ve hikayeleriyle zaman zaman göründü, çeşitli seçkilerde ürünleriyle katkıda bulundu.. Bedri Rahmi Eyupoğlu, yeni edebiyatımızın öncüleri arasında yer aldı. Ses, İnsan, İnkılâpçı Gençlik, Büyük Doğu, ( 1938-s 1944 ) gibi dergilerde yazdı. Coşkulu, manidar şiirleriyle ünlendi. Daha çok yüksek sese okunan şiirleriyle gençlerin dikkatlerini çekti. Son yıllarda Varlık ve Yeditepe gibi dergileri de sıkça göründü. (1946–1958). Bedri Rahmi Eyupoğlu 21 Eylül 1975’te aramızdan ayrıldı. Aramızda ayrılışının 33. yılında rahmetle, saygıyla anıyoruz.

Yayımlanmış kitaplarından bazıları: Yaradana Mektuplar (1944), Kara Dut (1948), Tuz (1952), Canım Anadolu / Nesirler-Gezi yazıları (1953 ), Üçü birden (1953), Dördü Birden / Yeni eklemelerle (1956), Kara Dut 69 / yeni eklemelerle (1969), Dol karabakır Dol / şiirler ( 1974 ), Tezek / Gezi Yazıları, (1975), Delifişek / Gezsi Yazıları (1975), Yaşadım/ Şiirler (1975) gibi eserleri vardır.

Türk edebiyatında Bedri Rahmi Eyupoğlu’nun ayrı bir yeri vardır. Şiirleri açık, yalın ve duru bir Türkçe ile yazılmıştır. Sevgi ve barış şairidir. Kimi zaman aşk, gurbet, sıla ve toplum sorunlarına da değinir.. Şiirlerinde daha çok halkın gelenek ve görenekleriyle de beslenir, folklorumuza (halk bilimine) önem verir. Sıcak ve samimi bir iklim coğrafyası vardır. İçinde yaşadığı toplumun adetlerine, geleneklerine ve inançlarına saygılıdır. Yapıtlarında folklorumuzun zengin izlerini görmek olasıdır.

Ünlü romancı Yaşar Kemal Eyupoğlu için: <ı>Ben size bir şey söyleyeyim mi, biz daha Bedri Rahmi’nin tadına varamadık. Ne kişiliğinin, ne sıcaklığının, ne yalınlığının, ne şiirinin, ne de resminin. Ona varmak olanaklarımız da kısıtlı idi. Yazık bilmiyorum. Daha sağlıkla gelecek kuşaklar onun rüzgârından gelen kuşaklar, onu daha iyi anlayacaklardır. Daha çok seveceklerdir Bedri Rahmi çağında, yaşamanın mutluluğunun tadını daha çok çıkarabilirdik. Ama suç bizim değil. (2 ).

<ı>Tanınmış edebiyatçılarımızdan Rauf Mutluay ise, şunları vurguluyor: Ressam Bedri Rahmi Eyupoğlu, sanırım akranlarının hepsinden çok sayıda yarattığı resim ürünleriyle birçok yerde yaşayacak ve anılacaktır. Sanatçı Bedri Rahmi Eyupoğlu’nun “Delifişek Dediği “ şiir bal ı” ürünleri de, çağdaş edebiyatımızın özgün çizgilerinden bir olarak geçerli ve yürürlüktedir. ( 3 ),

Bedri Rahmi, 21 Eylül 1975 ‘te kaybettik. Ancak o kaybolmadı, belki manen bizlerden ayrılmıştır. Eserleriyle ve şiirleriyle her zaman gönlümüzde dipdiri yaşayacaktır. Bu güzel insanı Anadolucu ozanı tekrar rahmetle anıyor sözlerimi “SİTEM” adını taşıyan ünlenen şiiriyle bağlamak istiyorum:

<ı>

<ı>Önde zeytin ağaçları arkasında yâr

<ı>Sene 1946

<ı>Mevsim

<ı>Sonbahar

<ı>Önde zeytin ağaçları neyleyim neyleyim.

<ı>Yâr..yâr.!.. Seni kara saplı bir bıçak gibi sineme

<ı>Sapladılar,

<ı>

<ı>Değirmen misali döner başım

<ı>Sevda değil bu bir hışım

<ı>Gel gör beni darmadağın

<ı>Tel tel çözülüp kalmışım

<ı>Yâr yâr,

<ı>Canımın çekirdeğinde diken

<ı>Gözümün bebeğinde sitem var. ( 5 )

Kaynak:

<ı>1- Bedri Rahmi Eyupoğlu / Yarada Mektuplar. Dol Karabakır Dol. Bilgi Yayınevi

<ı>2. baskı1985. İstanbul. S. 20.

<ı>2-Şairler ve Yazarlar Sözlüğü, Şükran Kurdakul, Cem Yayınevi, İstanbul 1985, s 262, 263.

<ı>3- Rauf Mutluay, Cumhuriyet 29 Eylül 1975.

<ı>4- Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi-İhsan Işık..2006, Ankara.s.1363.

<ı>5- B, Rahmi Eyupoğlu, Dol karabakır Dol. S.103.