Önceki işyerimden referans alamıyorum, ne yapmam gerek?

Günümüzde birçok firma eleman seçiminde çeşitli psikolojik testler kullanmanın yanı sıra mülakatlar gerçekleştirmektedir. Çeşitli süreçleri başarı ile atlayabilen bazı adaylar ise referans kontrolünde takılıp kalabilmekte. Birçok firma gelişmiş insan kaynakları süreçlerine rağmen hala referansın en iyi son nokta koyma biçimi olduğunu düşünmektedir. Elbette referans görüşmesini gerçekleştiren yöneticinin belirli kuralları izleyerek karşı tarafın öznel düşüncesinden çok, adayın gerçek performansını anlayabileceği şekilde doğru yapılandırılmış soruları sormalı ve eğer ilk referans olumsuz ise firma içinden farklı kişiler ile de görüşmelidir. Unutulmamalıdır ki olumsuz referans alınan aday referans kontrol aşamasına gelene kadar birçok aşamadan geçmeyi başarabilmiştir. Ancak bu her zaman bu şekilde gerçekleşmemektedir. Peki, adaylar kendilerini bu olumsuz referanstan nasıl koruyabileceklerdir. Bu olumsuz referanstan dolayı iş bulamama süreçleri daha ne kadar uzayacaktır? Her şeyden önce firma ile yapılan mülakatları iyi değerlendirmek gerekmektedir. Böyle bir durumunuz söz konusu ise açıkça bunu karşı tarafa iletmek gerekmektedir. Sorun maaş yan haklar, küçülme, kriz gibi nedenler olduğunda bunu açıklamanın daha kolay olduğu sanılsa da durum böyle değildir. Unutmayınız ki hiçbir firma kendisine katma değer sağlayacak elemanı kriz zamanında olsa bile çıkarmayı düşünmez. Tam tersine kriz zamanı ihtiyaç duyacağı eleman katma değer sağlayan elemandır. Bu neden ile eğer kendi isteğiniz ile veya başka nedenler ile çıkmışsanız bile öncelikle sizin kendinizin neden orada olmadığınızı doğru bir şekilde temellendirmeniz ve bunu yeni aday olduğunuz firmaya aktarabilmeniz gerekmektedir. Bunu için yetkinlik kavramından bahsetmek isterim. Yetkinliği bir kişinin bir işi doğru ve başarılı bir şekilde yerine getirirken sıklıkla tekrarladığı, yetenek, davranış, tutum ve diğer kişisel karakterlerinin bir kümesi olarak adlandırabiliriz. Firma için yetkinlik, kısaca belli bir pozisyonda çalışması gereken "ideal" bir çalışanın sahip olması gereken BİLGİ, BECERİ ve DAVRANIŞLARdır Firmaların öncelikle personel hangi görev de olursa olsun herkes de olmasını istediği örneğin’ yeniliğe açıklık’ gibi temel yetkinlikleri, ileride şirket kademesinde ilerleme kaydedeceğini düşündükleri potansiyel çalışanlarda olmasını istedikleri ‘karar verme’ gibi yönetsel yetkinlikleri ve tabii ki departmandan departmana değişen pozisyonun ihtiyacı olan ‘pazarlama bilgisi’, ‘satış desteği sağlama’ gibi teknik yetkinlikleri vardır. Unutulmaması gereken en önemli nokta ise yetkinlikler şirketin yapısına ve hedeflerine göre değişiklikler göstermektedir. Dünya devi iki büyük beyaz eşya üreticisi veya içecek sektörü devlerinin bile satış elemanlarından bekledikleri yetkinliklerinin tamamen birbirinden farklı olduğu unutulmamalıdır.. Bu neden ile olumsuz referans alacağını düşündüğünüz firma ile kendiniz de var olan yetkinlikleri karşılaştırmanız ve bunu yeni aday firmanıza açıkça iletmeniz yapılacak en doğru hamle olacaktır. Örneğin ayrıldığınız firma takım çalışmasına önem verebilir ve ayrıldığınız firmada ki iş takım çalışmasını gerektirebilir. Siz ise yalnız çalışmayı tercih eden biri olarak orada çok uyumsuz ve huysuz bir çalışan olarak değerlendirilmiş olabilirsiniz. Bu aşamada yapılacak en doğru şey yalnız başına çalışmayı tercih etmenizi yetkinliğiniz olarak en iyi şekilde açıklamanız olacaktır. Birçok iş diğerlerinden bağımız çalışmayı gerektirmektedir. Eski firmanızın istedikleri ve sizde olmayanlar üzerinden giderek siz de mevcut olan yetkinliklerinizi anlatmanız en doğrusudur. Asla eski firmanız hakkında kötü konuşmayınız. Peki, durum bundan dahi vahim ise ne yapılacak? Ya aslında siz ve eski firmanız tam olarak birbirinizi tamamlıyordunuz da amir çatışması vb sebepler yüzünden çıkartıldınız veya gönderildiyseniz? Olay siz ya da ayrıldığınız firma tarafından artık kişiselleştirilmiş ise ve referans alamayacağınız aşikâr ise yapmanız gereken tek şey yine açık iletişim kurmak. 

Yeni aday firmanıza kısaca çatışma yaşadığınızı öncelikle sizin anlatmanız ve bu yaşadığınızı çatışma deneyiminizin size neler kattığını karşı tarafa iyi iletmeniz gerekmektedir. Mümkün ise iş arama sürecinde çatışma yönetimi, öfke yönetimi gibi seminer ve kurslara katılmanız veya mümkün değil ise konu ile kitaplar okumanız ve bunu yeni aday firmanıza iletmenizdir. Bu durum sizin hatalı olduğunuzu ve sorunu sizin çıkardığınızı göstermemektedir. Unutmayınız ortada bir çatışma var ise bu çatışma yönetilebilmeli. İster yönetici olun ister ast çatışmaları yönetmeyi, öfkeyi yönetmeyi bilmelisiniz. Karşı tarafın öfkelerini, çıkardığı sorunları nasıl yönetileceği sadece yöneticilerin bilmesi gereken bir şey değil çalışanlarında gerek özel yaşamlarında gerek ise iş yaşamlarında mutlaka bilmesi gereken bir yönetimdir. Olumsuz referansınızın yükünü yine sırtınızdan ancak siz alabilirsiniz….