Organik atıklar: Biyogaz mı üretsek, organik gübre yoluyla etanol mü yoksa ikisini de mi?

Tarım ve hayvancılıkta son yıllarda öne çıkan uygulamalardan biri de biyogaz üretimidir! Atıklardan biyogaz üretimi ilk bakışta çok cazip gelmektedir. Evet, biyogaz üretmeliyiz ve Türkiye’de biyogaz üretimi önümüzdeki yıllarda artarak devam edecektir çünkü biyogaz, atmosfere ekstra karbon ilavesi getirmeyen yenilenebilir bir yakıttır! Ancak benim bu makalede okuyucuların dikkatlerini çekmek istediğim başka bir nokta bulunmaktadır: Büyük çaplı projelerde (tüm bir il ya da bölgedeki atıkların tamamının kullanımını ilgilendiren) biyogaz mı üretelim yoksa organik gübre mi sorusuna yanıt aramak zorunda kalırsak, burada aşağıda anlatacağım nedenlerden ötürü, organik gübre üretimini tercih etmeliyiz. Çünkü aşağıda anlatacağım projede, önce organik gübre elde edilmekte ve Türkiye iklimine uygun bitkiler yetiştirilmekte ondan sonra da bu bitkilerden etanol üretilerek alternatif yakıt sağlanmaktadır! Bu projenin ülke ekonomisine getireceği birçok katkı ve çevre açısından da birçok yararı bulunmaktadır. Brezilya’da araçların çoğu şeker kamışından elde edilen etanolle çalışmaktadır. Amerika ve Avrupa ülkelerinin çoğunda da durum Brezilya’dan pek farklı değildir. Bizim gibi gelirinin büyük bir kısmını petrol ithalatına bağlayan bir tarım ülkesinde böyle bir projeden mutlaka yararlanılmalıdır! Mevcut araçlar kolaylıkla etanolle çalışır hale getirilebilir. Ayrıca, organik atıklar çevreye zarar vermeden değerlendirilmiş olacak; bu değerlendirme ve tarımsal faaliyet neticesinde erozyon önlenecek, etanol üretimi için gerçekleştirilecek faaliyetler neticesinde yerel ekonomiye katkıda bulunulacak, yeni iş imkanları yaratılacaktır! Ayrıca yakıt olarak kulanılan etanol temiz bir yakıttır! Bitkilerden elde edilen yenilenebilir enerjidir. Zararlı egzos gazlarını önler ve atmosfere ilave karbon girişi olmayacağı için sera etkisine de neden olmaz!

Devletin elinde değerlendirilmeyi bekleyen milyonlarca hektar boş arazi bulunmaktadır. Bu arazileri tarıma kazandırmak için çalışmalar yapılmaktadır (Örneğin, Tarım Bakanlığı’nın sıfır sürüm projesi). Yurdumuz topraklarının büyük bir çoğunluğunun organik madde açısından çok zayıf olduğunu biliyoruz (yıllardır kullanılan kimyasal gübre ve pestisitler toprağın biyolojik yapısını bozmuş organik madde içeriğini yok denecek düzeye kadar indirmiştir.)

Ülkemizde büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık ve tavukçuluk da oldukça yaygın olarak her bölgemizde yapılmaktadır. Bu hayvan çiftliklerinden elde edilen organik atıklar genellikle hiçbir işleme tabi tutulmadan güneşte 1 yıl bekletilerek yakılmakta ondan sonra tarımda yanmış gübre olarak değerlendirilmektedir. Ama bu arada çevreyi rahatsız eden kokulara neden olmakta, yeraltı sularını kirletmekte, sinek ve patojenlerin üremesi için uygun ortam oluşturmaktadır.

Şimdi de gelelim projemize: Bu hayvan ve tavuk çiftliklerinde Etkin mikroorganizmaların (EM) kullanılması (EM ile ilgili diğer yazılarımı okumanızı öneririm!), projemizin başlangıç noktasıdır. Sonuçta, bu çiftliklerdeki kötü kokular önlenmiş ve sonuçta kısa sürede güneşte yakmaya bırakmadan ve ilave herhangi bir tesis gerektirmeden doğal yoldan mikrobiyal organik gübre elde edilecektir. Hayvan ve tavuk çiftliklerinde EM kullanımının diğer yararları aşağıdaki gibidir:

Büyük ve küçükbaş hayvanlarda:

Çiftlik hayvanlarının barındırıldığı yerlerde ve septik tanklarda kötü kokuları bastırır.
Sinek ve kenelerin sayısını azaltır.
Hayvanların daha sağlıklı olmalarını sağlar
Etin kalitesini artırır
Hayvanların verimliliğini ve doğurganlığını iyileştirir.
Dışkının kalitesini yükseltir, kolayca gübreleşmesini sağlar

Kanatlı üretiminde:

Antibiyotik ve hormon gibi doğal olmayan maddelerin kullanımını en aza indirir.
Et/Yem oranını artırır, etin kalitesini yükseltir.
Sinek ve zararlı böceklerin en aza indirilmesi
Tavuk çiftliği atıklarının çevreye zararsız hale gelmesi.
Tavuk çiftliği atıklarından organik gübre yaparak tarıma değerli bir girdi sağlanması

EM kullanımı sonucu elde edilen organik gübrenin yararları aşağıda sıralanmaktadır:

Topraktaki besinleri bitkilerin alabileceği şekilde açığa çıkarır. Besinler, bitki bünyesine aldıkça yavaş yavaş açığa çıkar. Böylece, besinlerin yağmur sularına karışarak ziyan olması ve yeraltı sularını kirletmesi önlenmiş olur.
Topraktaki mikrobiyel aktiviteyi arttırır. Toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik ortamını iyileştirir.
Toprağın yapısını ve su tutma kapasitesini geliştirir.
İçerdiği fototropik bakteriler sayesinde bitkilerin fotosentez kapasitelerini (güneş ışınlarından yararlanma oranını) arttırır.
Topraktaki patojenleri ve hastalıklara neden olan zararlıları bastırır. İçindeki yararlı mikroorganizmalar, topraktaki ne yararlı ne de zararlı mikroorganizmaları yararlı mikroorganizma şeklinde işlev görmeye teşvik eder.
Bitkinin sağıklı bir şekilde gelişmesini sağlar.
İçindeki antioksidan maddeler sayesinde bitkilerin daha sağlıklı ve ürünlerin raf ömrünün daha uzun olmasını sağlar.
Topraktaki kimyasal madde ve pestisit kalıntılarını parçalar ve zararsız hale getirir.

Devletin elindeki milyonlarca hektarlık arazi il ve ilçelerdeki Tarım müdürlükleri/kooperatifleri aracılığıyla ve yukarıda elde edilen organik gübre ile yerel çiftçiler organize edilerek işlenip tarıma kazandırılacak ve bu işte yerel çiftçiler kullanılarak onlara ek bir gelir sağlanacaktır! Devletin başlatmış olduğu sıfır sürüm projesi, bu proje ile tam olarak uyumludur/birleştirilebilir niteliktedir. Daha sonra, bu arazilerde, mısır, şeker kamışı, sorgum, patates, buğday ya da diğer sebze ve meyveler ekilebilir.

Ayrıca, her yıl elimizde kalan ve para etmediği için atılan (özellikle patates) talep fazlası tarımsal ürünler de bu yolla değerlendirilebilir.

Yukarıdaki proje sonucu elde edilen ürünler bölgesel olarak kurulacak etanol işleme tesislerinde işlenerek etanol üretilir. Bu tesisler, %100 yerli teknoloji ile kurulabilir! Etanol son üretim aşamasında denaturasyon işlemine tabi tutularak insanlar tarafından kullanımını önleyecek tedbir alınabilir. Etanol üretiminden elde edilen diğer bir yan ürün de hayvan ve tavuk yemidir. Bu yeniden hayvan ve tavuk çiftliklerinde girdi olarak değerlendirilir. Elde edilen etanolün küçük bir kısmı etanol üretiminin enerji gereksinimini karşılamada kullanılabilir.

Ethanol son derece verimli bir yakıttır. ABD’de Institute of Local Self-Reliance’da yapılan bir araştırmaya göre, “1 litre etanolün verdiği enerji, 1 litre etanol üretmek için mısır üretmede ve bu mısırı etanole çevirmede kullanılan enerjinin 2 katıdır!”

ABD Tarım Bakanlığı, benzinden 1 BTU enerji üretmek için kullanılan enerji ile etanolden 8 BTU enerji elde edilebilebileceğini belirtmiştir.

Etanolün yakıt olarak faydaları:

Etanol benzinden çok daha temiz bir yakıttır:

· Bitkilerden elde edilen yenilenebilir bir yakıttır.

· Fosil yakıt değildir: üretilmesi ve yakılması sonucu sera gazı etkisine neden olmaz.

· Düşük maliyetli ve yüksek oktanlıdır. Zararlı yakıt katkı maddelerine alternatif oluşturur

· Etanol karışımları, tüm petrol motorlu araçlarda değişiklik yapılmasına gerek kalmadan kullanılabilir.

· Etanol, çevreye zarar vermeden biyolojik olarak parçalanabilir

· Zararlı egzos gazlarını önemli ölçüde azaltır

· Etanol, yüksek oksijen içeriği sayesinde karbonmonoksit düzeyini çok azaltır: ABD Çevre Koruma Ajansına (EPA) göre %25-30,

· Etanol karışımları, ozon tabakasının incelmesinde en önemli rol oynayan bileşiklerden biri olan hidrokarbon emisyonlarını son derece azaltır.

· Yüksek düzeyde etanol karışımları azot oksit emisyonlarını %20 azaltır.

· Bitkiler fotosentez sırasında büyürken karbondioksit kullandıklarından atmosfere ilave edilen karbondioksit söz konusu değildir.

· Yüksek düzeyde etanol karışımları, Uçucu Organik Bileşiklerin (VOC) %30 veya üzerinde azaltılmasını sağlar (VOC’ler, alçak düzeyde ozon oluşumunun başlıca kaynağıdır).

· Oktan yükseltici olarak etanol, kansere neden olan benzen ve bütadien emisyonunu %50’nin üzerinde azaltır.

· Etanol kullanımıyla, kükürt dioksit ve partikül madde emisyonları da önemli düzeylerde azaltılmış olur.

Ülkemizde büyük bir sorun olan erozyonu önleme de dahil yukarıda saydığım gibi birçok fayda getirecek bu projenin ilgili Bakanlıklar tarafından değerlendirilmesini temenni ediyorum. Bazı projelerde hem biyogaz hem de organik gübre elde edilebilir. Ancak, bu şekilde elde edilen organik gübrenin enerjisi, biyogaz elde edilmeden üretilen organik gübrenin enerjisinden çok daha azdır! (Enerjinin büyük bir kısmı biyogaz olarak kullanılmıştır). Hangi yolu seçersek seçelim, %100 yerli üretimden yana olmalıyız, bizi dışarıya bağımlı hale getirecek projelerden kaçınmalıyız! Türk mühendisleri, bu projeleri gerçekleştirecek gerekli donanıma sahiptir!